Na de bevruchting van de koe heeft zij een draagtijd van negen maanden (bij sommige rassen iets langer, bij andere iets korter), waarin de bevruchte eicel zich ontwikkelt tot een levensvatbaar kalf.
Na twee maanden is de vrucht in aanleg al helemaal compleet, het minikalfje meet dan zo’n 8 cm. Na vijf maanden begint het embryo te bewegen, het weegt dan zo’n 2 kg en meet 35 cm. Na zeven maanden is het kalf ‘af’ wat lichaamsverhoudingen betreft. Het weegt dan 15 kg en is zo’n 65 cm lang. Het kalf moet dan vooral nog groeien en haar en tanden krijgen. Bij de geboorte, gemiddeld na 9 maanden en een paar dagen, is het kalf zo’n 80 cm lang en weegt het 30 tot 50 kg.
Drachtige melkkoeien worden in de regel gewoon doorgemolken, tot zo’n 2 maanden voor het afkalven. Dan wordt er van het ene op het andere moment gestopt met melken; de koe wordt ‘drooggezet’. Zo’n ‘droge koe’ kan dan goed op kracht komen voor de aanstaande bevalling. Bij het droogzetten verandert de hormoonhuishouding van de koe. Goed het gedrag, de conditie en de gezondheid in de gaten houden is het devies. De voedselopname daalt geleidelijk tijdens de droogstand, vooral omdat het kalf in de baarmoeder steeds meer plaats gaat innemen. Meestal worden wat krachtvoer en extra vitaminen en mineralen aan het rantsoen toegevoegd. Een hoogdrachtige koe mag echter zeker niet vervetten, want dat kan geboorteproblemen veroorzaken.
Aan het eind van de dracht heeft de koe vooral rust en een ruim en schoon bed nodig. De rechterkant van het koeienlijf, daar waar het kalf zit, is dan veel dikker en ronder dan de linkerkant. Op de dag van het afkalven zal een koe weinig eten. Vaak is ze een beetje gestresst. In het weiland lopende koeien die gaan afkalven zonderen zich vaak van de kudde af. Meestal is er ‘zucht’ – een verdikking of oedeemvorming - te zien in de uier. De bekkenbanden die over de rug naar de staart lopen verslappen om het kalf vrije doorgang te geven. Die verslapping is goed te voelen. De Koekoeksgaten van runderen links en rechts van de staart worden zachter. Bij het volschieten van de uier – het zogenoemde opuieren – kun je er zeker van zijn dat het afkalven snel zal beginnen. Als de temperatuur van de koe met 0,5 tot 1 graad Celsius daalt, is ook dat een teken dat het kalf binnen een dag geboren zal worden.
Verwerpen
Als een kalf te vroeg wordt geboren en niet levensvatbaar is, dan noemen we dat '''verwerpen''. Dat verwerpen kan verschillende oorzaken hebben. Het kan gaan om verschillende virussen en bacteriën, parasieten, vergiftigingen, aangeboren afwijkingen, verstikking, infecties met schimmels of gisten, stress, mineralentekort. Als koeien verwerpen tussen de 100 en 260 dagen dracht, moet er een bloedmonster worden onderzocht op brucellose
.
Meer over de voortplanting van runderen:
Terug naar:
