Mond- en klauwzeer is een zeer besmettelijke virusziekte, waar tot 1991 tegen mocht worden ingeënt. Vanaf die tijd gold een vaccinatieverbod, met als gevolg dat er in 2001 na een uitbraak van MKZ ruim 260.000 herkauwers preventief werden geruimd.
Een nieuwe EU-verordening en draaiboek staan noodvaccinatie met behulp van markervaccins toe. Gevaccineerde dieren mogen blijven leven. Handelsbelemmerende maatregelen bepalen wat er feitelijk met de dieren gebeurt.
Het nieuwste Nederlandse beleidsdraaiboek voor de bestrijding van mond- en klauwzeer (zie bijlage) bevat een uitzondering op het preventief doden voor hobbymatig gehouden schapen, geiten, varkens en runderen.
Het MKZ-virus muteert vrij snel. Van het virus bestaan zeven zogenaamde serotypen en diverse subtypes. Als een dier immuun is voor het ene type, kan het tevens ziek worden van een ander type. De ziekte komt over de hele wereld voor en kan optreden bij koeien, geiten, schapen en varkens. Ook lama's en alpaca's kunnen mond- en klauwzeer krijgen, maar raken minder makkelijk geinfecteerd dan de andere genoemde diersoorten. De ene diersoort kan de ziekte overdragen op de andere. Het virus kan ook worden getransporteerd via het oppervlaktewater, de lucht, mest en mensen.
Symptomen bij schapen en geiten:
-
Plotselinge, ernstige kreupelheid, in de regel bij meerde dieren tegelijk in een koppel;
-
Niet eten;
-
Koorts, sloomheid;
-
Veel liggen;
-
Blaren voorkomend bij kroonranden, tussenklauwspleet, neus, lippen, tong, tandvlees, uier (niet in alle gevallen zijn alle blaren heel duidelijk te zien, bij twijfel is grondige inspectie nodig);
-
Wegvallen melkproductie;
-
Sterfte van jonge dieren.
Aandoeningen die op onderdelen op mond- en klauwzeer kunnen lijken zijn: Blauwtong bij runderen , ecthyma, pokken, Rotkreupel , andere oorzaken van kreupelheid en beschadigingen door etsende (bijtende) stoffen. Bij het optreden van de hier beschreven verschijnselen moet aan de ene kant mond- en klauwzeer niet worden vergeten, maar moet aan de andere kant ook worden bedacht dat mond- en klauwzeer zelden voorkomt.
Mond- en klauwzeer is een aangifteplichtige dierziekte.
Ook alpaca's en lama's kunnen mond- en klauwzeer krijgen, maar ze zijn lang niet zo gevoelig voor het virus als varkens, runderen, schapen en geiten. Het risico dat lama's en alpaca's worden geinfecteerd met het veldvirus is zeer klein. Als ze geinfecteerd raken, dan vertonen ze milde verschijnselen, zoals koorts, gebrek aan eetlust, voetaandoeningen. Het virus blijft ook hooguit veertien dagen actief in deze dieren. Op grond van wetenschappelijke studies kan worden gesteld dat in geval van een uitbraak lama's en alpaca's de dieren het beste in quarantaine kunnen worden gehouden.
Gerelateerde onderwerpen:
Terug naar:
