De ophok- en afschermplicht is in delen van Nederland opgeheven. Het betreft het (zuid)oosten van Friesland, Groningen, Drenthe, het oostelijk deel van Gelderland, Brabant en het zuiden van Limburg (zie bijlage).
Voor heel Nederland staan de seinen eigenlijk nog op rood. De kans dat een pluimveebedrijf in Nederland wordt besmet, is zeker niet lager dan een maand geleden; het risico voor Nederland als geheel wordt eerder hoger ingeschat, aldus de deskundigengroep dierziekten die het ministerie van LNV hierover heeft geadviseerd. Maar in genoemde regio's lijkt het risico op een besmetting met vogelgriep wel lager. In de vrijgegeven gebieden zijn sinds mei geen wilde vogels gevonden met hoogpathogene vogelgriep en ook was daar geen sprake van uitbraken in pluimvee. De deskundigengroep schat de kans op besmetting in genoemde gebieden in als matig, indien de ophokplicht wordt opgeheven, ''waarbij de kans het hoogst is voor die bedrijven die binnen 5 kilometer nabij grote waterpartijen zijn gelegen (bv IJssel en Maas) of bijvoorbeeld dichtbij natuurgebieden liggen die wilde (water-)vogels aantrekken''.
Het is voor het eerst dat de deskundigengroep een afstand noemt tot open water, waarbinnen het risico op een besmetting hoger is. Die afstand is ontleend aan eerder onderzoek, uitgevoerd in Europa (o.a. samengevat voor EFSA door Gonzales et. al., c.s. 2017). Daaruit bleek dat een afstand van 5 km tot een rivier of andere waterweg, en ook een regelmatig met water overstroomd gebied, een risicofactor is voor een besmetting met hoog- of laagpathogene vogelgriep.
Steun de oproep voor vaccinatie tegen vogelgriep. Klik hier
De deskundigengroep wijst op een grote mate van onzekerheid in de ontwikkeling van het vogelgriepvirus. ''Het voorstel is om de huidige regio-indeling aan te houden en dan te kijken of in bepaalde regio’s de laatste tijd geen besmette wilde vogels zijn gevonden. Dit zijn regio’s 4, 5, 8, 11, 17, 18, 19 en 20. Daar zijn vanaf 1 mei jl. geen besmette wilde vogels gevonden en er zijn ook geen uitbraken geweest. In aangrenzende gebieden over de grens zijn ook geen besmettingen gevonden.''
Minister Henk Staghouwer noemt in zijn brief aan de Tweede Kamer over het gedeeltelijk intrekken van de ophok- en afschermplicht ook de hobbymatige houders van pluimvee:
''Ik wil de vele belanghebbenden, vooral houders van uitloopbedrijven en hobbyhouders, perspectief bieden. Ik heb daarom besloten om de ophokplicht in delen van Nederland, ondanks het feit dat zich in Nederland nog altijd besmettingen voordoen, op te heffen. In mijn afweging neem ik naast de veterinaire risicobeoordeling van de deskundigengroep dierziekten ook dierenwelzijnsaspecten, de financiële schade voor de pluimveehouders van uitloopbedrijven, het verlies van marktaandeel voor vrije uitloopsector en de maatschappelijk wens dat in Nederland ruimte is voor een vrije uitloopsector, waar kippen gedurende in elk geval een bepaalde periode buiten kunnen scharrelen, mee. Ik realiseer mij dat het op dit moment intrekken van de ophokplicht, ook als dat alleen in enkele regio’s is, de kans op een besmetting van gehouden vogels doet toenemen, omdat de mate van contact tussen gehouden vogels en wilde vogels groter wordt.''
In de brief aan de Tweede Kamer kondigt Staghouwer aan dat pas aan het eind van dit jaar de resultaten van een lopende proef met een vaccin tegen vogelgriep bekend zullen worden.
Redactie Levende Have
Lees meer:
