Landelijk kennisnetwerk van houders van boerderijdieren

Update en kaart met besmettingen vogelgriep

Ingediend door jinke op 08 februari 2024 - 06:03

In Nederland zijn sinds oktober 2021 meer dan 6 miljoen kippen, eenden en kalkoenen gedood vanwege een besmetting met vogelgriep of een ruiming uit voorzorg *). Hoewel het aantal besmettingen bij gehouden pluimvee sinds eind 2022 sterk is teruggelopen, is er nog altijd virus aanwezig onder wilde vogels. Op deze pagina vind je een chronologisch overzicht van alle besmettingen gedurende de heersende epidemie.

De vogelgriepuitbraak in 2021-2022-2023 wordt veroorzaakt door het H5N1-virus en kenmerkt zich door een veelheid aan betrokken wilde vogelsoorten. Het virus lijkt zich te verspreiden tussen verschillende typen vogelsoorten. Er is nog geen idee hoeveel wilde vogels het virus inmiddels bij zich dragen. Ook is nog onbekend in hoeverre besmette pluimveebedrijven het virus verspreiden in de omgeving, voordat alle dieren zijn gedood. Onderzoek van het Europese referentielaboratorium voor aviaire influenza toont aan dat het huidige hoog-pathogene vogelgriepvirus enige tijd “stil” kan circuleren in besmette vleeskuikens. Grote zorgen zijn er over de wereldwijde verspreiding van H5N1 en over de besmetting van diverse zoogdiersoorten, in het bijzonder de besmetting van zoogdier op zoogdier. 

Steun de petitie voor vaccinatie hobbypluimvee tegen vogelgriep. Klik hier

DE OPHOK- EN AFSCHERMPLICHT, DIE SINDS 5 OKTOBER 2022 GOLD VOOR HET HELE LAND, IS OP 3 NOVEMBER 2023 VOLLEDIG INGETROKKEN EN OP 14 NOVEMBER 2023 WEER INGESTELD VOOR HET HELE LAND.
OP 26 MAART 2024 IS DE AFSCHERMPLICHT VOOR HOBBYPLUIMVEE IN HET HELE LAND OPGEHEVEN (MET UITZONDERING VAN LOCATIES MET MEER DAN 250 FAZANTEN, LOOPVOGELS EN WATERVOGELS IN PLUIMVEEDICHTE GEBIEDEN).

Kaart met besmettingen in Nederland 20220-2023 (Let op: de kaart geeft in zeer beperkte mate weer hoeveel zieke en dode wilde vogels er zijn gevonden. Slechts een gering aantal wordt onderzocht).
Kaart met besmettingen 2023 2024

Update 26 maart 2024 Er hebben zich de afgelopen tijd geen nieuwe besmettingen voorgedaan en ook is er bij de monitoring van levende en dode wilde vogels geen virus aangetroffen. Daarom heeft demissionair minister Adema besloten de afscherm- en ophokplicht vergaand te versoepelen. De ophokplicht voor commercieel pluimvee geldt alleen nog in de pluimveedichte gebieden in de Gelderse Vallei en De Peel.

Update 8 februari 2024:
Roy Slaterus van Sovon meldt op 8 februari 2024: Het is relatief rustig, maar er komen nog steeds meldingen binnen van zieke of dode vogels. Er zijn momenteel meerdere varianten van H5N1 aangetroffen in zowel wilde als gehouden vogels. ''Het is nog niet bekend of deze nieuwe varianten minder besmettelijk zijn voor vogels dan eerdere varianten, of dat er andere verklaringen zijn voor het feit dat er nu minder virus lijkt te circuleren en dat er betrekkelijk weinig uitbraken zijn geweest de afgelopen winter'', aldus Slaterus. ''Sommige vogels hebben een gedeeltelijke bescherming tegen de ziekte opgebouwd waardoor ze minder snel doodgaan, maar ook langer ziek zijn. Dit betekent dat het vaststellen van het virus ingewikkelder is geworden.''

Sovon publiceert deze kaart (Bird flu radar app.bto.org/hpai). Op de online vogelgriepradar is te zien dat de kans op de introductie van vogelgriep in onze regio onverminderd hoog (donkerrood) blijft.

Relatieve kans op de introductie van vogelgriep in Europa in de week van 5 t/m 11 februari. Hoe roder een gebied gekleurd is, hoe hoger de kans. (bron: EFSA’s Bird Flu Radar op app.bto.org/hpai)

Update 24 januari 2024 Er worden nauwelijks met vogelgriep besmette wilde vogels aangetroffen in ons land. De deskundigengroep dierziekten schat de kans op een besmetting van een pluimveebedrijf lager in dan op 14 november 2023. "'Als de ophokplicht in stand blijft, schatten de deskundigen de kans op een besmetting in als medium. Indien de ophokplicht wordt opgeheven schatten zij de kans in als medium tot hoog.'' (medium = matig).

Update 2 december 2023 In het buitengebied van Putten (aan de Withagersteeg) is vogelgriep vastgesteld op een bedrijf met 110.000 leghennen. Alle dieren worden vergast. In de directe omgeving bevinden zich twee andere pluimveebedrijven. Daar worden de dieren onderzocht en voorlopig niet gedood. In de 10-kilometerzone bevinden zich 82 pluimveebedrijven. Die krijgen te maken met een vervoersverbod.

Update 24 november 2023 Vogelgriep op kinderboerderij in Alphen aan de Rijn. Negentig dieren (''risicovogels'') worden gedood. Vervoersverbod in 10-kilometezone.

Update 16 november 2023 Opmerkelijke vondst in het lab van Wageningen Universiteit. Het virus in Renswoude is een hoogpathogeen H5N1, maar met een klein stukje afkomstig van een laagpathogeen virus. Een nieuwe variant dus, met sterke overeenkomsten met het virus dat hier al sinds 2021 rondwaart. Dode en zieke eenden en ganzen die sinds november zijn gevonden en onderzocht, dragen ook de nieuwe variant bij zich. Deze besmette dieren zijn gevonden in Abcoude, Harderwijk, in het Friese Sumar, Hantum, Eanjum, en Hallum en in Groningen. De nieuwe variant is geen mutatie van een laagpathogeen naar een hoogpthogeen virus. Er is sprake van ''reassortment'' (herschikking). Bij ''reassortment'' krijgt het virus een heel nieuw stukje genoom (segment) vanuit in dit geval een laagpathogeen virus. Dit is mogelijk wanneer een vogel besmet is met zowel HPAI H5N1 als een LPAI-virus tegelijkertijd. Wanneer de twee virussen zich vermengen kan hieruit een nieuwe virusvariant ontstaan. Waar die herschikking heeft plaatsgevonden is (nog) niet bekend. ''Deze nieuwe vogelgriepvirusvariant is nog niet gerapporteerd in andere landen, maar veel van de sequenties van de meest recente uitbraken in de EU zijn nog niet bekend gemaakt'', zo laat Wageningen Biveterenary Research desgevraagd weten.

Update 16 november 2023 Besmetting vogelgriep op kinderboerderij in Zaandijk. Veertig dieren (gesproken wordt over ''risicovogels'') worden gedood.

Update 14 november 2023 Vogelgriep op een zorgboerderij in Middelie (gemeente Edam-Volendam). Er worden 180 kippen gedood. De deskundigengroep dierziekten is om nader advies gevraagd (zie voor laatste advies update van 3 november). 

Update 12 november 2023 Landbouwminister Piet Adema heeft gegokt en verloren. Gevolg: 65.000 kippen dood. Ruim een week geleden negeerde hij een verdeeld advies van de deskundigengroep dierziekten en kondigde hij intrekking van de ophokplicht in de Gelderse Vallei af. Daarbij had hij ook andere belangen afgewogen, zo maakte hij bekend. ''De wens in de samenleving en in de houderij is dat in Nederland ruimte is voor een vrije-uitloopsector, waar kippen gedurende in elk geval een bepaalde periode in het jaar buiten kunnen scharrelen, ook in de Gelderse Vallei'', voerde hij aan. Op 11 november gaat het ruimingscircus weer draaien, dit keer aan de Kerkstraat in Renswoude op een bedrijf met uitloop, in een gebied met 233 pluimveebedrijven (10 km zone). Op het adres aan de Kerkstraat is niet alleen een pluimveebedrijf, maar ook een loonbedrijf actief. In de regio's 7 en 10 geldt weer een ophokplicht voor bedrijfspluimvee en een afschermplicht voor hobbypluimvee.
Kees de Jong van de Nederlandse Organisatie voor de Pluimveehouderij (LTO/NOP) noemt de keuze om de ophokplicht op te hebben ''terecht''  en de uitbraak in Rensoude ''domme pech''.

Update 10 november 2023  Het vogelgriepvirus komt vaker voor onder wilde dieren dan tot nu toe werd aangenomen. Dat concluderen wetenschappers van de universiteiten in Rotterdam en Utrecht. Ze onderzochten de kadavers van ruim 560 wilde vleeseters. In 2020 had minder dan 1 procent van de dieren het virus onder de leden, in 2021 was het 1,4 procent en vorig jaar bijna 10 procent. De studie staat in het wetenschapsblad Emerging Microbes & Infections.
Het virus is vooral aangetroffen bij vossen, steenmarters en bunzingen. Het gaat om dezelfde virusversie die ook bij vogels is aangetroffen. Mogelijk hebben de wilde dieren het virus opgelopen door het eten van besmette vogels. Sommige onderzochte dieren zijn dood gevonden. Andere beesten waren gevangen om vogels te beschermen en daarna afgemaakt. Ook zijn er dieren onderzocht die waren overleden door letsel. Dat lichten de onderzoekers verder niet toe, maar het kan bijvoorbeeld zijn dat ze waren aangereden door een auto. Sommige onderzochte dieren waren "ogenschijnlijk gezond", maar bleken wel besmet. De wetenschappers denken daarom "dat een groot deel van wilde vleeseters besmet is, maar bij de huidige controleprogramma's buiten beeld blijft". De wetenschappers raden aan om die dieren beter in de gaten te houden. Niet alle besmette vleeseters vertoonden symptomen van vogelgriep. "Vleesetende dieren die geen abnormaal gedrag of hersenontsteking laten zien, zijn mogelijk ook veel besmet. Besmetting leidt niet altijd tot de dood", concluderen de onderzoekers. Bron: ANP

Update 3 november 2023: De ophokplicht is nu in het hele land opgeheven. Ook in de Gelderse Vallei mogen de kippen weer naar buiten. Dat heeft landbouwminister Adema bekend gemaakt. Adema zegt zijn besluit te baseren op een advies van de deskundigengroep dierziekten, maar in die groep heerst verdeeldheid. Adema maakt hier geen melding van in zijn brief aan de Tweede Kamer. De groep schetst twee scenario's: één met een voor alle regio's laag risico en één met een voor alle regio's hoog risico op nieuwe uitbraken bij pluimveebedrijven. De deskundigen zijn verdeeld over welk scenario zij het meest waarschijnlijk achten. Over enkele weken ontstaat er mogelijk meer duidelijkheid, als de resultaten van onderzoek onder smienten bekend zijn. Het virus is nog niet weg, maar de vraag is welk virus op dit moment de boventoon voert. Is het het zogeheten BB-virus waardoor vooral meeuwen zijn besmet, dan is dat redelijk goed nieuws, aangezien pluimvee daar niet makkelijk door besmet kan raken. In Nederland worden nu ook huiskatten onderzocht om te kijken of zij het vogelgriepvirus bij zich dragen. Bij wilde katten blijkt dat het geval te zijn. 

Update 1 augustus 2023: De kippen in Biddinghuizen waren besmet met de BB-variant van het hoogpathogene H5N1-virus. Deze variant komt voor bij besmette kokmeeuwen.

Stervende jonge meeuw
Stervende jonge kokmeeuw op het strand van Ameland gefotografeerd op 1 aug. 2023.

Update 24 juli 2023  Op het pluimveebedrijf met leghennen van de firma Van der Weele aan de Zeebiesweg in de gemeente Biddinghuizen is 18 dagen na het intrekken van de ophokplicht vogelgriep vastgesteld. Alle 11.000 kippen worden gedood. De ruim 60.000 kippen van hetzelfde bedrijf op een vier kilometer verderop gelegen locatie, blijven voorlopig gespaard. Minister Piet Adema (LNV) zegt: “Dit is ontzettend naar. Zowel voor de dieren die geruimd moeten worden als voor deze hardwerkende familie.” Biddinghuizen is een bekende plek in de vogelgriepstatistieken: vorig jaar moesten de ruimingsploegen twee keer uitrukken naar deze gemeente in de provincie Flevoland. Ook in 2016 en 2017 waren er uitbraken, toen bij in totaal vier eendenbedrijven. In de 10-kilometerzone rond de locatie Zeebiesweg 28 bevinden zich 36 pluimveebedrijven. In die zone is een ophok- en afschermplicht ingesteld.

Update 18 juli 2023: 29 van 47 Poolse katachtigen (46 huiskatten, 1 caracal) hebben positief getest op hoog-pathogene vogelgriep. Aanbevelingen in gebieden waar hoog-pathogene vogelgriep mogelijk aanwezig is: vermijd blootstelling van katten aan dode of zieke dieren (zoogdieren en vogels), en voer ze geen slachtafval of rauw vlees van wilde vogels of pluimvee.

Update 5 juli 2023: Poolse katten die zijn overleden aan vogelgriep hebben hoogstwaarschijnlijk besmet rauw kippenvlees gegeten, afkomstig van een supermarkt. Dat melden Poolse media. Onderzoeksresultaten van wetenschappers uit Krakau zouden zijn bevestigd door een gecertificeerd laboratorium in Gdańsk. Het zou voor zover bekend voor het eerst zijn dat zoogdieren besmet raken door het eten van vlees uit de voedselketen.

Update 28 juni 2023: Het hoogpathogene H5N1-virus dat al bijna een half jaar lang voor verhoogde sterfte zorgt onder met name kokmeeuwen, is sinds begin juni flink opgelaaid in een aantal broedkolonies, van de Zuidwestelijke Delta tot het Waddengebied, maar lokaal ook in het binnenland. Deze nieuwe griepgolf treft in het bijzonder de jonge vogels, meldt Sovon. ''Het H5N1-virus dat momenteel onder wilde vogels circuleert wordt aangeduid met de BB-variant. Deze is genetisch beter aangepast aan meeuwen wat mogelijk verklaart waarom we bij overige soorten nu geen duidelijke aanwijzingen hebben voor verhoogde sterfte. Ook is het zo dat er kokmeeuw- en visdiefkolonies zijn die tot dusver zonder bovenmatige sterfte door deze griepgolf heen zijn gekomen. De eerste juveniele Kokmeeuwen zijn zelfs alweer buiten de kolonies gesignaleerd. Er bestaan dus grote verschillen tussen de kolonies.''
Te zuiden van Weert is een dode oehoe gevonden. Doodsoorzaak: vogelgriep.

Update 10 juni 2023: België heft de ophokplicht op voor pluimveebedrijven en hobbypluimveehouders buiten ''gevoelige natuurgebieden''. Dat zijn hoogrisico zones met veel wilde watervogels. Het blijft wel verplicht het pluimvee binnen of onder netten te voeren. Het FAVV raadt ook nog steeds aan om pluimvee met buitenuitloop preventief af te schermen met netten om op die manier het contact met wilde vogels te vermijden. Het vogelgriepvirus circuleert nog altijd onder wilde vogels. Maar de afgelopen weken is het aantal besmettingen met vogelgriep bij wilde vogels, net als in dezelfde periode vorig jaar, sterk gedaald. Hierdoor zijn er de afgelopen maanden ook geen uitbraken meer vastgesteld bij pluimvee.
Het is nog niet duidelijk of Nederland het Belgische voorbeeld volgt. Ook hier hebben zich al sinds 13 februari geen besmettingen bij gehouden pluimvee voorgedaan. De laatste risicobeoordeling dateert van 30 maart. Minister Adema heeft op 26 april de Tweede Kamer toegezegd dat hij ''op korte termijn'' de deskundigengroep dierziekten zou vragen de situatie opnieuw te beoordelen.

Update 21 mei 2023: Duizenden wilde vogels zijn de afgelopen weken dood aangetroffen op vele plaatsen in Nederland. Vrijwilligers zijn actief om de kadavers op te ruimen. In andere Europese landen doet zich hetzelfde verschijnsel voor: vogelgriep (H5N1) is nog zeer aanwezig onder wilde vogels, vooral kokmeeuwen, maar ook slechtvalken zijn slachtoffer. De EFSA (Europese organisatie voor voedselveiligheid) verwacht dat er zich in juli en augustus weer besmettingen zullen voordoen bij gehouden pluimvee, wanneer jonge vogels die een besmetting overleven, de broedkolonies verlaten. 
De grote blauwe cirkels op onderstaande kaart duiden op grote sterfte onder kokmeeuwen. De kaart is niet gebaseerd op een volledige waarneming van alle hoogstwaarschijnlijk door vogelgriep getroffen wilde vogels. Wageningen Bioveterinary Research onderzoekt slechts een fractie van de kadavers. Tot half mei 2023 zijn er 277 wilde vogels onderzocht, waarvan 250 positief voor hoog pathogeen H5N1 vogelgriepvirus. In 27 van de 33 onderzochte vogelsoorten werd hoog pathogeen H5N1 vogelgriepvirus aangetroffen, waaronder een groot aantal positieve meeuwen: 200 kokmeeuwen, zes zilvermeeuwen en tien vogels van vier andere meeuwensoorten.

Dode wilde vogels april 2023

Update 27 april 2023: Het risico op een uitbraak van vogelgriep wordt door de deskundigengroep dierziekten nog steeds als ''hoog'' ingeschat. De ophok- en afschermplicht blijven in stand, zo heeft het ministerie van LNV bekend gemaakt. In de komende weken arriveren grote aantallen trekvogels in ons land, terwijl momenteel verspreid over Nederland nog steeds hoge aantallen besmette kokmeeuwen worden gevonden. Vanaf 1 maart 126 vogels voor HPAI-onderzoek aangeboden, waarvan 57% positief zijn getest. Deze dode vogels waren afkomstig uit het hele land, ook uit niet-waterrijke gebieden. Bij deze vogels zaten 63 kokmeeuwen, waarvan 58 positief, Ook enkele andere meeuwensoorten, 1 kerkuil, 2 scholeksters, en 4 slechtvalken testten positief. Alle positieve uitslagen betreffen het hoogpathogene H5N1 virus. Het virus dat momenteel bij de kokmeeuwen leidt tot besmetting is een genetische variant van het H5N1- virus. Deze is afgelopen zomer voor het eerst gevonden bij zilvermeeuwen in Frankrijk en daarna ook in Nederland.

Update 25 maart 2023: Nature Today publiceert een artikel van DWHC en Sovon. Sinds 15 januari zijn bij deze organisaties bijna 2.000 dode meeuwen, hoofdzakelijk kokmeeuwen, gemeld. Voor het laten testen op vogelgriep zijn in de periode 1 januari tot begin maart, verspreid over Nederland, 188 meeuwen opgehaald. Hiervan waren 101 meeuwen positief, 29 negatief en zijn er 58 nog in onderzoek. Zie voor meer informatie de website van DWHC.nl

Vogelgriep wilde vogels
Bron: DWHC, NVWA, Sovon, WBRC, 22 maart 2023

Vanuit Zeeuws-Vlaanderen en Schouwen Duivenland komen meldingen van tientallen dode meeuwen. De dierenambulance Zwolle maakt melding van grote aantallen dode meeuwen in Sekdoornseplas. Melding van de dierenambulance Midden Limburg: er worden veel verzwakte en besmette dieren gemeld en gevonden. In Weert, Leudal, Roermond en Maasgouw zijn al diverse kokmeeuwtjes positief getest. Ook in de gemeenten Vijfheerenlanden, Culemborg, Gorinchem, Molenlanden en Hardinxveld-Giessendam zijn zieke vogels aangetroffen, evenals in de Maasplas bij Wychen. Dit keer lijkt het er op dat voornamelijk meeuwen getroffen worden. De 36 dode meeuwen die uit het water bij Lelystad zijn gehaald, testten alle positief op vogelgriep H5N1. Dierenambulances in Gelderland slaan alarm over de grote aantallen dode meeuwen. Toch zijn er ook nog steeds meldingen van vogelgriep bij andere soorten, zoals ganzen. Tubantia maakte een mooi filmpje over de medewerkers van de dierenambulance in Hengelo en Borne. Zie hoe zorgvuldig zij omgaan met een zieke gans in een stadspark. tubantia.nl/hengelo/eindelijk-heeft-hengelo-een-kadaverbak-voor-vogels-met-vogelgriep-wilco-van-toorn-maakt-er-gebruik-van~a64839ec/

Zo zag de verspreiding van het virus onder meeuwen in Europa aan het begin van de maand februari eruit:

Kaart dode meeuwen eerste helft februari 2023

Update 20 februari 2023 Het Dutch Wildlife and Health Centre waarschuwt voor vogelgriep onder kokmeeuwen. Op verschillende plekken (Rotterdam, Ermelo, Veluwe en in de provincies Flevoland, Limburg, Overijssel en Utrecht) zijn dode kokmeeuwen aangetroffen. Er dreigt een grote uitbraak onder deze soort, wanneer de kokmeeuwen volgende maand in kolonies samenkomen om te broeden. Het verspreidingsrisico is groot als boeren mest gaan uitrijden op hun land. Daar komen doorgaans hele hordes meeuwen op af.

Update 19 februari 2023: Dierenambulances maken melding van slachtoffers onder wilde vogels, zoals in Veenendaal, waar dode zwanen, ganzen, eenden, meerkoeten en aalscholvers zijn aangetroffen. De Gazet van Antwerpen schrijft over zeer veel sterfte onder meeuwen in heel België. Het Nederlandse programma Pointer hekelt de versnipperde aanpak van vogelgriep onder wilde vogels. De registratie van dode wilde vogels is onvolledig. Vogelgriepexpert Thijs Kuiken waarschuwt: “We moeten naar een systeem waar indien nodig de karkassen van dode vogelgriepslachtoffers zo snel mogelijk weggehaald worden om verdere verspreiding van ziekten te voorkomen. En er moet landelijk geregistreerd worden waar de zieke dieren en karkassen zich bevinden.”

Update 13 februari 2023: In het dorp Rozenburg (gemeente Rotterdam), gelegen op een eiland in het Botlekgebied, is bij kippen vogelgriep vastgesteld. Alle circa 70 kippen zijn gedood. Het gaat hoogstwaarschijnlijk om de kippen van de zogeheten ''kippenwei Rozenburg'', waar vorig jaar ook vogelgriep is geconstateerd.

Update 2 februari 2023: Internationaal 2500 zeehonden in de Kaspische zee zijn dood gegaan na een besmetting met vogelgriep. Langs de kust van Peru zijn naast meer dan 50.000 dode wilde vogels ook honderden dode zeehonden aangetroffen. Het is nog niet bevestigd dat het om H5N1 clade 2.3.4.4b virus gaat, het type dat wereldwijd slachtoffers maakt onder gehouden en wilde vogels en zoogdieren, zoals beren, nertsen, marters, otters en vossen. De besmetting met vogelgriep op een nertsenboerderij in Spanje betreft hoogpathogeen H5N1, waarbij is aangetoond dat de dieren het virus aan elkaar hebben doorgegeven.

Update 26 januari 2023: 10.000 eenden worden vanwege vogelgriep gedood op een bedrijf aan de Prinsenweg ten noorden van Voorthuizen (gemeente Nijkerk). In de 10-kilometerzone bevinden zich 196 pluimveebedrijven. Voor al deze bedrijven geldt een vervoersverbod.

Update 25 januari 2023 Vogelgriep in het Friese Abbega, bij een pluimveebedrijf aan de Moarrenwei met 57.000 leghennen. Alle dieren worden gedood. Besmetting heeft plaatsgevonden, ondanks de aanwezigheid van kunststof antivirusdoeken. De doeken zijn bedacht door eigenaar Hans Hazenberg. Zijn viruswerende ''multikleed'' zou de hoeveelheid AI-virusdeeltjes die via de lucht de stal binnenkomen met een factor 100 verkleinen. Het bedrijf van Hazenberg werd in december 2016 ook al besmet met vogelgriep. Toen zijn er 63.000 kippen gedood, waarna het idee ontstond om de luchtinlaten met doek af te schermen.

Update 23 januari 2023 Internationaal. Mexico gaat vaccineren tegen vogelgriep, twittert Thijs Kuiken. Er zijn 140 miljoen doses vaccin beschikbaar. Ondertussen verspreidt Wageningen Universiteit WUR in Nederland het bericht ''Waarom vaccinaties vogelgriep in pluimvee niet onder controle krijgen''. Het blijkt te gaan om pasgeboren kuikens van moederdieren met antilichamen. Voor die kuikens bieden vaccins onvoldoende bescherming. Lees meer

Update 17 januari 2023 Aan de Loostraat in het Gelderse Loo worden 60.000 leghennen gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. "'Deze uitbraak in Loo duidt erop dat hoog-pathogene vogelgriepvirus nog steeds circuleert onder wilde vogels in Nederland, & dat de kans bestaat dat de ongevaccineerde kippen, eenden & kalkoenen in pluimveebedrijven besmet worden, ondanks biologische veiligheidsmaatregelen''', aldus Thijs Kuiken (Twitter).

Update 24 december 2022  Internationaal. Terwijl het in Nederland vrij rustig lijkt, komen uit andere landen diverse meldingen. In Duitsland zijn er in de afgelopen vijf weken acht uitbraken geweest op commerciële bedrijven. Daar zijn volgens de cijfers van het Duitse Friedrich Loeffler Institut (FLI) de afgelopen week vier bijgekomen. Daarnaast zijn er minimaal 87 uitbraken op hobbybedrijven geweest. Volgens het FLI is dit hoge aantal te verklaren door drie tentoonstellingen met hobbyvogels waaronder ook zeldzame rassen. Dit heeft tot minimaal 50 secundaire uitbraken geleid, aldus nieuweoogst.nl. In Frankrijk waren er de afgelopen weken 131 uitbraken, overwegend op eendenbedrijven. VK: 30 uitbraken. Hongarije: 45. Polen: 8. 

Update 23 december 2022: Dode ganzen in het Enschedese Stroinkpark blijken te zijn overleden aan vogelgriep. Dat heeft de gemeente bekend gemaakt.

Update 22 december 2022: Aan de Tienboerenweg in Mijdrecht zijn  alle voor vogelgriep gevoelige vogels gedood. Het gaat om een besmetting bij een fokker met meer dan 200 sierwatervogels. 

Update 23 november 2022: Internationaal, Mexico is begonnen met een grootscheepse vaccinatiecampagne van pluimvee tegen H5N1. Het gaat in eerste instantie om zes miljoen dieren in de opfokbedrijven die leghennen en vleeskuikens leveren aan de kippenindustrie. Vaccinatie is vooralsnog vrijwillig. Voorwaarde is dat de kippen vrij zijn van virus. Het vaccineren van geïnfecteerde dieren is strikt verboden.

Update 21 november 2022: Op een pluimveebedrijf aan de Bûtenskar in Koudum worden 29.000 kippen gedood vanwege vogelgriep. Het gaat om een toeleverancier van de vleeskuikenindustrie.

Update 20 november 2022: Op een gemengd bedrijf met melkvee en pluimvee aan de Schoonouwenseweg in Stolwijk (gemeente Krimpenerwaard) is vogelgriep vastgesteld. 23.000 Leghennen worden gedood.

Update 19 november 2022: In de stallen met 223.000 leghennen aan de Zomp in Oostrum - onderdeel van een groot opfok- en leghennenbedrijf in Ysselsteyn - is vogelgriep uitgebroken. Het bedrijf houdt kippen op meerdere locaties. Voorover bekend zijn alleen de kippen op de locatie in Oostrum afgemaakt. 

Update 18 november 2022: De NVWA heeft in Rotterdam vier gevallen van vogelgriep vastgesteld onder gehouden vogels en dertien gevallen onder wilde vogels. De gemeente heeft een roeiboot aangeschaft om kadavers uit het water te halen, zo meldt Dagblad010.

Update 9 november 2022: In het Brabantse Uden is bij vleeskuikens vogelgriep vastgesteld. Circa 46.000 dieren worden gedood. Het bedrijf aan de Duifhuizerweg ligt volgens het ministerie van LNV niet in een pluimveedicht gebied. Toch bevinden zich in de 10 kilometerzone nog altijd 82 andere pluimveebedrijven.
Sierwatervogels van een particulier aan de Rondweg in Zegveld blijken besmet. Het gaat om circa honderd dieren. Daarnaast zijn er op deze lokatie wilde vogels aangetroffen, aldus het ministerie van LNV. Omdat er meer dan vijftig vogels zijn besmet, geldt er in het 10-kilometergebied een vervoersverbod. Maar dat heeft niet veel consequenties want in die zone bevindt zich verder geen bedrijfsmatig gehouden pluimvee. Er is wel een pluimveebedrijf maar daar zijn op 11 oktober vanwege een besmetting alle dieren gedood (zie besmetting Bodegraven).

Update 2 november 2022: Bij een hobbypluimveehouder in Haarlo is een besmetting vastgesteld bij een jonge knobbelzwaan.

Update 1 november 2022: Weer een uitbraak in Ospel. Dit keer aan de Stenebrug/Waatskamperheide waar in een opfokbedrijf volgens opgave van het ministerie van LNV 94.000 kippen worden gedood. Het gaat om een bedrijf met zes locaties waar 600.000 opfokhennen en 300.000 leghennen worden gehouden. De besmette locatie bevindt zich binnen de 3 kilometerzone van het kalkoenbedrijf waar op 16 oktober vogelgriep is vastgesteld. ''‘Hopelijk blijven mijn andere stallen gespaard’', zegt de houder van bijna een miljoen kippen tegen de Limburger. En op de website van Nieuwe Oogst:  "Hoewel we ons aan de hygiënevoorschriften houden, heeft het virus onze stal binnen weten te dringen. Een flinke domper voor het ondernemerschap. Honderdduizend kippen zijn geruimd, terwijl er misschien maar vijftig ziek waren, waarvan er vijftien zijn overleden. De rest was gezond.'' In een in 2012 verschenen video zei de pluimveehouder nog opgewekt: ''There is no business like chickenbusiness''.

Update 30 oktober 2022: Bij een pluimveebedrijf met drie stallen aan de Wygeast in het Friese Oudwoude zijn 30.000 kippen gedood. Aan de nabijgelegen Swartewei (ca. 900 meter afstand) ligt nog een bedrijf met vier stallen van dezelfde eigenaar. In beide gevallen gaat het om vleeskuiken(groot)ouderdieren. Dat zijn hennen die bevruchte eieren leggen, die vervolgens worden uitgebroed of geëexporteerd. De broedeieren en kuikens gaan naar de vleeskuikenindustrie in Nederland en in het buitenland (o.a. Saoedi Arabië). Volgens het ministerie van LNV is er sprake van een gescheiden bedrijfsvoering en hoeven de dieren aan de Swartewei niet te worden gedood. Wel worden ze gedurende 14 dagen onderzocht op verschijnselen van vogelgriep.

Update 27 oktober 2022: Vogelgriep op kinderboerderij De Strohalm in Amsterdam Nieuw West. Twintig dieren gedood, meldt het Parool.

Update 27 oktober 2022: Uitbraak in het Brabantse Neerkant. Op een bedrijf aan de Boonhof worden 25.000 kippen gedood. Het bedrijf ligt middenin de 10-kilometerzone van de besmetting in Heythuysen (zie 20 oktober).

Update 26 oktober 2022: Meldingen uit Breda en 's Hertogenbosch over stadsvogels met vermoedelijk vogelgriep. Het Bredase raadslid Esther Hereijgers wil dat haar gemeente de inwoners actief gaat voorlichten over vogelgriep. In een woonwijk is een besmette gans aangetroffen. “Het vogelgriepvirus is een virus welke nu nog zeer zeldzaam op mensen over gaat. Maar de kans dat kinderen met besmette dieren of kadavers in aanraking komt, wil niemand. En wanneer honden of andere huisdieren met besmette dieren in aanraking komen of ze zelfs opeten, kunnen zij wel degelijk besmet raken en ziek worden en verder overdragen” , aldus Hereijgers op de website van Breda Vandaag. Het raadslid wil dat er informatieborden komen bij losloopterreinen voor honden en wandelgebieden. Ook in Den Bosch zijn met vogelgriep besmette wilde watervogels aangetroffen (vier dode dieren in de wijken Empel, de Maaspoort en in Zuid). De gemeente adviseert honden aan de lijn te houden in de buurt van watervogels.

Update 22 oktober 2022: Aan de Broekheuvelsestraat in het Gelderse Hedel worden 44.000 kalkoenen gedood. Het is voor de tweede keer dit jaar dat op dit bedrijf het virus naar binnen is gekomen. Dat was op 3 maart ook al het geval. Toen werden er 64.500 kalkoenen gedood. Het ministerie van LNV herhaalt eerdere uitspraken van minister Piet Adema: “Ik vind dit verschrikkelijk. Deze maatregelen hebben een enorme impact – in de eerste plaats natuurlijk voor de dieren, en zeker niet in de laatste plaats voor hun houders. De vogelgriepsituatie is onhoudbaar. Het onbevredigende maar eerlijke verhaal is dat er geen simpele oplossing bestaat. Maar weet dat de vogelgriepaanpak mijn oprechte aandacht en inspanning heeft. Zo werk ik aan een intensiveringsplan, waaronder het versneld mogelijk maken van vaccinatie.”

Update 21 oktober 2022: Twaalfde uitbraak in Lunteren. Dit keer op een bedrijf met 55.000 leghennen aan de Nieuwenhuizerweg. In de 1 kilometerzone liggen negen andere pluimveebedrijven, waarvan er drie leeg staan. Het pluimvee in de zes andere bedrijven zou aanvankelijk worden gedood, maar dat gaat niet door omdat de vergassing niet bijtijds kan worden uitgevoerd. Deze bedrijven krijgen te maken met controle op ziekteverschijnselen.

Update 20 oktober 2022: Record in het Limburgse Heythuysen: op een megabedrijf aan de Hollander (gelegen in de 10-kilometerzone van de besmetting in Ospel) worden 300.000 leghennen vergast vanwege vogelgriep. Het bedrijf maakt deel uit van Plunova, waartoe ook het op anderhalve kilometer afstand gelegen megabedrijf de Golden Egg met ruim 140.000 leghennen behoort.

Update 18 oktober 2022: vogelgriep op het hertenkamp in het Groningse Zuidbroek. Omdat het om een lokatie met minder dan 50 dieren gaat, maakt het ministerie er geen melding van. Zestien eenden en ganzen worden gedood, alle kippen zijn al overleden. Op 12 oktober waren er signalen dat er iets mis was met de kippen. Die zijn toen meegenomen voor nader onderzoek door de NVWA, aldus 112Hoogezand.nl. De bevestiging kwam op maandagavond 17 oktober.

Update 16 oktober 2022: In Limburg worden meer dan 100.000 dieren vergast. In de stallen van het kalkoenbedrijf Turkey Farm aan de Schans in Ospel - middenin het pluimveedichte gebied rond Nederweert - is vogelgriep vastgesteld. Even verderop, aan de Kreijel, staan nog meer stallen met kalkoenen van hetzelfde bedrijf. Het ministerie van LNV heeft bekend gemaakt dat er 23.850 kalkoenen worden vergast en dat ook de dieren in de nabijgelegen stallen preventief worden gedood. Die preventieve ruiming betreft 40.000 en 44.000 kippen. Binnen de 3-kilometerzone liggen 23 andere pluimveebedrijven. Deze bedrijven worden nader onderzocht op de aanwezigheid van virus en 14 dagen in de gaten gehouden. In de 10 kilometerzone, waar een vervoersverbod geldt, liggen 110 andere pluimveebedrijven.

Update 14 oktober 2022:Bedrijf aan de Heskamperweg in Blija (gelegen op 5 km van de Waddenzee) raakt voor de tweede keer besmet. In januari van dit jaar was op dit vleeskuikenbedrijf ook een uitbraak van vogelgriep. Op 1 september raakte een nabijgelegen bedrijf van dezelfde eigenaar besmet. Dat bedrijf staat nu nog leeg, daar hoeven dus geen dieren te worden gedood. Maar in de stallen waar nu voor de tweede keer dit jaar vogelgriep heerst, worden 80.000 vleeskuikens vergast.

Update 14 oktober 2022; Bij kippen en eenden van een hobbyhouder in Spaarndam is vogelgriep vastgesteld. 

Situatie in Europa, kaart van het Duitse Friedrich Loeffler Instituut (in rood gevallen van de laatste vier weken, in grijs oudere gevallen):

Update 13 oktober 2022: Er is een tekort aan CO2-gas. Daarmee worden dieren in geval van vogelgriep in grote aantallen tegelijk gedood. Het tekort heeft te maken met stijgende energiekosten en transportproblemen. Kooldioxidegas is een bijproduct van de kunstmestindustrie. De NVWA houdt in de planning van de ruimingen rekening met het tekort en zoekt naar alternatieve mogelijkheden zoals doding in containers en in big bags. Deze methoden zijn minder ''efficiënt, kosten meer tijd, moeite en geld'', aldus het ministerie van LNV in een zogeheten beslisnota bij de kamerbrief over intensivering aanpak vogelgriep van 11 oktober 2022. Er worden geen gevolgen genoemd voor het welzijn van de te doden dieren.

Update 12 oktober 2022: Aan de Bouwhuisweg in Nieuwleusen is op een bedrijf met 60.000 kippen, zogeheten ouderdieren bestemd voor de productie van vleeskuikens, vogelgriep vastgesteld. Alle dieren zijn gedood. Het bedrijf bevindt zich op zo'n 260 m. afstand van een woonwijk. Nieuwleusen behoort tot de gemeente Dalfsen, waar eerder enkele uitbraken zijn geweest. In het Groningse Zuidbroek is op een lokatie met minder dan 50 dieren vogelgriep vastgesteld.

Update 11 oktober 2022: Aan het riviertje de Meije ten noorden van Bodegraven zijn 40.000 vleeskuikens gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Bij kippen van hobbyhouders in Harzerswoude Rijndijk en Puttershoek is vogelgriep vastgesteld. 

Update 9 oktober 2022: Aan de Henegouwerweg in het Zuid-Hollandse Waddinxveen zijn op een besmet bedrijf 80.000 vleeskuikens gedood.

Update 8 oktober 2022: Op het hertenkamp aan de Tielseweg in Tiel zijn 100 vogels - pauwen, fazanten en siereenden - gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. In het Friese Wouterswoude zijn bij een handelaar in sier- en watervogels aan de Tsjerkeloane circa 700 vogels gedood.

Update 8 oktober 2022: derde geval van vogelgriep in het Groningse Wildervank. 27.000 leghennen dood. Het gaat eveneens om een bedrijf aan de Wildervanksterdallen.

Update 7 oktober 2022: Bij een kuifhoen op een locatie met minder dan 50 dieren in Hazerswoude Rijndijk is vogelgriep vastgesteld.

Update 5 oktober 2022: Ruim 18.000 leghennen worden gedood in het Groningse Wildervank aan de Wildervanksterdallen, waar op 29 september op een andere locatie ook al vogelgriep is vastgesteld.

Update 5 oktober 2022: De deskundigengroep dierziekten stelt in een nieuw advies dat het risico op een besmetting met vogelgriep in het hele land hoog is. De minister van LNV heeft daarom voor het hele land weer een afscherm- en ophokplicht voor het pluimvee ingesteld.

Update 4 oktober 2022: Aan de Vossenburg in het Groningse Kiel Windeweer, op 3 kilometer afstand van het Zuidlaardermeer, is vogelgriep vastgesteld op een bedrijf met vleeskuikens. Er zijn 102.150 dieren gedood.

Update 2 oktober 2022: Op de eendenbroederij en het voormalig nertsenbedrijf Boesveld aan de Clabanusweg in Klarenbeek is vogelgriep vastgesteld. 8500 eenden worden gedood. Het bedrijf bevindt zich in het gebied waar nog altijd een ophok- en afschermplicht geldt.

Update 29 september 2022: In het Groningse Zuidwolde (Boterdiep Oostzijde) en Wildervank (Wildervanksterdallen) zijn op pluimveebedrijven alle dieren gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Het gaat in Zuidwolde om 28.000 vleeskuikens op een gemengd bedrijf van akkerbouw en pluimvee, en in Wildervank om een bedrijf met 15.000 leghennen. Binnen de 1-kilometerzone van het bedrijf in Wildervank bevinden zich drie andere pluimveebedrijven. Deze worden nader onderzocht, maar vooralsnog niet geruimd..  

Update 27 september 2022: Op het vleeskuikenbedrijf Haan aan de Vledder in het Drentse Nieuw-Weerdinge (ten noordoosten van Emmen) worden ruim 200.000 dieren gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Het bedrijf staat te boek als één van de meest moderne vleeskuikenhouderijen van Europa, met een inpandige broederij en pre-care en high care stallen voor zeer jonge kuikens. Er zou een vergunning zijn voor in totaal 325.000 dieren. Afgaande op de aantallen gedode dieren die het ministerie van LNV noemt, zaten de stallen ten tijde van de besmetting niet vol.  Het bedrijf bevindt zich in groen gebied (zie onder kaart bij 15 juli), maar er is nu een 10-kilometerzone met vervoersverbod en afscherm/ophokplicht ingesteld.

Update 21 september 2022: Een belangrijke waarschuwing van ZLTO. Deze organisatie adviseert boeren geen aardappelen, suikerbieten of andere producten in kuilen in de directe nabijheid van pluimveestallen op te slaan. Dit in verband met de hygiëne-maatregelen die gelden voor transport. "Weliswaar gelden de hygiënevoorschriften alleen voor vervoerders van pluimvee, broedeieren en varkens maar toch willen wij je erop attent maken. Als er sprake is van een vogelgriepbesmetting op je bedrijf zelf of in je omgeving, kan dat mogelijk ook gevolgen hebben voor het transport van andere producten. Zeker als het aantal besmettingen nog verder toeneemt", aldus ZTLO op de website agf.nl.

Update 18 september 2020: Op het pluimveebedrijf van Janko Postma aan het Hoendiep in Oldekerk (Groningen) is net als in 2018 vogelgriep vastgesteld. Toen werden er 36.000 kippen gedood, nu 38.000. "Het licht gaat uit, zodat er rust in de stal is. Ze blazen er CO2 in, dan vallen de dieren heel rustig in slaap. Het zal al met al zo'n 20 minuten duren en dan zijn ze dood. Dan ga je naar binnen en zie je 12.000 kippen die daar dood liggen. Dat vond ik heel akelig, dat doet je wel wat. Daar boer je niet voor, om de kippen zo naar hun eind te brengen", blikte Postma op 31 oktober vorig jaar terug bij de NOS.

Update 18 september 2022: In Schuinesloot, aan de Schuineslootweg, worden 60.000 eenden gedood vanwege vogelgriep. Het bedrijf bevindt zich op enkele kilometers afstand van het bedrijf in De Krim, waar op 7 september vogelgriep is vastgesteld. Het ministerie gaat niet over tot preventieve ruimingen, ook al bevinden zich in de 1-kilometerzone twee andere pluimveebedrijven. Het bedrijf ligt in een regio waar geen regionale ophok- en afschermplicht geldt. Die geldt vanaf nu wel in de 10 kilometer zone.

Update 17 en 21 september 2022: Tweede besmetting bij particulier met sierwatervogels en kippen in Vriezenveen. Het gaat om dezelfde eigenaar bij wie op een andere lokatie op 15 september 150 sierwatervogels en kippen zijn gedood. Ook op de tweede lokatie - iets buiten het dorp gelegen - worden alle circa 150 voor vogelgriep gevoelige dieren gedood.
Dagblad Tubantia meldt dat de besmettingen in Vriezenveen en Daarle locaties betreft van dezelfde eigenaar: Armando Kleise uit Vriezenveen. Hij heeft een handelsonderneming, gespecialiseerd in het bouwen van dierverblijven en volières en de aan- en verkoop van diverse dieren, waar onder kangoeroes, alpaca’s en tal van vogelsoorten.
Op 21 september is een derde besmetting aan het licht gekomen: bij een kleinschalige houderij in Geesteren (gemeente Tubbergen,  Overijssel). De eigenaar van 120 watervogels en kippen is in contact geweest met Armando Kleise uit Vriezenveen. Alle dieren zijn gedood.  In de 10 kilometer zone liggen 21 pluimveebedrijven.  In de 10 kilometer zone geldt een vervoersverbod. Het bedrijf ligt in een regio waar de ophokplicht was ingetrokken. In de 10 kilometer zone rond het besmette bedrijf geldt nu wel een ophok- en afschermplicht.

Update 16 september 2022: In het Friese Tjerkgaast is op een vleeskuikenbedrijf aan de Strjitwei vogelgriep vastgesteld, 87.000 dieren worden gedood.

Update 15 september 2022: In het Overijsselse Daarle en het nabijgelegen Vriezenveen, beide gelegen in gebieden waar de afscherm- en ophokplicht is opgeheven, zijn circa 400 respectievelijk 150 sierwatervogels en kippen gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. In de 10-kilometerzones geldt nu weer een afscherm- en ophokplicht.

In Putten zijn raven met vogelgriep aangetroffen. Het is voor het eerst dat het virus bij deze diersoort tot sterfte heeft geleid. Ondertussen komen uit het buitenland (VS) berichten over besmettingen bij dolfijnen.

Update 15 september 2022: Op een kinderboerderij  in Zuid Scharwoude (Noord-Holland) - een dorp met veel plassen en sloten - zijn alle dieren gedood (kippen, ganzen en parelhoenders) vanwege een besmetting met vogelgriep. Het gaat om een houderij met meer dan 50 voor vogelgriep gevoelige dieren. Daarom zijn er de gebruikelijke maatregelen getroffen, zoals een vervoersverbod in de 10-kilometerzone en nader onderzoek bij pluimveebedrijven in de buurt. De kinderboerderij bevindt zich in het dorp.

Update 8 september 2022: In een dierenparkje in Nieuwkoop is vogelgriep uitgebroken. Nadere details nog niet bekend.

Update 7 september 2022: Op een bedrijf aan de Coevorderweg in het Overijsselse de Krim, een zogeheten vermeerderingsbedrijf dat aanvoerlijn is van de vleeskuikenindustrie, zijn 26.000 dieren gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Het bedrijf ligt in ''groen gebied'', buiten de ophok- en afschermzone die op 15 juli is ingesteld (zie onder). ''Gezien de aard van de besmetting zal er in de regio geen nieuwe ophok- en afschermplicht worden ingesteld'', aldus het ministerie van LNV. ''Het was een besmetting van binnen gehouden kippen. Dus niet bij een buitenuitloopbedrijf. En omdat de besmetting binnen het risicoprofiel voor de regio past zien we geen reden een regionale ophokplicht in te stellen'', zo licht het ministerie desgevraagd toe. In de 10-kilometerzone rond het bedrijf geldt wel, zoals bij alle besmettingen, tot nader order een afscherm- en ophokplicht.
Op data.rvo.nl/dierziektenviewer/index.html is een kaart te vinden met actuele gegevens over afscherm- en ophokplichtgebieden.

Update 6 september 2022: In Barneveld is op het opleidingsinstituut Aeres vogelgriep vastgesteld bij watervogels. Alle circa 1200 voor vogelgriep gevoelige vogels zijn gedood.

Update 5 september 2022: Op een zorgboerderij in Wieringerwerf zijn 130 kippen gedood vanwege een besmetting met vogelgriep.

Update 2 september 2022: In het Friese Ried (dicht in de buurt van de Waddenzee) worden 104.000 vleeskuikens gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Het betreft een bedrijf voor akkerbouw en pluimvee aan de Dongjumerweg.

Update 2 september 2022:In Barneveld aan de Wencopperweg is op een leghennenbedrijf vogelgriep vastgesteld. 41.000 kippen worden gedood.

Update 1 september 2022: In het Friese Blije (dicht in de buurt van de Waddenzee) is op een bedrijf met vleeskuikens aan het Heskamperweg vogelgriep aangetroffen. Alle 66.000 kuikens worden gedood. Aan de Heskamperweg liggen twee pluimveebedrijven dicht bij elkaar. De bedrijven zijn van dezelfde eigenaar. Begin dit jaar was er bij het andere bedrijf een uitbraak en werd het bedrijf dat nu besmet is, preventief geruimd. Nu wordt het tweede bedrijf met 220.000 vleeskuikens gescreend en intensief gemonitord op ziekteverschijnselen, aldus het ministerie van LNV. 

Update 1 september 2022 : In Zevenhuizen aan de Zevenhuizerstraat, gemeente Bunschoten/Spakenburg, is bij sierwatervogels van een hobbyhouder vogelgriep vastgesteld. Alle 150 dieren worden gedood.

Update 30 augustus 2022: Aan gevallen van vogelgriep bij hobbyhouders wordt door het ministerie van LNV doorgaans geen aandacht gegeven, omdat hierbij veelal sprake is van minder dan 50 dieren. Dat is de grens waarbij het ministerie maatregelen moet treffen, zones moet instellen en vervoersverboden moet afkondigen. Besmettingen bij hobbyhouders met minder dan 50 dieren blijven daardoor onder de radar. Toch worden ook in deze gevallen alle voor vogelgriep gevoelige dieren gedood. Indien de eigenaar een verdenking van vogelgriep meldt en na onderzoek blijkt dat dieren zijn besmet.
Zo ook in Ursum (Noord-Holland), waar alle kippen van een dierenparkje aan de Ruijterstraat zijn gedood. Het Noordhollands Dagblad had een mededeling gezien op de website van de gemeente Koggenland.  ''Ruiming van gevogelte gebeurt volgens richtlijnen van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit, de NVWA. Die verzamelt de dieren en sluit ze vervolgens op in een ruimte waarin de beesten een stof krijgen toegediend waardoor ze pijnloos in luttele seconden sterven. In het geval van Ursem lag deze operatie extra gevoelig omdat het een kleinschalig dierenparkje betreft waar ook veel ouders en kinderen regelmatig langskomen'', aldus het Noordhollands Dagblad.

Update 27 augustus 2022: Vogelgriep bij een hobbyhouder in Ter Aar (Zuid-Holland) met circa 80 kippen en eenden. Alle dieren worden gedood.

Update 25 augustus 2022: Vogelgriep op kinderboerderij De Trotse Pauw, vlakbij het centrum van Spijkenisse (Zuid-Holland). 150 dieren worden gedood.

Update 24 augustus 2022: Vogelgriep bij een hobbyhouder met circa 100 sierwatervogels in Abbekerk (Noord-Holland). Alle dieren worden gedood. 

Update 18 augustus 2022: Uitbraak nummer 11 in Lunteren, bij een eendenhouderij aan de Kattenbroekerweg 14. Alle 5000 dieren worden gedood. Bij het bedrijf bevindt zich een camperplaats en de onderneming is ook actief in het grondverzet. Eerder dit jaar werd al op twee andere eendenbedrijven in Lunteren vogelgriep aangetroffen. Uitbraak nummer 11 leidt tevens tot het preventief doden van 3.000 leghennen. 

Update 17 augustus 2022 In het Gelderse Maurik (24.000 vleeskuikens) en in het Zuid-Hollandse Vlaardingen (137 kippen, kalkoenen en kwartels) is vogelgriep vastgesteld. De besmetting in Vlaardingen betreft een kinderboerderij. Het bedrijf in Maurik ligt in een regio waar de afscherm- en ophokplicht is ingetrokken (zie kaart bij update 15 juli). Dat blijft zo. De kans op besmetting in deze regio wordt door de deskundigen als gering ingeschat. Een enkele uitbraak past bij dit risico. 

Update 15 augustus 2022: Aan de Steenweg in Schore (Zeeland) is op een bedrijf met 76.000 leghennen vogelgriep uitgebroken. Alle dieren worden gedood. Het bedrijf ligt op 500 meter afstand van de Schelde. Aan de kust van Walcheren en het nabijgelegen Borssele zijn begin augustus honderden dode wilde vogels (waaronder meeuwen en bergeenden) aangespoeld. Eigenaar Leon Jansen zegt tegen pluimveeweb.nl dat het virus is ''overgewaaid''. ''Door de droogte en de wind kan het zo maar overwaaien.” In zijn ogen een kwestie van pech dus. Hij denkt niet aan stoppen, ook al zijn op zijn bedrijf in 2011 eveneens vanwege vogelgriep alle dieren gedood. Jansen wil zo snel mogelijk weer opstarten. 

Update 14 augustus 2022: Uitbraak nummer 10 in Lunteren, aan de Hoge Valkseweg. Deze uitbraak heeft grote gevolgen voor de acht bedrijven binnen de 1-kilometerzone, inclusief het besmette bedrijf. Daar worden alle kippen gedood. Volgens de Gelderlander gaat het in totaal om 315.000 kippen. Het blijken er inmiddels meer te zijn: op 15 augustus maakt het ministerie bekend dat er contact is geweest tussen het besmette bedrijf in Lunteren en een bedrijf in Voorthuizen: 30.000 leghennen worden vergast. En in Lunteren is in de 1-kilometerzone op een melkveehouderij een stal met 5000 kippen ontdekt. Ook die dieren worden gedood.

Update 2 augustus 2022: En weer vogelgriep in Dalfsen. Dit keer bij een pluimveebedrijf aan de Hessenweg. 108.000 legkippen worden gedood. Een deel van de kippen liep buiten toen er elders in Dalfsen vogelgriep werd geconstateerd. Het bedrijf ligt op een ruime kilometer afstand van het eendenbedrijf waar op 27 juli vogelgriep is vastgesteld. In de 10 kilometer zone liggen nog 24 andere pluimveebedrijven, waarvan er twee geruimd zijn vanwege de besmetting op 31 juli (zie update 1 augustus). Tot dusver zijn in Dalfsen een kwart miljoen dieren slachtoffer van de vogelgriep.
 
Update 1 augustus 2022: Nog meer vogelgriep in Dalfsen. Op 3 kilometer afstand van het bedrijf aan de Veldweg (zie update 27 juli) is vogelgriep geconstateerd bij vleeskuikenouderdieren. Op het bedrijf van Kuipers aan de Kampendwarsweg bevinden zich 42.000 kippen die allemaal worden gedood. Binnen de 1 kilometerzone bevindt zich nog een stal van Kuipers met 11.000 kippen. Ook deze dieren worden gedood. Rond het besmette bedrijf is een 10 kilometerzone ingesteld, waar nu een afscherm- en ophokplicht geldt. Deze zone overlapt voor een groot deel de zone rond het bedrijf in Dalfsen waar op 27 juli vogelgriep is vastgesteld.

Update 27 juli 2022: In Dalfsen worden 88.000 vleeseenden gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Het bedrijf aan de Veldweg 3 in Dalfsen ligt in het gebied waar de afscherm- en ophokplicht is opgeheven. Die maatregel is opnieuw ingevoerd voor een zone van 10 km rond het bedrijf. Het bedrijf bevindt zich op 2,5 km van de Overijsselse Vecht. Verder is er geen open water in de buurt. 
Uit onderzoek van Wageningen Universiteit blijkt dat het virus niet sterk verwant is met de virussen van andere, eerder besmette pluimveebedrijven. Het virusisolaat van de dode wilde vogel die het dichtst (14 km) bij Dalfsen I is gevonden is van een Ooievaar, gevonden op 7 juli 2022. Dit isolaat ligt genetisch gezien relatief dicht bij het isolaat van het virus in het eendenbedrijf.

Update 27 juli 2022: Ruim 100.000 vleeskuikens worden gedood vanwege een besmetting met vogelgriep op een bedrijf in Minnertsga. Het bedrijf ligt op nog geen 3 km afstand van de Waddenzee. In het kusgebied worden nog altijd veel dode wilde vogels gevonden.  Het virus van het vleeskuikenbedrijf in Minnertsga is vergelijkbaar met een virusisolaat van een kokmeeuw die gevonden was op Texel en toont enig verwantschap met dat van het pluimveebedrijf van Tzum (uitbraak 15 juni), maar is niet identiek.

Update 19 juli 2022: Ooievaars zijn het volgende slachtoffer van de vogelgriep. Terwijl de ziekte wereldwijd een ravage aanricht onder wilde vogels, is het hoogpathogene virus ook hier nog steeds zorgwekkend actief. De laatste meldingen komen uit Schiphorst (ten oosten van Meppel) waar veel dode ooievaars zijn aangetroffen. Maar er blijken meer ooievaars getroffen. De deskundigengroep dierziekten meldt in het verslag van 2 augustus dat er ook meldingen van dode ooievaars zijn uit Noord-Holland, Noord-Brabant en Drenthe.

Update 15 juli 2022: De afscherm- en ophokplicht wordt ingetrokken in het westen van Brabant, Land van Maas en Waal en midden Limburg, nadat eerder al Drenthe, Overijssel, het oosten van Brabant, het oosten van Gelderland en het zuiden van Limburg waren vrij gegeven. De regeling blijft van kracht in de kustprovincies, Gelderse Vallei, de Flevopolder en de Noordoostpolder. Landbouwminister Staghouwer laat weten dat we er rekening mee moeten houden dat de ophokplicht voor bepaalde regio’s de rest van het jaar en mogelijk langer in stand zal blijven. Afscherm- en ophokplicht

Update 5 juli 2022: de naar schatting 550 sierkippen en watervogels van een hobbypluimveehouder in het Noord-Hollandse Watergang zijn gedood vanwege een besmetting met vogelgriep.

Update 30 juni 2022 Volgens de Europese voedselveiligheidsorganisatie EFSA is de vogelgriepuitbraak van 2021-2022 de grootste ooit. Er zijn in 26 Europese landen 2398 besmettingen gerapporteerd bij pluimveebedrijven. Dat heeft geleid tot het doden van 46 miljoen dieren. De meeste besmettingen deden zich tot dusver voor in Frankrijk, waar 1225 pluimveebedrijven besmet raakten met H5N1. Nederland telde in de rapportageperiode 47 besmettingen bij bedrijven (2 procent van het totaal aantal besmettingen bij bedrijven in Europa), maar hier werden wel verhoudingsgewijs de meeste dieren gedood: ruim 4 miljoen (inclusief de preventief gedode dieren), bijna 9 procent van het totaal aantal gedode dieren in Europa. Dat hoge aantal heeft te maken met de grote bedrijven en de pluimveedichtheid in Nederland.
 
Update 26 juni 2022 Vanwege aanhoudende besmettingen bij bedrijven en vondsten van grote aantallen dode wilde vogels is er voorlopig nog geen sprake van een landelijke versoepeling van de ophok- en afschermplicht. Alleen in Drenthe, het oosten van Brabant, het oosten van Gelderland en het zuiden van Limburg is de ophok- en afschermplicht opgeheven. In het overgrote deel van het land is de situatie nog altijd behoorlijk dramatisch. ''Besmette wilde vogels dragen verder bij aan de circulatie van het virus. Daarmee blijft de situatie risicovol voor de pluimveehouderij. De ophokplicht voorkomt weliswaar direct contact tussen wilde vogels en het pluimvee, maar daarmee is een besmetting niet uitgesloten. We weten dat het virus via de buitenomgeving toch in de stal terecht kan komen, al is nog niet bekend hoe dat precies verloopt – via plaagdieren, de luchtinlaat, een onbewuste handeling van de pluimveehouder? Er lopen verschillende studies naar, alleen staan de meeste nu on hold omdat onderzoekers momenteel de stallen moeten mijden om het besmettingsrisico te minimaliseren'', aldus epidemioloog Armin Elbers op de website van Wageningen Universiteit (Resource 22 juni 2022).

​​​​Update 17 juni 2022 In Biddinghuizen zijn op een biologisch bedrijf alle 56.000 leghennen gedood vanwege een uitbraak van vogelgriep.

Update 16 juni 2022 In het Friese Tzum is op een bedrijf met 166.000 vleeskuikens vogelgriep vastgesteld. Alle dieren zijn gedood.

Update 10 juni In Hierden blijken nog een bedrijf met 100.000 vleeseenden en een bedrijf met 6000 vleeseenden en 8300 leghennen besmet met vogelgriep. Alle dieren worden gedood.

Update 8 juni 2022 Bij een bedrijf met 7000 vleeseenden in Hierden is vogelgriep vastgesteld. Het gaat om hetzelfde bedrijf dat ook op 3 februari vanwege vogelgriep is geruimd. Toen zaten er 15.000 eenden in.  

Update 1 juni 2022 De deskundigengroep dierziekten verwacht dat er nog tot eind augustus vogelgriepvirus kan worden aangetroffen bij wilde vogels. ''Wel zijn nu veel minder wilde watervogels aanwezig in Nederland dan in de winter en het vroege voorjaar, worden er minder dode dieren gevonden in de buurt van pluimveebedrijven, zijn de weersomstandigheden voor overleving van het virus buiten de gastheer minder gunstig en is de actieradius van vogels in deze maand kleiner doordat zij jongen hebben, wat het risico verlaagt. Daarom wordt het risico op virus introductie op een pluimveebedrijf wat lager ingeschat dan een maand geleden'', aldus de groep in een advies van 1 juni. De situatie is wel ongunstiger vergeleken met een jaar geleden. De deskundigengroep heeft zich gebogen over de vraag of afschaffing van de ophokplicht al verantwoord is. Daardoor zou in het zuiden en oosten van het land het risico op besmetting van een houderij als medium tot hoog moeten worden ingeschat, in de rest van het land zou het risico in dat geval hoog tot zeer hoog zijn. 

Update 19 mei 2022 Bij een fokker in Boskoop met 590 kippen, eenden, fazanten en kwartels is vogelgriep vastgesteld. Alle dieren zijn gedood. ''In 4 uur was bijna ons hele levenswerk weg'', schrijft de eigenaresse op Facebook. ''Alle eenden, kippen, fazanten, kwartels, kluten en tureluurs zijn weg. Echt afschuwelijk en niet te bevatten.'' De uitbraak is een tegenvaller voor iedereen die hoopte op een ''pauze'' in de vogelgriepepidemie. Boskoop is zeer waterrijk. In de 10 kilometerzone waar een vervoersverbod geldt, bevinden zich vijf pluimveebedrijven. Nancy Beerens van Wageningen Bioveterinary Research vindt het nog te vroeg om te zeggen dat de verspreiding van het virus in de Gelderse Vallei voorbij is, zo liet ze via Omroep Gelderland weten. De laatste uitbraak daar was op 2 mei. ''De tijd tussen introductie van het virus en het moment dat de ziekte in de stal zichtbaar is, wordt geschat op 5 tot 15 dagen. Dit is sterk afhankelijk van diersoort, de hoeveelheid virus waarmee de infectie gestart is, en de specifieke virusstam." Beerens houdt voor de veiligheid drie weken aan. Daarom kan volgens haar pas in week 21 voorzichtig gezegd worden dat de uitbraak tussen stallen voorbij is. ''Daarnaast kunnen ook wilde vogels die vogelgriep hebben, staldieren besmetten. Als er genoeg gevoelige wilde vogels zijn, kan het virus blijven rondgaan." Het huidige zonnige en warme weer is wel gunstig met het oog op het uitbannen van het virus, aldus Beerens. Het vogelgriepvirus is namelijk gevoelig voor hogere temperaturen, ultraviolet licht en uitdroging.

Update 16 mei In België is de ophokplicht opgeheven, De dieren moeten wel nog steeds binnen gevoederd worden. Dat laat het federaal voedselagentschap FAVV weten. De laatste 5 weken zijn er geen besmettingen met vogelgriep vastgesteld bij pluimvee en de laatste 3 weken geen besmetting bij wilde vogels. FAVV benadrukt wel dat waakzaamheid nodig blijft. “Het vogelgriepvirus is nog steeds aanwezig onder wilde vogels in ons land en onze buurlanden. (Bron: Vilt.be)

Update 3 mei 2022 Nog meer vogelgriep in Lunteren. Uitbraak nummer 9. Een opfokbedrijf met leghennen (90.000 dieren) blijkt besmet. Volgens het ministerie van LNV hoeft er in de omgeving niet preventief te worden geruimd, want binnen de 1-kilometerzone liggen geen andere pluimveebedrijven.

Update 28 april 2022 Opnieuw in Lunteren, 50.000 leghennen gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Van de vijf omliggende bedrijven binnen de 1-km zone worden er twee uit voorzorg geruimd. Drie staan leeg. Het ministerie van LNV doet geen mededelingen over de aantallen gedode dieren op die twee bedrijven. 

Update 24 april 2022 Het bedrijf binnen de 1 kilometer van het besmette bedrijf in Terschuur (zie hieronder) blijkt ook besmet. Alle 17.000 leghennen zijn gedood. Binnen een straal van 1 kilometer van dit bedrijf bevinden zich nog vier bedrijven, waarvan er op drie pluimvee aanwezig is. Al deze dieren worden uit voorzorg gedood. Om hoeveel dieren het in totaal gaat, is nog niet bekend gemaakt. 

Update 24 april 2022 Weer in de Gelderse Vallei, dit keer in Terschuur, is een bedrijf besmet geraakt met vogelgriep. Het gaat om een vermeerderingsbedrijf met 28.600 dieren. Al deze dieren worden gedood, plus de dieren op een nabijgelegen bedrijf.

Update 22 april 2022 In totaal negen bedrijven worden geruimd in Lunteren vanwege een besmetting met vogelgriep bij een bedrijf net 88.000 legkippen. Hoeveel dieren er vanwege deze besmetting in totaal worden gedood, heeft het ministerie van LNV nog niet bekend gemaakt. Maar verwacht mag worden dat het om meer dan 200.000 gaat. Daarmee bedraagt het totaal aantal gedode dieren dit vogelgriepseizoen inmiddels meer dan drie miljoen.

Update 21 april 2022 In totaal acht bedrijven worden geruimd in Lunteren vanwege een besmetting bij een eendenhouderij met 3000 eenden. De bedrijven liggen binnen de 1 kilometerzone rond het besmette bedrijf. Volgens de registratiegegevens gaat het in totaal om 145.370 dieren die worden vergast. Op één bedrijf mogen de dieren blijven leven. Dat gaat om een broederij. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen op x meer dan 2.789.020 (de x staat voor het aantal dieren op de vijf bedrijven binnen de 1-kilometerzone van het bedrijf in Lunteren waar op 20 april een besmetting is vastgesteld).

Steun de petitie voor vaccinatie hobbypluimvee tegen vogelgriep. Klik hier

Update 19 en 20 april 2022 In de Gelderse Vallei (Lunteren en Voorthuizen) is vrijwel gelijktijdig bij drie bedrijven vogelgriep H5N1 vastgesteld. Op de besmette bedrijven worden 306.000 dieren gedood. Daarnaast worden op vijf andere bedrijven binnen de 1-kilometerzone rond de twee bedrijven in Lunteren alle dieren gedood. Om hoeveel dieren het gaat heeft het ministerie van LNV niet bekend gemaakt. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: x meer dan 2.643.650 (de x staat voor het aantal dieren op de vijf bedrijven binnen de 1-kilometerzone). Het ministerie stelt vast dat in dit pluimveedichte gebied in twee weken tijd op vijf bedrijven het vogelgriepvirus is aangetroffen. Minister Staghouwer heeft de Deskundigengroep Dierziekten gevraagd of er extra maatregelen mogelijk zijn om verdere verspreiding te beperken. 

Update 15 april 2022 Een uitbraak van vogelgriep bij een pluimveebedrijf in Barneveld (34.000 leghennen) heeft grote gevolgen: op 1 kilometer afstand van het bedrijf liggen zeven andere bedrijven en daar worden alle dieren uit voorzorg gedood. In totaal gaat het om 97.800 kippen. Wanneer er niet preventief geruimd wordt, kan de besmetting zich in dit gebied snel naar omliggende bedrijven verspreiden, aldus het ministerie van LNV. LNV-minister Staghouwer laat het volgende weten: “Na een paar weken zonder vogelgriep besmettingen, komt de besmetting in Barneveld – het hart van de pluimveesector - en eerder deze week in Lunteren, als een flinke tegenvaller. De impact is groot voor het betreffende bedrijf en de bedrijven in de directe nabijheid, hun gezinnen, en de vele dieren die geruimd moeten worden. We blijven ons inzetten om de gevolgen van vogelgriep te beperken, met onderzoek naar een effectief vaccin en het aanscherpen van bioveiligheidsmaatregelen.” Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 2.337.650.

Update 13 april 2022 Het was even stil, maar nu is er toch weer een besmetting met vogelgriep: nummer 3 in Lunteren, bij een bedrijf met vleeseenden. Er zijn 8500 eenden gedood. In de 10 kilometerzone liggen nog 235 andere pluimveebedrijven, voor deze zone geldt per direct het vervoersverbod. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 2.240.150.

Update 18 maart 2022  In Lunteren zijn circa 100 eenden, ganzen en een paar kippen gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Volgens nog niet bevestigde berichten gaat het om de eendenvijver in het Lunterense Buurtbosch. Binnen een afstand van één kilometer ligt een pluimveebedrijf. Daar worden de dieren vooralsnog niet gedood. Onderzoek moet uitwijzen of ze vrij zijn en blijven van vogelgriep. Er is wel een 10 kilometerzone ingesteld. Daarin bevinden zich 268 bedrijven. De zone overlapt voor een groot deel de zone die is ingesteld vanwege de besmetting van een biologisch pluimveebedrijf, waar op 11 maart de dieren zijn gedood. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 2.231.650.

Update 14 maart 2022 In Drenthe (ten westen van Drijber, in de buurt van de VAM) is nu ook een besmette wilde vogel gevonden. Het gaat om een slechtvalk. Het is de eerste melding vanuit deze provincie sinds het begin van het lopende vogelgriepseizoen. Drenthe was tot deze vondst - althans op papier - ''vogelgriepvrij''. 

Internationaal: Ook Frankrijk is nog niet van H5N1 af. Integendeel. Na de eendenbedrijven in het zuidwesten (waar drie miljoen dieren preventief werden gedood) zijn nu de pluimveebedrijven onder Nantes (departement Vendee) aan de beurt. Daar zijn volgens Ouest France inmiddels 213 bedrijven besmet geraakt. De epidemie heeft in die streek tot medio maart het leven gekost aan zes miljoen dieren, mede doordat de overheid is overgeschakeld op grootschalige, preventieve bestrijdingsacties. Er is een crisisorganisatie ingericht. Het ministerie van landbouw spreekt over het ''schoonmaken'' van een gebied. Ook worden er bufferzones ingesteld rond broederijen. Pluimveehouders hebben toestemming gekregen hun dieren door verstikking om het leven te brengen.

Update 11 maart 2020: In stallen met biologisch pluimvee - behorende bij een melkveebedrijf gelegen ten westen van Lunteren (gemeente Ede) - is vogelgriep uitgebroken. Het is een uitbraak met consequenties: de stallen liggen in een zeer pluimveedicht gebied (228 andere pluimveebedrijven in de 10-kilometerzone). In de 1-kilometerzone worden op drie bedrijven uit voorzorg alle dieren gedood. NVWA gaat bij 46 andere pluimveebedrijven monsters afnemen. Er is een groot gebied met een vervoersverbod ingesteld, van Utrecht tot aan Deventer. Woon je in die buurt en was je van plan pluimvee te vervoeren, kijk dan even op rvo.nl/dierziektenviewer/ Totaal aantal gedode dieren in verband met deze uitbraak: 97.800. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 2.231.550. De uitbraak in de gemeente Ede is een zoveelste bevestiging van de vrees dat vogelgriep zich ook buiten de waterrijke gebieden bij bedrijven op de zandgronden kan voordoen. Het duidt erop dat het virus óf diep het land is binnengedrongen en dat ook daar besmette wilde vogels zijn, óf dat er sprake is van overdracht via menselijk contact. Mocht het eerste het geval zijn, dan maakt een combinatie met een melkveebedrijf, loonwerkbedrijf of akkerbouwbedrijf een pluimveebedrijf extra kwetsbaar. De boer moet het land op om bv. mest uit te rijden. Eerdere uitbraken buiten de waterrijke gebieden deden zich voor in onder meer Ede, Ysselstein, Son, Bentelo, Den Ham.

Update 6 maart 2022: Hekendorp ontbrak nog op de lijst. In 2014 en 2020 brak daar vogelgriep uit op het bedrijf van Piet Wiltenburg en nu is het er weer raak. Twee jaar geleden zei de pluimveehouder, voorafgaand aan de uitbraak op zijn bedrijf tegen RTV Utrecht: "Het is constant van: als het maar niet bij de kippen binnenslaat. Want dan wordt het bedrijf geruimd en dat kost klauwen met geld. Bij een gemiddeld bedrijf, en wij zijn niet eens zo groot als een gemiddeld bedrijf, zijn de kosten geraamd op één miljoen euro. Om maar een indruk te geven.'' Een blik op de kaart leert dat de achterzijde het bedrijf op nog geen tien meter afstand van de Hollandsche IJssel ligt. Alle 121.000 leghennen op het bedrijf van Wiltenburg worden vanwege H5N1 gedood. Kon een NVWA-woordvoerder in 2020 nog spreken van ''botte pech'', dat valt nu niet langer vol te houden. Zou Wiltenburg het dringende advies krijgen geen nieuwe kippen meer op te zetten? Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 2.133.750.

Update 3 maart 2022: Op een van de grootste kalkoenenbedrijven in Nederland (3 keer zoveel dieren als gemiddeld) is vogelgriep H5N1 uitgebroken. Het bedrijf, bestaande uit elf stallen, bevindt zich op nog geen kilometer afstand van de bebouwde kom van Hedel, Gelderland. Er worden 64.500 dieren gedood. Het is het vierde kalkoenbedrijf dat dit seizoen te maken krijgt met vogelgriep. Nederland telt 28 kalkoenbedrijven met alles bij elkaar circa 630.000 kalkoenen. Daarvan zijn er dit vogelgriepseizoen tot dusver 154.500 vergast. Dat is een kwart van alle industrieel gehouden kalkoenen in Nederland Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 2.012.750.

Update 2 maart 2022: 170.000 vleeskuikens op een bedrijf in het buitengebied van het Brabantse Son worden gedood vanwege een besmetting met vogelgriep. Het bedrijf bevindt zich vlakbij een ander groot pluimveebedrijf. In de drie kilometerzone bevinden zich acht andere pluimveebedrijven, in de tien kilometerzone staan 27 pluimveebedrijven. Ook worden er in het gebied rond het besmette bedrijf varkens gehouden. Het houden van varkens in een pluimveedicht gebied wordt door deskundigen op het gebied van zoönosen ontraden. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 1.948.250.

Update 1 maart 2022 In het buitengebied van Wageningen op de grens van Gelderland en Utrecht is vogelgriep vastgesteld op een zogeheten vermeerderingsbedrijf. De 47.000 hennen en hanen worden gedood. In de 10-kilometerzone waarvoor een vervoersverbod geldt, bevinden zich 49 pluimveebedrijven. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 1.778.250.

Update 27 en 28 februari 2022: In het noorden van Groningen is op twee bedrijven (Losdorp - vleeskuikens en Hellum - kalkoenen) vogelgriep H5N1 vastgesteld. De tienkilometergebieden die rond deze bedrijven zijn ingesteld, overlappen voor een deel die van de uitbraak in Woltersum. In Losdorp worden 37.000 en in Hellum 16.000 dieren gedood. In het op ongeveer 3 kilometer afstand van het besmette bedrijf in Losdorp gelegen vleeskuikenbedrijf in Holwierde worden 74.500 dieren gedood. Dit bedrijf wordt preventief geruimd omdat er nauwe contacten zijn met het bedrijf in Losdorp. De eigenaar van het bedrijf in Losdorp verzorgt ook de kippen in Holwierde. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 1.731.250.

Update 25 februari 2022 In het Friese Scharnegoutum is bij kleinschalig gehouden watervogels vogelgriep vastgesteld. De 90 dieren worden gedood. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 1.603.750.

Update 24 februari 2022: Op 1,7 km afstand van het besmette legpluimveebedrijf aan het Eemskanaal Noordzijde in Woltersum (zie update 14 februari) is op een opfokbedrijf vogelgriep H5N1 vastgesteld. Ook dit bedrijf ligt aan het Eemskanaal Noordzijde. In de tien kilometerzone liggen nog 17 andere bedrijven. Alle 50.000 dieren worden gedood. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 1.603.660.

Update 23 februari 2020: het lang verwachte advies van de deskundigengroep dierziekten is gepubliceerd. Belangrijke punten: kans op besmetting nog altijd zeer hoog. Besmetting van bedrijf op bedrijf wordt niet langer uitgesloten. Het virus op de besmette bedrijven in Zeewolde vertoonden nauwe verwantschap. ''Hoewel niet geheel vergelijkbaar, geeft bijvoorbeeld de actuele, regionale verspreiding van Mycoplasma gallisepticum in Nederland aan dat verspreiding van pathogenen tussen bedrijven wel degelijk plaats kan vinden. Aandacht voor biosecurity blijft daarom belangrijk.'' Landbouwminister Staghouwer kondigt extra maatregelen aan voor besmette bedrijven, zoals een verplichte hygiënecheck. Voor het eerst vragen de deskundigen aandacht voor de structuur van de Nederlandse pluimveesector en de contacten die er zijn met bedrijven elders in Europa. ''Veel dienstverleners op pluimveebedrijven opereren internationaal en kunnen daarmee ook de infectie van bedrijven elders in Europa naar Nederland brengen; daarnaast zijn de biosecurityregels aan deze dienstverleners soms lastiger uit te leggen.''

Update 20 februari 2022: Tienduizend kalkoenen in het Noord-Groningse Uithuizen worden gedood vanwege een besmetting met vogelgriep H5N1. Het bedrijf bevindt zich op zo'n vier kilometer vanaf de Waddenkust. Totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen: 1.553.660.

Update 16 februari 2022: Op een bedrijf met leghennen in Putten (vlakbij het Nuldernauw) worden 77.000 kippen gedood vanwege een besmetting met vogelgriep (H5N1). Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen op 1.543.660. In de 10-kilometerzone rond het bedrijf liggen vijftig andere bedrijven.

Update 14 februari 2022: Op een uitloopbedrijf met leghennen aan het Eemskanaal in het Groningse Woltersum is vogelgriep vastgesteld (H5N1). Alle 53.000 dieren worden gedood. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren op 1.466.660. In de 10-kilometerzone liggen dertien andere pluimveebedrijven. In dit gebied geldt een vervoersverbod.

Update 8 februari 2022: In het gebied van 1 kilometer rond het besmette eendenbedrijf in Hierden (zie 4 februari) zijn op een kleinschalig bedrijf circa 250 leghennen gedood vanwege vogelgriep (h5N1). In Eefde is op een pluimveebedrijf met 6000 leghennen eveneens vogelgriep vastgesteld (H5N1). Alle dieren zijn gedood. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren op 1.413.660. In de 10 kilometer zone liggen 21 bedrijven, waarvoor per direct een vervoersverbod geldt.

Internationaal: de vogelgriep heeft in Italië inmiddels het leven gekost van 12 miljoen dieren. Het virus H5N1 is nu ook aangetroffen in de VS (o.a. kalkoenbedrijf Indiana, vleeskuikens in Kentucky en hobbypluimvee in Virginia) en Canada.

Update 4 februari: In het gebied tussen Harderwijk en Hierden, het hart van de eendenindustrie, zijn 53.000 eenden gedood vanwege een uitbraak van vogelgriep. Het besmette bedrijf ligt binnen de 1 kilometerzone van het bedrijf waar op 2 februari vogelgriep is vastgesteld. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren op 1.407.410. In 2016 werden in hetzelfde gebied tienduizenden eenden preventief gedood vanwege contacten met een besmet bedrijf in Biddinghuizen..

Update 2 en 3 februari 2022: In Hierden (15.000 eenden) en Zeewolde (15.000 eenden) zijn alle dieren gedood vanwege hoogpathogene vogelgriep H5N1. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren op 1.354.410. Het bedrijf in Zeewolde, vlakbij de Oostvaardersplassen, is het zesde bedrijf in Flevoland waar deze winter vogelgriep is vastgesteld.

Update 1 februari 2022: Op een pluimveebedrijf in het Gelderse Vuren worden vanwege een besmetting met H5N1 vogelgriep 168.000 kippen gedood. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren op 1.324.410. Het ministerie van LNV vermeldt doorgaans om wat voor soort pluimveebedrijf het gaat, maar in dit geval niet. Aangezien er zich in de ingestelde 3-kilometerzone geen andere pluimveebedrijven bevinden, gaat het (afgaande op het kaartje van de 3-kilometerzone) vrijwel zeker om een vestiging van Het Anker, een grote kuikenbroederij en pluimveebedrijf met vestigingen in onder meer Acquoy, Opheusden, Ochten en Yerseke. Op het terrein van een loonwerkbedrijf in Vuren staan vier pluimveestallen. Daar worden leghennen opgefokt.

Update 30 januari 2022: Op een eendenbedrijf in Biddinghuizen is vogelgriep vastgesteld. Alle 9.700 dieren worden gedood. Daarmee komt het totaal aantal op  1.156.410. Vlakbij het besmette bedrijf, ligt een bedrijf met kalkoenen. De dieren op dat bedrijf mogen vooralsnog blijven leven, maar worden wel dagelijks onderzocht. In de 10-kilometerzone rond het besmette eendenbedrijf bevinden zich 29 andere pluimveebedrijven. Ook in 2016 was er vogelgriep in Biddinghuizen. Toen raakten drie eendenbedrijven besmet. In 2017 raakte eveneens een eendenbedrijf in Biddinghuizen besmet. De eendenstallen in deze regio zijn vaak in handen van dezelfde eigenaar. De stallen zijn veelal geplaatst op akkerbouwbedrijven. Eerder dit vogelgriepseizoen - eerste week november - is op twee eendenbedrijven in Zeewolde vogelgriep vastgesteld.

Update 26 januari 2022: In een dierenpark in Lelystad is een otter overleden door een besmetting met vogelgriep. Onderzoek heeft aangetoond dat het om het hoogpathogene H5N1 gaat.

Update 25 januari 2022: In Ede is op een eendenbedrijf vogelgriep (H5N1) vastgesteld: 3000 dieren worden gedood. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen op 1.146.710. In de 10-kilometerzone bevinden zich 217 andere pluimveebedrijven. Die hebben te maken met een vervoersverbod.

Update 24 januari 2022: In Grootschermer is vogelgriep (H5N1) geconstateerd op een bedrijf met vleeskuikens. Alle 170.000 dieren worden gedood. Het gaat om hetzelfde bedrijf als waar eind oktober vorig jaar vogelgriep is uitgebroken. Het bedrijf ligt in een zeer waterrijke polder met veel wilde watervogels. Niettemin is tot herbevolking van de stallen na de vorige uitbraak overgegaan. Dat mag, volgens de regels 21 dagen nadat alle reinigings- en ontsmettingsregels zijn nageleefd. Een naastgelegen zorgboerderij met een stal voor pluimvee wordt nog niet geruimd. Dit bedrijf is geblokkeerd en wordt dagelijks onderzocht op de aanwezigheid van virus. Ook in het Noord Brabantse Willemstad is op een bedrijf met vleeskuikens vogelgriep vastgesteld. Daar worden 46.000 dieren gedood. De twee nieuwe uitbraken zorgen ervoor dat het aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen is opgelopen tot 1.143.710

Update 22 januari 2022: Na een uitbraak op een biologisch leghennenbedrijf met 24.000 kippen in Lelystad (h5N1) bedraagt het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen 927.710. In de 10 kilometer zone rond dit bedrijf liggen 20 andere pluimveebedrijven. Voor deze zone geldt tot nader order een vervoersverbod. In het gebied ligt ook Verbeek Broederij, een bedrijf dat dagelijks 200.000 kuikens levert aan opfokbedrijven in Nederland en buitenland. Een aantal jaren geleden heeft dit bedrijf bewust gekozen voor Zeewolde: ''Hiermee verhoogt Verbeek bij ziekteuitbraken de leverbetrouwbaarheid  ten opzichte van de oude productielocatie in Lunteren.'' Omdat het bedrijf de pasgeboren kuiken niet kan opslaan, zal er spoedig een corridor worden ingesteld, zodat afvoer mogelijk is. Eerder had het bedrijf ook al te maken met vervoersbeperkingen, vanwege uitbraken in Zeewolde (26 oktober en 4en 5 november).

Update 14 januari 2022: Na een uitbraak bij een hobbypluimveehouder in het Zuid-Hollandse Nieuwerbrug met circa 220 eenden en kippen (H5N1) bedraagt het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen 903.710. De uitbraak bij de hobbypluimveehouder heeft consequenties voor zes bedrijven binnen een zone van 10 km. Daarvoor geldt tot nader order een vervoersverbod. Eerder al is er in Nieuwerbrug is een dode besmette zwaan aangetroffen. Dat was op 23 november 2021. De meest recente vondsten van vogelgriep bij wilde vogels, die ook onderzocht en bevestigd zijn, dateren van 10 januari: Drachten, Ermelo, Huizen, Sumar en Weesp.

Update 6 januari 2022: Het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen (26 oktober 2021 tot heden) bedraagt 903.490. Daarbij zijn inbegrepen de 167.600 dieren (kippen en kalkoenen) die preventief zijn gedood vanwege contacten met een besmet bedrijf. De preventieve dodingen hadden plaats in Bentelo, Blija, Ysselstein, Otterlo en Barneveld.

Update 5 januari 2022 : In het buitengebied van het Twentse dorpje Bentelo is in een stal met 120.000 kippen het hoogpathogene vogelgriepvirus H5N1 aangetroffen. Alle dieren zijn vergast. Ook de 69.000 kippen in een nabijgelegen stal (behorende tot hetzelfde bedrijf) zijn afgemaakt. In de 10 kilometer zone rond het bedrijf in Bentelo liggen 32 andere pluimveebedrijven.
Het is opmerkelijk dat de kaart van de NVWA met locaties waar tot dusver besmette dode wilde vogels zijn gevonden, geen gegevens vermeldt over besmettingen onder wilde vogels in Overijssel (met uitzondering van Olst, vondst van 25 oktober). Ook de provincie Drenthe is ''blanco''. Dat kan betekenen dat er vanuit die provincies geen meldingen worden gedaan van dode wilde vogels, of dat er geen dode wilde vogels worden gevonden. Is dat laatste het geval, dan zou de besmetting in Bentelo, maar ook die in Den Ham (17 december) op andere wijze dan via besmette wilde vogels binnen gekomen kunnen zijn.

Update 4 januari 2022: In het buitengebied van Blija - noorden van Friesland - zijn 222.000 vleeskuikens gedood, nadat vogelgriep is vastgesteld. Daarmee komt het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen op 700.000. In de 10 kilometerzone rond het bedrijf in Blija bevinden zich tien andere pluimveebedrijven. In dat gebied geldt een vervoersverbod.

Update 20 december: In het zeer pluimveedichte gebied in het noorden van de provincie Limburg is op een kalkoenbedrijf vogelgriep uitgebroken. De uitbraak deed zich voor in het stallencomplex van de grootste kalkoenenfokker van de Benelux Twan Jenniskens in Ysselstein. Er zijn 64.000 kalkoenen zijn afgemaakt. Het totaal aantal gedode dieren in het heersende vogelgriepseizoen bedraagt inmiddels 478.000.

Update 17 december: Op een vleeskuikenbedrijf in het Overijsselse Den Ham zijn 80.000 dieren gedood vanwege een besmetting met hoogpathogene vogelgriep H5N1. In een straal van 1 km ligt een ander pluimveebedrijf, maar gezien de afstand (dit bedrijf ligt precies op de grens van de 1-km zone) wordt het bedrijf niet geruimd. Wel krijgt het bedrijf te maken met controle, net als zes andere bedrijven die zich in een straal van 3 km rond het bedrijf bevinden. In een 10 km zone bevinden zich 29 andere pluimveebedrijven. Die krijgen te maken met een vervoersverbod.

Update 7 december: Het ministerie van LNV geeft het beperkingsgebied rond Zeewolde vrij. Zonder nieuwe besmettingen volgt op 10 december intrekking van het beperkingsgebied in Lutjegast. Tzum en Vinkeveen zijn op 16 en 23 december naar verwachting aan de beurt. Dat er sinds 21 november in NL geen nieuwe besmettingen zijn bijgekomen, wil niet zeggen dat het gevaar is geweken. Avined, de brancheorganisatie van de pluimveesector, spreekt over een onrustige situatie in heel Europa. In NL worden nog geregeld dode wilde vogels gevonden, o.a. bij Almere, Zwaagwesteinde (26 november) en Sexbierum (28 november).

Update 22 november:
1. Op 5 november is vogelgriep (H5N1) vastgesteld bij het pluimvee van een hobbyhouder in Harlingen (deze besmetting is niet officieel door de overheid gemeld, geen nadere gegevens bekend, bron kaartje WUR)
2. Op 21 november is vogelgriep vastgesteld bij legkippen op een bedrijf in Vinkeveen. Alle 10.000 dieren zijn gedood. Het is het zevende bedrijf in Nederland dat besmet is geraakt. 

Update 14 november:
1. Bij een hobbypluimveehouder in Hei en Boeicop is hoogpathogene vogelgriep aangetroffen (geen nadere gegevens bekend, bron NVWA)
2. Bij een vleeskuikenhouder in Tzum is hoogpathoghene vogelgriep H5N1 aangetroffen. Het gaat om een bedrijf met 122.500 dieren. Deze zijn allemaal afgemaakt. (Bron ministerie LNV)

Update 8 november:
1. Uitbraak leghennenhouderij in Lutjegast, bij hetzelfde bedrijf als vorig jaar. Er zijn tot dusver meer dan 220.000 dieren vergast.

In de periode 26 oktober - 8 bovember waren er drie uitbraken in Zeewolde, één in Groot Schermer en twee bij grotere hobbyhouders (>50 dieren) in Parrega en Assendelft. In alle gevallen betrof het H5N1.

Op de website van Wageningen Universiteit staat een kaart waarop besmettingen worden bijgehouden: rood = wilde vogels, paars = commercieel bedrijf, blauw = hobby- of kinderboerderij. Bij alle besmettingen van gehouden dieren gaat het tot dusver om H5N1. Op de kaart ontbreken nogal wat vondsten van besmette wilde vogels. Dat heeft ermee te maken dat lang niet alle dode wilde vogels die vermoedelijk zijn gestorven van vogelgriep, op deze ziekte zijn onderzocht. Eén rode stip staat dus niet voor één dode vogels. Dat kunnen er meerdere zijn. De kaart laat zien in welke gebieden besmette wilde vogels zijn gevonden. Zo zijn er bijvoorbeeld in het noordoosten van Friesland duizenden dode wilde vogels gevonden.

Levende Have maakt van besmettingen bij bedrijven, hobbypluimveehouders en kinderboerderijen geen afzonderlijke berichten meer, tenzij er van een uitzonderlijke situatie sprake is. Aan de hand van onderstaande kaart kan iedereen verder zijn eigen risico-inschatting maken. Let op: de kaart wordt geregeld bijgewerkt, maar is niet altijd even up to date.

Op een kaart van de NVWA zijn de vindplaatsen van alle tot dusver onderzochte en positief geteste wilde vogels weergegeven. Deze kaart geeft een indicatie van de verspreiding van het vogelgriepvirus over het land. Maar let op: lang niet alle dode wilde vogels worden gevonden, lang niet alle dode wilde vogels worden voor onderzoek aangeboden. De kaart is dus verre van compleet. Zie nvwa.nl/onderwerpen/vogelgriep-preventie-en-bestrijding/monitoring-wilde-vogels

*) Het trieste record van 2003 met 30 miljoen kippen en ander pluimvee wordt bij lange na nog niet gehaald, maar vergeleken met 2016/2017 (717.000) en 2020/2021 (ruim 600.000) is er gedurende de epidemie van 2021-2022 sprake van een schrikbarende toename van het aantal vogelgriepslachtoffers in de pluimvee-industrie.

Dossier

Aanbevolen door Levende Have

Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag
Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag €14,95

Bestellen? Klik hier
Schapen in de weiden van de lage landen
NIEUW! Schapen in de weiden van de lage landen  € 24.90

Bestellen? Klik hier

Cover dierenwelzijn de wet en onze democratie
 Dierenwelzijn,
 de wet en 
 onze democratie
 
Gratis te downloaden
 Klik hier