Medewerkers van een Russisch pluimveebedrijf zijn besmet geraakt met het hoogpathogene vogelgriepvirus H5N8. Zij hadden milde klachten. Rusland heeft de WHO geïnformeerd over de besmetting.
Of het in Rusland om dezelfde virusvariant gaat als het type dat in Nederland de afgelopen maanden op grote schaal is aangetroffen bij wilde vogels en hobbymatig en commercieel gehouden pluimvee, is nog niet bekend. (zie onder update 8 april 2021) Thijs Kuiken, vogelgriepexpert van de Erasmus Universiteit, zegt in het Eindhovens Dagblad: ''Dit virus heeft ook de potentie om van dier op mens over te gaan". Overdracht van het H5N8-virus van vogel naar mens lijkt op grond van het bericht uit Rusland nu een feit, aldus Kuiken.
Teken de petitie voor vaccinatie van hobbypluimvee. Klik hier
Van H5N1 is bekend dat het van pluimvee over kan gaan op de mens. In Azië zijn al diverse mensen ten gevolge van een dergelijke besmetting overleden. Over H5N8 is door het ministerie van LNV en ook Wageningen Universiteit steeds gezegd dat het risico op overdracht naar de mens bijzonder klein is. In een brief aan de Tweede Kamer van 22 februari 2021 noemt minister Carola Schouten het zogeheten zoönotisch potentieel (het vermogen van een ziekteverwekker om over te gaan dier op mens) ''laag''. ''Het is bekend dat sommige soorten vogelgriep in zeldzame gevallen mensen kunnen infecteren. Volgens het RIVM gebeurt dit alleen als er sprake is van direct en intensief contact tussen besmette dieren en mensen zoals bij verzorgers van de dieren of bij mensen die betrokken zijn bij ruimingen. Er zijn in Nederland geen gevallen bekend van met H5N8 besmette mensen. Het RIVM heeft de in Nederland circulerende HPAI-virussen eerder beoordeeld en het zoönotisch potentieel van deze virussen als laag beoordeeld'', aldus het ministerie van LNV in de kamerbrief.
Het is niet bekend onder welke omstandigheden de medewerkers van het Russische pluimveebedrijf besmet zijn geraakt. Wellicht waren ze betrokken bij het doden van besmette kippen. In 2003 zijn in Nederland tientallen medewerkers van pluimveebedrijven en bestrijdingsdiensten besmet geraakt met het toen heersende type H7N7. Toen zijn er ruim 30 miljoen kippen, eenden en kalkoenen gedood. Een dierenarts overleed aan een besmetting met het virus.
Stof komt vrij bij overladen dode kippen en kalkoenen
Op beelden die Animal Rights heeft gemaakt van de afvoer van dode kippen en kalkoenen op de vogelgrieplocaties in Sint Oedenrode en Moergestel is te zien dat er bij het overladen veel stof wegwaait in de omgeving. Ook al zijn de dieren dood, ze kunnen nog wel het vogelgriepvirus bij zich dragen. Het virus kan zich via stof verspreiden, zo is ook tijdens de bestrijding van het virus in 2003 gebleken. Levende Have heeft de NVWA de vraag voorgelegd of er na het doden in de stal op de dieren een virusdodend middel wordt aangebracht. Dat blijkt niet het geval. Reiniging en ontsmetting heeft pas plaats nadat de dode dieren uit de stal zijn gehaald.
Lex Benden, woordvoerder van de NVWA, laat weten: ''Bij plaatsing van de destructiecontainers wordt rekening gehouden met de windrichting. Zo wordt voorkomen dat eventueel vrijkomend stof van het bedrijf waait. Personen, voertuigen en apparatuur die bij de ruiming betrokken zijn, worden gedesinfecteerd voordat zij het bedrijf verlaten. Bezoekers zijn niet toegestaan op een besmet bedrijf en er gold landelijk ook al een preventief bezoekverbod voor alle pluimveebedrijven. Ook geldt er in een straal van 10 kilometer rond een besmet bedrijf een vervoersverbod. Verder gelden er al enige tijd een landelijke ophokplicht en aangescherpte hygiënemaatregelen op pluimveebedrijven. Aangezien er eerst verschillende reinigings- en ontsmettingsrondes moeten plaatsvinden op een besmet bedrijf, is het pas na weken mogelijk om nieuwe dieren op het bedrijf te houden. Al deze maatregelen zorgen ervoor dat het risico op verdere verspreiding van het vogelgriepvirus zoveel mogelijk is beperkt.''
Redactie Levende Have /Foto fragment video Animal Rights
Update 8 april 2021
Staatssecretaris Van Ark van volksgezondheid laat in antwoord op kamervragen van de Partij voor de Dieren weten: ''De virussen die dit seizoen in Nederland zijn gevonden, vallen in een ander genetisch cluster dan de recent in Rusland gevonden virussen met verschillen in opbouw van eiwitten. Het zijn verschillende varianten van H5N8 en de bevindingen in Rusland zijn niet zo maar door te trekken naar de situatie in Nederland. Er zijn geen aanwijzingen dat de stam die in Nederland heeft gecirculeerd besmettelijker is voor mensen dan bij aanvang van de uitbraken in 2020.'' Het risico dat door het RIVM is ingeschat, is nog altijd “laag”.
