Update 26 september 2023 Blauwtong doet zich nu ook voor in Noord-Holland en Overijssel, zo blijkt uit de bevestigde gevallen die door de NVWA worden bijgehouden. In het noorden van Gelderland zijn inmiddels acht gevallen van blauwtong bevestigd. Opmerkelijk is verder de verspreiding vanuit de oorspronkelijke haard in het noorden van de provincie Utrecht, richting Zuid-Holland.
Klik hier voor het kaartje met gevallen van blauwtong
Blauwtongexpert Piet Vellema adviseert bij een besmetting snel over te gaan tot het toedienen van pijnstillers en ontstekingsremmers. Belangrijk is ook dat de dieren voldoende vocht binnenkrijgen, eventueel via een infuus. Zieke dieren hebben tevens makkelijk verteerbaar (geweekt) voer nodig. Tot zover Vellema.
Om de kans op een besmetting te verminderen, is enige kennis over de knut vereist. Knutten zijn vooral actief aan het einde van de dag, aldus knuttenexpert Piet F.M. Verdonschot. De activiteit is afhankelijk van verschillende factoren zoals temperatuur, lichtintensiteit, luchtvochtigheid, luchtdruk en windsnelheid. De grootste steekactiviteit treedt op in de maanden mei-juni, alhoewel steekactiviteit tot in november kan duren. Ook worden er in de winter incidenteel nog volwassen knutten aangetroffen. De soorten vliegen niet als de windsnelheid hoger dan 2,5 m/s is. Vaak zijn soorten pas boven de 14 tot 15 graden celcius actief. Knutten zijn het meest actief nabij de broedplaats. Ze ontwikkelen zich in allerlei habitats, zoals mest, mierennesten, rottend hout, plantensappen, meren, oeverzones, rivieren, temporaire wateren, boomholten, natte graslanden, laagveenwateren, brakke en zoute wateren en zoute bodem. Hun actieradius hangt af van de beschikbaarheid van gastheren, weersomstandigheden en soortgenoten. De gemiddelde verspreiding van de vrouwtjes van bloedzuigende knutten (Culicoides) varieert van 2 tot 15 km. De mannetjes leggen veel geringere afstanden af.
Update 22 september 2023 Tot dusver is op meer dan zeventig locaties blauwtong vastgesteld, overwegend bij schapenhouderijen, maar ook op zo'n 20 rundveebedrijven. Driehonderd verdenkingen zijn nog in onderzoek.
Update 15 september 2023 Het ministerie van LNV maakt bekend dat er 44 bevestigde gevallen van blauwtong zijn, 30 bij schapen en 14 bij runderen. De besmettingen hebben zich tot dusver voorgedaan in het noordelijk deel van de provincie Utrecht en in Hillegom, Wapenveld, Hulshorst , Almere, Zeewolde. De verwachting is dat er zich voor de winter in heel Nederland besmettingen zullen voordoen. Het knuttenseizoen loopt door tot eind oktober/begin november.
Aanvullende vervoersbeperkingen zullen volgens het ministerie de verspreiding van het virus niet afremmen. Daar wordt dan ook vanaf gezien. Ook blokkades van besmette bedrijven worden door het ministerie niet langer zinvol geacht. Bovendien zullen niet alle locaties met blauwtong worden bezocht door de NVWA voor het afnemen van bloedmonsters. De NVWA zal zich meer gaan richten op het verloop van de blauwtong-epidemie.
Voor blauwtong geldt een meldingsplicht. Dat wil zeggen: verdenkingen moeten worden doorgegeven aan de NVWA. Houders van schapen en runderen die vermoeden dat hun dieren besmet zijn met blauwtong, kunnen contact opnemen met de eigen dierenarts. Deze kan bloedmonsters insturen. De kosten van de visite zijn voor rekening van de dierhouder, evenals de kosten van bloedafname en het verzenden van bloedmonsters. Het bloedonderzoek op het lab wordt betaald uit het diergezondheidsfonds.
Update 14 september 2023 Het aantal besmettingen met blauwtong loopt op in de haard rond Hilversum. Daar zijn inmiddels een kleine dertig gevallen geteld. Ook meer oostelijk in de buurt van Baarn is blauwtong opgedoken, evenals in de omgeving van Almere en Zwolle.
11 september 2023 Flinke toename verwacht van aantal gevallen van blauwtong in Nederland.
De deskundigengroep dierziekten verwacht de komende tijd een flinke toename van het aantal besmettingen met blauwtong in Nederland. Deze zullen niet beperkt blijven tot schapen. Er zullen zich ook gevallen bij runderen voordoen.
Het ministerie van LNV heeft het rapport van de deskundigengroep openbaar gemaakt. Daarin staat: ''De situatie lijkt nu ongunstiger dan in 2006, toen was de besmetting in eerste instantie beperkt tot het zuiden van Nederland. Nu zijn de eerste besmettingen vastgesteld in het midden van het land. De virusoverdracht vindt primair plaats via knutten (maar ook eventueel iatrogeen via naaldcontact bij vaccinatie etc.). Deze kunnen zich met de wind makkelijk over grotere afstanden landinwaarts verspreiden. De hoeveelheid aanwezige knutten in het landschap zit nu op zijn piek, maar zal naar verwachting, afhankelijk van de temperatuur, tot begin november nog wel hoog blijven en vlakt daarna meestal snel af tot lage aantallen in december. Daarnaast zal verspreiding van de infectie plaatsvinden door transport van besmette dieren.''
Het beperken van diertransporten naar onbesmet gebied, of naar dierverzamelingen zoals tentoonstellingen of keuringen, zal de verspreiding van het virus vertragen, aldus de deskundigengroep. ''Dit is ook in 2006 waargenomen, toen de infectie zich betrekkelijk langzaam verplaatste van Zuid Nederland naar Noord Nederland.''
Het type blauwtong is inmiddels vastgesteld. Het blijkt te gaan om serotype 3. Het ministerie van LNV onderzoekt of er binnenkort vaccinatie mogelijk is. Er worden gesprekken gevoerd met farmaceuten.
Klik hier voor het kaartje met daarop de gevallen van blauwtong.
Redactie Levende Have
