De Tweede Kamer is ontevreden over het getreuzel door het ministerie van LNV met vaccinatie tegen vogelgriep H5N1. Onder anderen Thom van Campen (VVD) en Tjeerd de Groot (D66) drongen tijdens een debat over zoönosen aan op meer daadkracht. Landbouwminister Adema kondigde vorig jaar al een intensiveringsplan bestrijding vogelgriep aan, met daarin de mogelijkheid tot het inenten van pluimvee. Maar er is nog altijd geen concreet zicht op vaccinatie.
Adema: ''We zitten nog steeds in een ongekend ernstige situatie. We willen vaccinatie zo snel mogelijk op verantwoorde wijze inzetten. Een uitgebreid intensiveringsplan is voor de zomer klaar. Maar het is wel complex. We kunnen niet alle stappen vandaag regelen. Maatregelen vragen tijd, analyse en zorgvuldigheid.'' Adema zei dat hij het er ''zeer mee eens'' is dat vaccinatie traag gaat. ''Het laboratoriumonderzoek heeft vertraging opgelopen. Er is wel al een veldproef in voorbereiding.'' Adema erkent dat Frankrijk al verder is en komend najaar wil overgaan tot vaccinatie. Hij maakte duidelijk dat Nederland zich meer afhankelijk opstelt van wat er in Europa gebeurt. ''We gaan ervan uit dat een vaccinatieprogramma in heel Europa wordt uitgerold. Er moet een gelijk speelveld zijn.''
VVD'er Van Campen sprak over frustratie bij kamerleden. ''Wanneer komt er een Europese Verordening, wanneer komt er ruimte om te gaan werken met vaccinatie?'' Een duidelijk antwoord kwam er niet. ''Er wordt alles aan gedaan om het zo snel mogelijk te regelen'', aldus Adema. De Europese verordening, met voorwaarden voor vaccinatie tegen categorie A-ziekten, waaronder HPAI, is zo goed als gereed. Wanneer deze precies van toepassing wordt hangt af van de Europese Commissie.
Update 22 februari 2023
De Europese Commissie heeft een verordening opgesteld die vanaf 12 maart vaccinatie tegen vogelgriep mogelijk maakt. De verordening maakt harmonisatie mogelijk zodat alle lidstaten aan dezelfde voorwaarden moeten voldoen. Er gelden een aantal verplichtingen, zoals monitoring en controle. Zo moet een dierenarts iedere dertig dagen aantonen dat er geen sprake is van een infectie met het veldvirus.
Mart de Jong (hoogleraar kwantitatieve veterinaire epidemiologie aan Wageningen University & Research) zegt vandaag in de NRC dat de bescherming tegen virusoverdracht met de nieuwe vaccins mogelijk te snel afneemt. Dat onderzoekt hij in het komende jaar in de praktijk. ''Je zou pluimvee dan regelmatig moeten vaccineren, net zoals nu gebeurt met de griepprik die kwetsbare mensen krijgen”, zegt hij. ''Maar in de praktijk van de pluimveehouderij is dat niet haalbaar.” (bron: nrc.nl)
De pluimveeindustrie stelt zeer hoge eisen aan het vaccin, om het vertrouwen in Nederlandse producten en niet te schaden en verstoring van de handel in (broed)eieren en vlees te voorkomen. Tegelijk zijn de enorme aantallen dieren die voor vaccinatie in aanmerking komen (circa 100 miljoen), een beperkende factor. Prikken is ondoenlijk met dergelijke aantallen. Dus moet het vaccin via voer, water, door verneveling, via het ei of aan eendagskuikens worden toegediend. Ervaringen uit het verleden leren dat de pluimveeindustrie, die nauw betrokken is bij onderzoek naar en besluitvorming over vaccinatie, een kostenafweging zal maken tussen een inentingscamagne en doorgaan met het ruimen van besmette bedrijven. Ook al zijn er pluimveehouders die aandringen op vaccinatie, het valt niet te verwachten dat de sector daarvoor zal kiezen, uitsluitend om dieren te beschermen tegen besmetting of om te voorkomen dat het virus overspringt op mensen. Er moet ook economisch voordeel aan zitten.
