door Marjolein Reali
Bij het buitenleven horen dieren. De schapen en de geitjes zijn al snel aangeschaft. Binnen blaft een vrolijk hondje en de poes ligt voor de open haard. Nu nog een ezeltje. Na lang zoeken, is eindelijk een schattig veulen gevonden. Vol verwachting wordt het ezeltje in de trailer geladen en mee naar huis genomen. De eerste dagen gaat alles zoals in de Walt Disneyfilm. Allemaal hun eigen plekje in de wei. Het veulentje heeft kennisgemaakt met de hond en iedereen leeft in pais en vree. Maar na een maand trekken er donderwolken over en is het vredige leventje voorbij. Het ezeltje valt de geitjes aan, neemt grote happen wol uit de schapenrug en trapt naar de hond. Hij doet dit niet één keer, nee, de hond durft niet meer mee naar de wei, drie schapen hebben een kale rug en twee geitjes lopen kreupel.
Wat ging er mis? Niets eigenlijk. Het ezeltje is niet vals of gestoord. Hij vertoont, zoals dat heet, soorteigen gedrag. In de natuur zijn ezels territoriaal ingestelde dieren. Ze leven in dorre gebieden waar niet veel te eten is. Om ervoor te zorgen dat de ezelsoort kan voortbestaan, verjaagt de hengst een ieder die zijn territorium binnentreedt. De merries helpen hem wanneer meer ezelkracht vereist is. Grazers van een andere diersoort zijn niet welkom. Ze eten het schaarse voedsel op en leveren niets om de ezelsoort in stand te houden. Weg ermee! Roofdieren leveren gevaar op. Honden zijn roofdieren, dus: alle ezels verzamelen en weg ermee! Dit gedrag ligt verankerd in de genen van elke ezel. Ook in onze huisezel, die genoeg te eten heeft en helemaal geen gevaar van onze huishond heeft te vrezen. Het oeroude gedrag van de wilde ezel zit in zijn hersenen geprogrammeerd en hij moet nu eenmaal toegeven aan zijn natuurlijke instincten.
Maar hoe zit dat dan met ons veulentje? Dat is nog maar klein. Wanneer hij nu opgroeit met andere dieren, dan ziet hij ze toch niet meer als vijanden? Dat klopt. Ezels kunnen zeker wennen aan andere dieren. Ons ezeltje is gewoon aan het oefenen om straks een grote, echte ezel te worden. Hij zoekt andere ezeltjes om zijn krachten mee te meten, maar die zijn er niet. Om toch zijn oefeningen te doen, probeert hij met de andere dieren te spelen. En dat gaat er hard aan toe. Ezels zijn namelijk niet zachtzinnig in hun spel. Flink bijten, schoppen en steigeren, het hoort er allemaal bij. En, het leukste onderdeel, bovenop de ander springen, zodat die op de knieën moet, wordt veelvuldig in praktijk gebracht. Ezels zijn op dit soort spelletjes gebouwd en kunnen er tegen. Maar een schaap of geit niet. Die is te klein en gaat ten onder aan het ezelgeweld.
Oplossing
De oplossing is vrij simpel. Een ezel doe je het grootste plezier met een soortgenoot. Samen worden ze onafscheidelijk. Ze spelen met elkaar, grazen neus aan neus en slapen gezellig samen op stal. Lukt het niet om twee ezels te houden, zorg dan voor een goede vluchtmogelijkheid voor de andere dieren. Een stukje wei, afgerasterd met een lint, precies zo laag dat de andere dieren er onderdoor kunnen, maar de ezel niet. Zorg ook op stal voor mogelijkheden voor geit of schaap om zich in veiligheid kunnen brengen of houdt ze gescheiden. En de hond? Laat die nooit zonder toezicht alleen met een ezel. Het kan maanden goed gaan tussen die twee, maar er zijn al genoeg honden gedood of verwond door een ezel. Laat dat niet met uw hond gebeuren.
