Ezels die bijten, aangeleerd en ook weer afgeleerd

door Jeannine Dijsselbloem en Marjolein Reali

Een ezel die zijn verzorger bijt, heeft niets kwaads in de zin. Het gedrag is hoogstwaarschijnlijk gewoon aangeleerd, door uit de hand te voeren of door ‘’iets lekkers’’ uit de jaszak te halen. Het bijten kan ook voortkomen uit hengstengedrag. Zelfs als een ezelhengst is gecastreerd, kan hij toch nog lang dit soort gedrag vertonen. Een ezel bijt meestal om aandacht te krijgen, om bij zijn eigenaar/verzorger in de smaak te vallen of om met hem of haar om de leiderspositie te vechten.

Geweld, zoals aan de oren trekken en de lippen draaien, is niet het goede antwoord op dit gedrag. Natuurlijk komt het wel eens voor dat je je ezel een enorme optater moet geven, omdat hij anders over je heen loopt. Maar dat is dan een noodgreep. Wat beter werkt en ook narigheid voorkomt, is een training op de juiste dominantieverhouding. De eigenaar/verzorger neemt de rol van de leider in de kudde over. Bedenk daarbij: een leider vecht niet terug, die staat zijn mannetje door zijn houding en gedrag, niet door bijten of slaan.Een luid en duidelijk NEE!!! en jezelf groot maken doet wonderen.

Naast de training op dominantie is grondwerk een goede remedie. Het begrip grondwerk komt uit de paardenwereld en verwijst naar de ruiter die vanaf de grond en niet vanuit het zadel met het dier oefeningen doet. Ook ezels vinden dit leuk. Uitgangspunt daarbij is dat het dier jou met respect moet behandelen. Daar hoort bijten niet bij. De ezel moet leren dat hij een mens anders moet benaderen dan zijn mede-ezels. De training is intensief en neemt de nodige tijd in beslag.

Spelen

Het kan zijn dat het dier je uitdaagt om te spelen. Hij wil iets met jou. Geef toe aan die behoefte. Dit kan in verschillende vormen: je kunt gaan wandelen, om kegels heenstappen, door waterplassen lopen. Bruikbaar is de clickertraining. Je beloont als het ware het goede gedrag en je negeert het slechte. De clicker dient hierbij als communicatie middel. Een praktisch boek is geschreven door Alexandra Kurland, "Clickertraining for your horse".

Verder zijn er heel wat workshops en cursussen.

Je kunt ook proberen om de ezels wat meer te doen geven. Wilgentakken zijn een smakelijke afwisseling, waarmee ze uren bezig kunnen zijn. Een jollybal (speelbal voor paarden, rond met een handvat eraan) bezorgt de ezels een hoop pret. Daarnaast zijn er ook ballen waar je voer in kunt stoppen. Een oude autoband, houten klomp, oude emmer - het zijn allemaal voorwerpen waar ezels mee kunnen spelen. Ze sjorren eraan, slepen er mee en doen hun best om de boel te slopen.Als je een beloning wilt geven, doe die dan altijd in de bak, nadat ze ervoor gewerkt hebben. Zo houd je de dieren uit je jaszakken en worden ze ook niet uitgedaagd om zelf te voelen of er ergens iets lekkers zit.

Soms is het bijtgedrag niet gericht op de eigenaar of de verzorger, maar op andere ezels in de wei. Jonge ezels zijn speelse, niet zachtzinnige dieren. Ze bijten elkaar in de nek en de benen en hangen aan elkaar. Als ze ouder worden, gaat het er meestal een stuk rustiger aan toe. Het bijten kan zich ook richten op andere dieren, zoals geiten of schapen. Wanneer de geiten te dichtbij komen, moeten ze rennen voor hun leven. Anders worden ze besprongen, gebeten en het is maar de vraag of ze het er levend van af brengen. Een vluchthoekje is dan essentieel.