Na een verzoek om openbaarmaking heeft de NVWA een groot aantal werkinstructies voor de handhaving in de dier- en veehouderij gepubliceerd. Daaronder ook een werkinstructie voor de beoordeling van het welzijn van paarden. Uit de documenten blijkt dat de Gids voor Goede Praktijken van de Sectorraad Paarden (2019) een rol speelt bij de toetsing of er sprake is van aantasting van het welzijn. Deze gids bevat echter aanbevelingen en geen voorschriften.
Het Besluit Houders van Dieren blijft uitgangspunt voor de handhaving, aldus de werkinstructie. De Gids voor Goede Praktijken kan wel gebruikt worden ter onderbouwing van de regelgeving. Maar de werkinstructie waarschuwt dat de richtlijnen in de gids een leidraad zijn en dus geen norm. ''Afwijking van de genoemde richtlijnen zijn dus niet direct een overtreding, maar moeten per situatie beoordeeld worden en getoetst worden aan het Besluit houders van Dieren. De richtlijnen zijn echter wel breed gedragen door de sector en wetenschappelijk onderbouwd. Aarzel dus niet om deze te gebruiken'', zo staat in de werkinstructie te lezen.
Handhavers kunnen bewijs ontlenen aan Gids voor Goede Praktijken
De Gids voor Goede Praktijken geeft paardenhouders richtlijnen op het gebied van voeding, huisvesting en beweging, gezondheid, gedrag en transport. Wie de richtlijnen volgt, waarborgt volgens de werkinstructie een goed basisniveau van paardenwelzijn. De richtlijnen geven een verantwoorde invulling aan de in de artikelen 1.6 tot en met 1.8 van het Besluit Houders van Dieren opgenomen basiseisen op het gebied van houden, verzorgen en huisvesten van dieren. Deze basiseisen zijn zogeheten ''open normen'', waar handhavers in de praktijk doorgaans weinig aan hebben omdat ze niet concreet genoeg zijn. De Gids voor Goede Praktijken biedt meer houvast. Hieraan kan dus wel bewijs worden ontleend, zo wordt op basis van jurisprudentie in de werkinstructie vastgesteld.
Behalve de Gids voor Goede Praktijken, verwijst de werkinstructie naar een reactie van Wageningen Universiteit (WUR/LR), die de Gids Goede Praktijken positief heeft beoordeeld en van enkele aanvullingen heeft voorzien. Ook de Welzijnsmonitor Paardenhouderij en het boek Paardsignalen worden in de werkinstructie als bronnen genoemd, die handhavers kunnen raadplegen wanneer zij in een bepaalde situatie het welzijn van paarden moeten beoordelen. In de werkinstructie staan ook gegevens over de voedingsconditie van paarden: zijn ze te mager of te dik, of goed op gewicht? De welzijnsmonitor is onder meer van belang voor de beoordeling van het sociale contact. Een situatie waarin een paard geen zicht op of fysiek contact heeft met een ander paard, wordt als niet-acceptabel beoordeeld.
Werkinstructie hitte bij paarden
Ook voor de beoordeling of het welzijn van paarden bij hitte wordt aangetast, is een werkinstructie beschikbaar. Daarin staat dat er vanaf 27 graden Celcius minimale beschermingsmaatregelen moeten worden getroffen: schaduw en voldoende toegang tot water. De werkinstructie bevat ook een opsomming van kenmerken van hittestress, zoals opengesperde neusgaten, verhoogde ademhaling, diepere ademhaling, onrustig knikken met het hoofd, en apathie. Als een paardenhouder geen beschermende matregelen heeft getroffen, is er sprake van een zware overtreding, die kan leiden tot een bestuurlijke boete en/of een last onder dwangsom.
Redactie Levende Have
