Scroll naar beneden voor update 13 juli 2023
Dieren die worden ingezet voor sport, ontspanning, traditie en vermaak moeten daaraan plezier kunnen beleven. Het belang van de dieren moet voorop worden gezet. Dierenwelzijnsplannen, met ruimte voor aanpassing van activiteiten, kunnen daarbij behulpzaam zijn. De overheid kan een stimulerende rol vervullen. Organisaties die dieren inzetten bij activiteiten, zouden de tijd (drie tot vijf jaar) moeten krijgen om dierenwelzijnsplannen te realiseren.
In de zienswijze ''Plezier voor mens én dier?'' legt de Raad voor Dierenaangelegenheden de talrijke evenementen en andere activiteiten waar dieren aan te pas komen, langs de lat van dierwaardigheid. Een van de leidende principes is dat dieren natuurlijk gedrag moeten kunnen vertonen. Dit houdt onder meer in dat een dier de vrijheid moet hebben om te kunnen stoppen met de fysieke activiteit of training, zonder dat dit onaangename consequenties heeft. Ook moet een dier in staat zijn zich te onttrekken aan prikkels in de omgeving die het als negatief ervaart. Een dier mag evenmin worden blootgesteld aan geforceerde veranderingen in de sociale omgeving, die het welzijn kunnen aantasten, zoals het scheiden van dieren die met elkaar samenleven.
Een dier moet de vrijheid hebben om te kunnen stoppen met de fysieke activiteit of training
Wanneer sectoren in de komende 3 á 5 jaar er niet in slagen om een dierenwelzijnsplan op te stellen en zodoende de eerste stappen te zetten richting dierwaardige sport, ontspanning, traditie en vermaak, adviseert de RDA ''om over te gaan tot ontwikkeling van nadere wetgeving, waaronder eventueel een verbod op niet-dierwaardige activiteiten.''
“De eerste stap is: aandacht voor het dier en de dialoog, en plannen maken voor verbetering. Vervolgens ga je kijken wat daarvan terechtkomt. Je verbindt er consequenties aan als blijkt dat mensen niet bereid zijn om een activiteit te veranderen, terwijl je hebt aangetoond dat het leed voor de dieren aanzienlijk is. Dan moet je zeggen: ‘we denken niet dat deze activiteit in de huidige vorm doorgezet kan worden’. Maar daar gaat dus wel een heel proces aan vooraf”, aldus Ruud Tombrock, lid van de RDA en voorzitter van het forum dat de zienswijze heeft opgesteld.
De RDA heeft zelf het initiatief genomen tot de zienswijze. Aanleiding vormt de toegenomen maatschappelijke kritiek op het gebruik van dieren voor sport, ontspanning, traditie en vermaak. Er is steeds meer bekend over wat dierenwelzijn inhoudt. Wetenschappelijk onderzoek geeft inzicht in de complexiteit van dieren; hun gedrag, neurobiologie, cognitieve en emotionele eigenschappen, sociale organisatie en soort- en raskenmerken. Inbreuken op dierenwelzijn worden steeds minder geaccepteerd, stelt de RDA vast.
Sommige activiteiten kunnen ook positieve effecten hebben op het dier en het leven van het dier verrijken, aldus de RDA. ''Maar bij veel andere activiteiten is het twijfelachtig of het dier positieve effecten ondervindt van de activiteit waaraan het wordt blootgesteld. Het gaat wringen bij situaties waarin de activiteit negatieve gevolgen heeft voor het welzijn van het dier maar de belangen van de mens (commercieel, prestige, vermaak) groot zijn.''
De zienswijze van de RDA gaat over een zeer groot aantal activiteiten, waarbij op uiteenlopende wijzen gebruik wordt gemaakt van dieren, variërend van katten- en hondenshows, kerststallen tot en met het Kallemooifeest, waarbij een haan in een mand wordt gestopt. Ook op de paardensport, spa-behandelingen met slakken en kleindiertentoonstellingen is de zienswijze van toepassing.
Update 13 juli 2023
In een brief aan de Tweede Kamer, met een reactie op de zienswijze van de RDA, laat demissionair minister Adema weten voorstander te zijn van dierenwelzijnsplannen. ''Ik onderstreep deze aanbeveling en moedig eenieder die een dier wil inzetten voor sport, ontspanning, traditie en vermaak aan om in beeld te brengen wat de impact van de activiteit is op het welzijn van het deelnemende dier. Dit is hard nodig, want hoewel er activiteiten zijn waar het dier naar alle waarschijnlijkheid plezier uit haalt en die welzijnsbevorderend zijn, zijn er ook veel activiteiten waarbij dit niet het geval is.''
Over de tijdslimiet die de RDA stelt (3 tot 5 jaar), laat Adema zich niet uit. Wel is hij voorstander van kennisontwikkeling. Over het advies van de RDA om een kenniscentrum in te richten, schrijft Adema: ''Het doet mij deugd dat er al verschillende kennisinstellingen zijn die zich in het bijzonder richten op mens-dier-relaties. Ik zal onderzoeken of er een geschikte manier is voor het verzamelen van deze informatie en de dierenwelzijnsplannen en of het nodig is dat LNV dit faciliteert.''
Redactie Levende Have/Bron: RDA, brief aan de Tweede Kamer dd. 13 juli 2023
