De uitlatingen van topruiters Anky van Grunsven en Isabell Werth over de toenemende kritiek op de paardensport, hebben een lawine aan reacties veroorzaakt op internet. Terwijl paardensportkoepel KNHS vrijwel direct een persbericht de media inslingerde met als boodschap ''Nederlanders positief over paarden'', blijkt uit de reacties vooral hoe diep de paardenwereld verdeeld is.
NRC, de krant die Van Grunsven en Werth als eerste aan het woord liet over de stand van zaken in de paardensport, wijdde er zelfs een hoofdredactioneel commentaar aan. De NRC pleit ervoor om dressuurpaarden niet op te sluiten in een manege, maar op z'n minst een verblijf in een kudde te gunnen.
In de reacties op de website van NRC en social media komt een hoop ongenoegen voorbij van zowel voor- als tegenstanders van de huidige paardensport. Daarbij gaat het zeker niet alleen om de wijze waarop dressuurpaarden worden gehouden, maar ook over trainingsmethoden en de principiële vraag of je paarden wel een plezier doet door op ze te gaan rijden.
Iets kopen bij bol.com? Klik hier en steun met je aankoop Levende Have
Dierenmishandeling
''Er is al meermaals door dierenartsen, fysiotherapeuten en gedragsbiologen op gewezen dat met name de zogenaamde moderne dressuur maar ook de springsport, eventing en rensport op een manier beoefend worden die niets met diervriendelijkheid te doen hebben'', merkt H.J. Barelds op. ''Paarden horen sociale contacten te hebben als kuddedieren, niet alleen met een hek ertussen, en horen constant te kunnen bewegen. Tijdens het rijden moet er op een manier gereden worden die paarden niet kwelt, zoals bijvoorbeeld de klassieke rijkunst laat zien (en daarmee ook ruiters als Ingrid Klimke of Uta Gräf). De zogenaamde Rollkür, die vooral veel Nederlandse dressuurruiters maar ook springruiters tijdens training gebruiken, is bewezen als dierenmishandeling en in Zwitserland al verboden. Dat dit soort praktijken onder andere in Nederland gewoon doorgaan, net als de opsluiting in stallen voor een groot deel van de dag van bijna alle sportpaarden is gewoon triest.''
Pijn en stress
Op de opiniepagina van de NRC kwam Sarah Pesie van Dier&Recht aan het woord. ''Als je topsport beoefent met een paard is het dierenwelzijn ondergeschikt aan de prestatie. Sinds april wordt er strenger gecontroleerd op overmatig teugelgebruik en hoe strak de neusriem zit. Slechts een druppel op de gloeiende plaat. Het bit op tandvlees en tong, de neusriem die de mond dichthoudt, samen met de scherpe sporen die in de ribben prikken en de altijd aanwezige zweep zorgen ervoor dat een paard zijn dansje doet. Pas als het paard zichtbaar bloedt of verwond raakt, wordt het uitgesloten van deelname. Alsof het dier niet allang pijn heeft voor het bloedt. Voor een neutrale toeschouwer lijken paarden welwillend, maar de kenmerken van pijn en stress ontgaan een kenner niet. Ze trekken hun lippen op, zwiepen hun staart en hebben opengesperde ogen en opgetrokken neusgaten. Wie deze signalen herkent en het nog mooi vindt om een paard te zien dansen sluit zijn ogen voor de wereld die erachter schuilgaat. Topruiters maken zich zorgen over de toekomst van hun sport. Terecht, maar niet vanwege een kleine groep activisten. Wel omdat er steeds meer wetenschappelijke kennis is over pijn en stress bij paarden en de effecten van de hoge druk die topsport op hen legt.''
Ook bondscoach Alex van Silfhout mengde zich in de discussie over de rollkür. Volgens hem is de aanhoudende kritiek onterecht. ''Als paardenwereld hebben we geconcludeerd dat we die methode niet willen en niet nodig hebben. We hebben het verboden, maar het blijft de beeldvorming beïnvloeden.”
Facebook
Op de facebookpagina's van Anky van Grunsven, Paard Natuurlijk en de website Bokt.nl zijn honderden reacties geplaatst en die schieten alle kanten op. Van bewondering voor de dressuurkoningin uit Erp tot en met diepe minachting en alles wat daartussen zit. Kelly Westerhof merkt op: ''Ik denk juist dat er in de afgelopen jaren heel veel positief is veranderd in de paardenwereld. Er wordt bewuster omgegaan met de dieren (misschien nog niet overal, maar dat komt nog wel. Rome is ook niet in 1 dag gebouwd)''. Gaby 't Hart vindt daarentegen: ''De dressuursport is helaas niet meer zoals 20 jaar geleden. Anky heeft zeker gelijk dat er een kans bestaat dat als er op deze manier doorgegaan wordt, dat de paardensport stopt. Vroeger was het bijzonder als je in het Z reed. Tegenwoordig kan je met ieder paard in het Z komen, als je maar hard genoeg aan die teugels trekt en ze vooruit schopt... Er wordt niet meer gekeken naar ontspanning en vriendelijkheid, zo lang het paard met zijn hoofd in de krul loopt krijg je hoge punten. Is het dan ook nog een luxe type kwpn-er, dan kom je de ring al binnen met +10 punten...Als we nu allemaal eens teruggaan naar hoe de klassieke rijkunst is en niet al die hulpmiddelen gebruiken om je paard 'netjes' te laten lopen, dan denk ik dat we met zijn allen al een heel eind komen!''
Nienke de Jong laat weten het ''ergens niet zo erg te vinden als het allemaal stopt. '' Er zijn nog zoveel plekken waar paarden 24/7 binnen staan, met harde hand getraind worden, weinig sociale contacten en vrijheid hebben en waar een toenemend aantal vreselijk dikke ruiters ‘sporten’ te paard maar het paard ondertussen slopen. Gestresste ruiters die hun Westerse haast, ego en prestatiedrang in dat arme beest proppen. Jammer voor getalenteerden en/ of goed bedoelende paardenmensen.... maar door te kappen met de paarden is wel het gros van de paarden gered van de onnozele mens.''
Volgens Leonie Minnee zijn het helemaal niet de dierenactivisten die de paardensport bekritiseren. ''Meer gewoon iedereen die zich tegenwoordig iets heeft verdiept in de biomechanica van het paard en dat zijn gewoon 'normale' mensen en gelukkig ook heel veel mensen tegenwoordig. Ik hoop dat we bijna op het keerpunt binnen de Nederlandse dressuursport staan'', schrijft ze op Paard Natuurlijk. 8nnemiek schrijft op bokt.nl: ''Paardensport verbieden vind ik wat te ver gaan, maar de dwang en het ijzerwerk en het 'breken' wat nog steeds heel normaal is, zelf de norm is, vind ik eigenlijk niet meer van deze tijd.''
KNHS
Tegen deze achtergrond doet de boodschap van de KNHS - ''Nederlanders positief over paarden'' - wat potsierlijk aan. De boodschap is gebaseerd op een onderzoek dat pas op 13 september wordt gepresenteerd. Het is uitgevoerd door Zest Marketing in opdracht van leden van het Trendpanel Paard, een club bestaande uit hippische ondernemers, brancheorganisaties en sportbond. Het onderzoek zelf is helaas nog niet in te zien, maar volgens de KNHS komt er een overwegend ''positief sentiment'' uit naar voren. ''Naast een overheersend positief sentiment zijn er ook thema’s waar de sector mee aan de slag kan én moet.'' Welke thema's dat zijn, wordt niet vermeld.
Redactie Levende Have
Eerdere berichten:
- Topruiters signaleren toenemde kritiek op paardensport
- Er komt maar geen einde aan misstanden op maneges
In 2012 bracht de Stichting Levende Have de glossy Paard en welzijn uit, met tal van tips om het welzijn van paarden te verbeteren. De inhoud is nog altijd actueel.
