De vertegenwoordigers van de Nederlandse pluimvee-industrie hebben iets tegen loslopende kippen. Zodra er een gevalletje van vogelgriep opduikt ergens in het oosten van Europa, roepen ze al om een ophokplicht voor de bijna 5 miljoen kippen van uitloopbedrijven en 2 miljoen biologische kippen in ons land. Nu zijn de uitloopkippen van de kleinschalige houders (< 250 kippen) aan de beurt. De Nederlandse Vakbond van Pluimveehouders (NVP) vindt dat de regels voor de grote bedrijven ook voor hen moeten gelden. Een regelrechte vijandelijke actie vanuit het kamp van de bio-industrie.
Aanleiding is het fenomeen van de ‘’kip-caravan’’, een mobiele stal voor enkele tientallen tot honderden legkippen. Volgens de NVP komen er steeds meer van deze verplaatsbare stallen, waar de kippen in en uit kunnen lopen en buiten alle ruimte krijgen die ze nodig hebben. Zeer diervriendelijk zou je zeggen, maar dat ziet de NVP toch anders. Deze organisatie – waarbinnen de permanent opgehokte leghennen (17 miljoen) nog altijd ruim in de meerderheid zijn - vreest uitbraken van vogelgriep, besmettingen met salmonella, gumboro, ILT en andere vormen van onheil. Ziektes kunnen vanuit de kipcaravan overspringen naar de bedrijven met tienduizenden tot honderdduizenden leghennen en daar grote schade aanrichten, zo verwacht de NVP. In geval van vogelgriep komt de export stil te liggen en is de ramp helemaal niet te overzien voor de groot-industriëlen. Binnenkort komt daar ook nog eens een verandering van de Europese regelgeving bij, waardoor een gevalletje van vogelgriep bij een kleinschalige houder of een hobbydierhouder direct tot een vervoersverbod kan leiden bij de grote bedrijven.
Iets kopen bij bol.com? Klik hier en steun met je aankoop Levende Have
Vandaar dat de NVP de eigenaren van mobiele stallen aan dezelfde regels wil onderwerpen als de eigenaren van stallen met tien- tot honderdduizenden kippen. Het moet afgelopen zijn met de uitzonderingspositie voor de kleinschalige pluimveehouder met ‘’kip-caravan’’. Nu hebben ze nog een vrijstelling van diergezondheidsprogramma’s. Ook vallen de kleinschalige kippenhouders buiten het blikveld van de Gezondheidsdienst voor Dieren, de NVWA, het IKB (Integraal KetenBeheer) en de COKZ (de Nederlandse autoriteit op het gebied van de controle van zuivel, pluimvee en eieren).
Nog een voordeel voor de kleinschalige kippenhouders: ze hoeven geen financiële bijdrage te leveren aan het Diergezondheidsfonds. Waar een commerciële pluimveehouder met een uitloopbedrijf €0,31per kip per jaar kwijt is en een biologisch bedrijf zelfs €0,51, hoeft de kleinschalige houder niets af te dragen. De grens voor deze heffing ligt bij 250 kippen. Blijven ze daaronder, dan zijn ze gevrijwaard van overheidsbemoeienis en aanslagen.
De NVP wil dat er een einde komt aan deze uitzonderingspositie.
Is het de kift? Is het broodnijd?
Het heeft er alle schijn van. Op pluimveweb.nl – de website van de kippenindustrie – staat: ‘’De mobiele kippenstallen zien er fraai uit en de houderij lijkt op de manier waarop onze opa’s en overgrootouders kippen hielden. De kleinschaligheid en ‘het rechtstreeks bij de boer kopen’ appelleren aan vroeger tijden en passen bij het beeld dat menigeen anno 2020 nastreeft. De gemiddelde burger associeert zijn ‘eitje uit de mobiele kippenstal die ergens in een weiland staat’ ongetwijfeld met ambachtelijk, eerlijk, veilig en fair trade voedsel, omdat geld niet in de zakken van de grootgrutter verdwijnt.’’
Menig pluimveehouder droomt van een dergelijk imago en vreest voor verlies van sympathie voor zijn eigen onderneming. Een eier-automaat aan huis is kennelijk niet meer voldoende om de consument gunstig te stemmen, zeker niet als duidelijk zichtbaar is waar de eitjes vandaan komen: uit een megastal. Er zijn zelfs grote kippenboeren die een mobiele stal aanschaffen om hun bedrijf wat aan te kleden en het draagvlak voor de bio-industrie te behouden. De verrijdbare kippenstal wekt immers de indruk dat het bedrijf maatschappelijk verantwoord bezig is *). Fraaie kip-caravans worden inmiddels geproduceerd door bekende stallenbouwers, zoals Big Dutchman. Deze firma heeft de Natura Caravan in het assortiment, met zelfs plek voor 800 tot duizend kippen.
De opkomst van de kip-caravan betekent verder verlies van draagvlak voor intensieve veehouderij
Dat de kip-caravans bij de reguliere intensieve veehouderij voor de deur staan, zal voor de NVP vast geen aanleiding zijn geweest voor de actie tegen de mobiele stallen. Wat de vakbond stoort is dat ze kleinschalige pluimveehouders een kans bieden om met 249 kippen een inkomen van zo’n 15.000 euro bruto bij elkaar te scharrelen. Dat willen de vertegenwoordigers van de pluimvee-industrie hoe dan ook voorkomen. Daarvoor zijn die kleinschalige houders té bedreigend voor de pluimvee-industrie in Nederland.
De NVP tracht nu de kleinschalige houders de nek om te draaien, door het ministerie van LNV te vragen om een registratieplicht voor alle kippenhouders die eieren aan derden verkopen. Dat is zo op het eerste oog een vreemd verzoek, want wie eieren wil verkopen moet een stempel op de eieren zetten, zodat achterhaald kan worden waar ze vandaan komen. Voor dat stempel heb je een kipnummer nodig. Dat kipnummer is verkrijgbaar bij de branche-organisatie AVINED. De NVP vindt deze vorm van registratie echter niet afdoende. De kleinschalige kippenhouders hoeven namelijk geen gegevens door te geven over de aan- en afvoer van hun kipppen, iets waartoe de grote pluimveehouders wel verplicht zijn. En waar de grote pluimveehouders onder strenge controle staan, gebeurt het zelden dat er eens een eierdoosje van een kleinschalige houder wordt geopend om te zien of de eieren wel gestempeld zijn.
Met hun jacht op de kleinschalige kippenhouders maakt de NVP geen vrienden
Met hun jacht op de kleinschalige kippenhouders maakt de NVP geen vrienden. Vooral de alternatieve boeren en boerinnen voor wie de ‘’kip-caravan’’ met 249 leghennen een aardige bijverdienste is, zien de actie van de NVP niet alleen een vorm van broodroof, ze vrezen zelfs voor het voortbestaan van deze diervriendelijke kippenhouderij. Het zou het einde betekenen van een groeiende diversiteit in het Nederlandse kippenlandschap. Eva Vos van Kipeigen.nl zegt in een reacie: ‘’Dit is de wereld op z’n kop als je het mij vraagt. Het is erg jammer dat een positieve verandering zo tegengewerkt wordt door de intensieve veehouderij.’’
En dan gaat de NVP ook nog eens zijn boekje te buiten door een belangrijke en zeer omvangrijke groep kippenhouders de wet te willen voorschrijven: de hobbydierhouders. Deze hobbydierhouders hoeven van de NVP niet onderworpen te worden aan het grote regelcircus dat de pluimvee-industrie samen met de overheid heeft opgetuigd, zolang ze hun eieren maar zelf opeten. Dat er een grote groep kippenhouders is die hun eitjes aan de weg verkopen, daar heeft de NVP kennelijk geen boodschap aan. ‘’Samen met ketenpartners wordt ingezet op registratieplicht (I&R) voor alle pluimveehouders die eieren leveren voor gebruik buiten het eigen gezin. De vervolgstap is te zorgen dat ook deze pluimveehouders gaan meedraaien in de programma’s van de sector op gebied van voedselveiligheid, diergezondheid en dierenwelzijn’’, klinkt het dreigend in het persbericht van de NVP.
Het samenleven van verschillende soorten pluimveehouders in ons dierrijke land gaat nu eenmaal met spanningen gepaard
Vertegenwoordigers van de hobbypluimveehouders hebben inmiddels contact opgenomen met het ministerie van LNV en de NVP. Ze willen dat de hobbydierhouders, ook al hebben die 249 kippen, met rust worden gelaten. Eva Vos van Kipeigen heeft steun gezocht bij Caring Farmers. Een beweging van natuurinclusieve kringlooplandbouw. Een reactie volgt. De kans is echter groot dat de NVP zich er weinig van aantrekt en het aan de overheid overlaat om een oplossing te zoeken voor het groeiend aantal kleinschalige kippenhouders. Daar weten ze al langer dan vandaag dat het samenleven van verschillende soorten pluimveehouders in ons dierrijke land met de nodige spanningen gepaard kan gaan. Het is te hopen dat het ministerie van LNV de poot stijf houdt en inziet wat er met de actie van de NVP op het spel wordt gezet.
*) Voorbeeld: leghennenhouder Peter van Agt van de Fladderfarm en de Kakelhoeve (97.000 leghennen) in Oirschot heeft een kip-caravan geplaatst in Eindhoven. Daar beurt hij €0,35 per ei en hij gebruikt de mobiele kippenstal ook voor dagbesteding voor mensen met een beperking. Zo harkt hij nog wat extra geld binnen uit Persoonsgebonden Budgetten (PGB). Van Agt heeft met zijn mobiele stal een prijs van ZLTO gewonnen:
Jinke Hesterman/ Hoofdredacteur Levende Have/ Foto: www.kipeigen.nl
Eerder bericht:
