Carola Schouten zal haar ministerie van LNV toegankelijk moeten maken voor dieren. Nu ze een dialoog wil over het houden van dieren in onze samenleving, mogen de dieren zelf niet ontbreken. Eva Meijer (filosoof en kunstenaar, actief in de dierenrechtenbeweging) vindt op z'n minst de vraag relevant in hoeverre dieren kunnen meedenken over de voorwaarden van samenleven. Dieren zijn in haar ogen een volwaardige politieke gesprekspartner.
Beiden - Carola en Eva - spraken op 14 februari op het congres van de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA) over de Staat van het dier. Of het opzet was van de RDA om met beide vrouwen de discussie op scherp te zetten, is niet bekend. Maar boeiend was het wel, het optreden van deze twee tegenpolen als het om het denken over dieren gaat. Carola, die vindt dat dieren recht hebben op een dierwaardig leven, en Eva, die vindt dat dieren als gelijken erkend moeten worden. Dat is nogal een verschil.
Schouten gaf aan dat er zich in de maatschappij twee flanken aan het vormen zijn, die zich verharden. Ze wil een dialoog organiseren tussen boeren en dierenactivisten. Ondertussen wil ze natuurlijk ook in gesprek blijven met wat ze noemde de ''middengroep'', ze zei behoefte te hebben aan ''nuance'' en ''verstandige opinies'', zoals die van de RDA.
Meijer daarentegen zet de boel op z'n kop. Naast de mens, moet het dier aan tafel. ''We zijn geneigd te denken dat andere dieren niet kunnen spreken en zich niet kunnen uiten over voor hen belangrijke zaken. Maar dat is een misvatting.'' Ze noemde vele voorbeelden van taalontwikkeling bij dieren. Daar is al veel onderzoek naar gedaan, zei ze, maar er is nog weinig nagedacht over wat het betekent voor onze omgang met dieren, voor het veranderen van onze relatie met dieren.
Ondertussen is er in de maatschappij wel een verschuiving gaande, zo blijkt uit onderzoek dat in opdracht van de 25-jarige RDA is uitgevoerd. Eva Meijer kan inmiddels rekenen op 39 procent van de stemmen als ze stelt dat we moeten luisteren naar wat het dier wil, in plaats van onze eigen maatstaven te gebruiken.
Er is zelfs een meerderheid die vindt dat in megastallen geen sprake kan zijn van voldoende aandacht voor gezondheid en welzijn van productiedieren. Dat was in 2011 nog 49%. Opmerkelijk is ook het percentage dat de huidige vorm van veehouderij afwijst: het is onmogelijk om daarin het dierenwelzijn te waarborgen, vindt 30%. Meer mensen (45%) vinden dat varkens, kippen en koeien hun natuurlijke gedrag moeten kunnen uitvoeren. De helft van de Nederlanders vindt het niet acceptabel als varkens, koeien en kippen onvoldoende ruimte en afleiding krijgen, ook niet als ze er verder gezond bij blijven. Een minderheid (45%) vindt het gerechtvaardigd als dieren worden gedood voor voedsel.
Het zijn opmerkelijke cijfers die aantonen dat er een breed gevoeld ongenoegen heerst in de samenleving over hoe we met productiedieren omgaan. Een ongenoegen dat je niet even wegpoetst met een dialoog tussen uitersten. Maar ja, zodra Carola de omvangrijke minderheid aan tafel uitnodigt en daarbij, op aanraden van Eva, ook nog plek inruimt voor de dieren zelf, dan zou dat wel eens kunnen leiden tot ingrijpende hervormingen van onze veehouderij. En daar wil het huidige kabinet voorlopig niets van weten.
Redactie Levende Have
