Voor het hobbypluimvee is er voorlopig nog geen vaccin beschikbaar tegen vogelgriep. Ook al is er volop virus aanwezig in Nederland en volgt de ene besmetting na de andere, houders van hobbypluimvee moeten wachten totdat er een vaccin toegelaten kan worden dat aan alle eisen van de pluimveeindustrie voldoet.
Het ziet er vooralsnog niet naar uit dat hobbypluimvee met een reeds bestaand en elders toegelaten vaccin kan worden ingeënt ter bescherming tegen vogelgriep. Er zijn geen signalen dat het ministerie van LNV voor voor deze groep dieren een apart vaccinatietraject wil opzetten.
Steun de oproep voor vaccinatie van hobbypluimvee. Klik hier
Wageningen Bio Veterinary Research (WBVR) in Lelystad gaf op 28 september een uiteenzetting van de stand van zaken rond het vaccin dat nu wordt getest. Zoals bekend loopt daar een proef met drie kandidaten, een vaccin van Ceva, van Huvepharma en een vaccin van een fabrikant die nog geheim moet blijven. In augustus is al een groepje legkippen gevaccineerd, in oktober worden de dieren geïnfecteerd met het heersende H5N1-virus. De vaccins die worden getest, zijn alle zogeheten DIVA-vaccins, dat wil zeggen: er kan na vaccinatie een onderscheid worden gemaakt tussen antistoffen ten gevolge van een infectie en van een inenting.
De resultaten van de proef worden eind dit jaar verwacht, waarna er een veldproef volgt. Die is nodig om te kijken of het vaccin dat onder labomstandigheden is getest, ook in de praktijk voldoet. Belangrijk is dat het de dieren beschermt en verspreiding van virus voorkomt. Ook moet duidelijk worden hoe lang het vaccin werkt, of het goed toepasbaar is bij grote hoeveelheden dieren, of het samen kan gaan met andere vaccins. Verloopt dat allemaal voorspoedig, dan volgt er een registratieprocedure. Ook moet de EU de regelgeving nog aanpassen. De huidige regels belemmeren de handel in producten van gevaccineerde dieren. Er zijn landen die deze producten niet willen hebben. Voor de op export gerichte Nederlandse pluimveeindustrie is de internationale handel in vlees en eieren van levensbelang.
Volgens Nancy Beerens van WBVR zijn op dit moment de enige wapens tegen de heersende vogelgriepepidemie ophokken en het treffen van hygiënemaatregelen. Op de vraag of dit het (voorlopige) einde betekent van de uitloopkip, zei Francisca Velkers van de Universiteit van Utrecht, die onderzoek doet naar de insleep van virus en het belang van stalhygiëne: ''Niet, als je een heel goed vaccin hebt, als je verspreiding tussen bedrijven afdoende kunt tegengaan met hygiënemaatregelen, en als je de wilde vogels weet weg te houden.'' Vaccinatie speelt in haar ogen daarbij wel een cruciale rol.
Risico op besmetting vogelgriep is weer terug op niveau ''zeer hoog''
De deskundigengroep dierziekten komt een dezer dagen weer bijeen. Een eerder advies van eind augustus is blijven liggen op de tafel van de minister van LNV, vanwege de wisseling van de wacht door het aftreden van Henk Staghouwer. Het advies was gebaseerd op de ontwikkelingen van afgelopen zomer en is inmiddels achterhaald. Het risico op nieuwe uitbraken wordt op grond van de besmettingen van deze maand als zeer hoog ingeschat.
Of het misschien beter is om na een besmetting niet over te gaan tot het herbevolken van bedrijven, is een beleidsafweging. ''Dat is niet aan ons'', aldus Beerens. Een uitbraak valt moeilijk te voorspellen, zo blijkt keer op keer. ''Het is gewoon een kwestie van mazzel of geen mazzel'', zegt ze. ''Het virus moet in de buurt zijn. Vervolgens is er heel weinig virus nodig om een uitbraak te veroorzaken.'' Daarbij spelen ook toevallige omstandigheden een rol, zei ze, zoals de aanwezigheid van ooievaars in Overijssel, die ineens getroffen bleken door vogelgriep en het virus mogelijk hebben verspreid naar de omgeving van bedrijven.
Redactie Levende Have
Zie ook
