Landelijk kennisnetwerk van houders van boerderijdieren

'Hobbypluimvee bij vogelgriep met rust laten'

Ingediend door jinke op 25 oktober 2012 - 21:27

Door uitstoot van stofdeeltjes met virus en persoonlijke contacten met besmette bedrijven kan ook hobbypluimvee bij een uitbraak van vogelgriep besmet raken. Maar hobbypluimvee speelt nauwelijks een rol in de verspreiding van het virus en kan daarom het best met rust worden gelaten.

Bijna tien jaar na de grote uitbraak van het hoogpathogene H7N7-virus in Nederland die leidde tot het ruimen van 31 miljoen kippen, kunnen wetenschappers de balans opmaken. Dankzij de aardgasbaten is er de afgelopen jaren een omvangrijk onderzoek uitgevoerd. De resultaten, vastgelegd in ''Vogelgriep Ontrafeld'', geven onder meer aan wat er verwacht kan worden van vaccinatie en andere preventieve maatregelen. Belangrijk voor hobbydierhouders is de constatering dat hobbypluimvee een ondergeschikte rol speelt bij de verspreiding van het virus. Het enige risico vormen de mensen die ook contact hebben met commerciele bedrijven. ''Richt je aandacht op die groep en laat de anderen met rust'', aldus epidemioloog Arjan Stegeman.

Op het symposium ''Vogelgriep: tien jaar later'' kwamen alle onderzoeksresultaten voorbij. Stegeman wees erop dat het virus zich hecht aan stofdeeltjes. 18 tot 24 % van de infecties in 2003 werden veroorzaakt door verplaatsing van besmette stofdeeltjes via de wind. Andere infectieroutes waren personen die van bedrijf tot bedrijf gaan en vervoerders van eieren. De infectiebronnen van de meeste besmette bedrijven zijn echter nog altijd onbekend.

Vaccinatie
Veel onderzoek is er gedaan naar vaccinatie. Daaruit blijkt dat vaccinatie voldoende bescherming biedt om verspreiding van het virus te stoppen, aldus Arjan Stegeman. Zogeheten ''ontsnappingsmutanten'' vormen een erg klein risico. Deze gemuteerde virussen bleken niet in staat zich tussen kippen te verspreiden. De kans is klein dat het virus zich aanpast in een gevaccineerde populatie en daardoor in een nieuwe vorm een risico vormt voor de mens. Volgens Guus Koch van het Centraal Veterinair Instituut is vaccinatie effectief, maar het is niet de methode om een virus geheel te elimineren. Een epidemie duurt langer als je hem via vaccinatie probeert te bestrijden.

DIVA-vaccin
Niettemin is er veel energie gestoken in de ontwikkeling van een zogeheten DIVA-vaccin (maakt onderscheid tussen gevaccineerde en zieke dieren) dat tegen alle typen vogelgriep kan worden ingezet. Er is inmiddels een goede kandidaat tegen alle H5-virussen, maar dat vaccin moet nog getest worden. Registratie duurt ongeveer vijf jaar. Vaststaat dat het een volledige bescherming geeft en de virusuitscheiding tot nul reduceert, aldus Koch. Het moet echter via injecties worden toegediend en dat is in stallen met honderdduizenden kippen een groot probleem.  

Van laagpathogeen naar hoogpathogeen
Sinds 2003 zijn in Nederland alleen laagpathogene virussen aangetroffen. Daarbij blijken vooral pluimveebedrijven met uitloop een verhoogde kans op besmetting te hebben. Er is geregeld onderzoek naar de aanwezigheid van laagpathogene vogelgriep omdat laagpathogeen kan muteren in hoogpathogeen. Om te voorkomen dat pluimveebedrijven virus uitstoten voordat een besmetting met hoogpathogeen virus wordt vastgesteld, pleitte Guus Koch van het Centraal Veterinair Instituut voor de installatie van luchtwassers.

'H7N7 was relatief mild voor de mens'
Overigens is de overgang van laagpathogeen naar hoogpathogeen niet de enige mutatie die zich voordoet. De onderzoekers hebben ontdekt dat ook een hoogpathogeen virus voortdurend kleine veranderingen ondergaat en daardoor een groter risico kan vormen voor de mens. Juist dankzij die kleine veranderingen kon de herkomst van een deel van de besmettingen in 2003 worden getraceerd. H7N7 was - ook al zijn verschillende mensen ziek geworden en is een dierenarts overleden - een relatief mild virus voor de mens, zei Marion Koopmans van het RIVM. ''We hebben in 2003 geluk gehad''.

Redactie Levende Have
 

Dossier

Aanbevolen door Levende Have

Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag
Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag €14,95

Bestellen? Klik hier
Schapen in de weiden van de lage landen
NIEUW! Schapen in de weiden van de lage landen  € 24.90

Bestellen? Klik hier

Cover dierenwelzijn de wet en onze democratie
 Dierenwelzijn,
 de wet en 
 onze democratie
 
Gratis te downloaden
 Klik hier