Hobbyboeren in agrarisch gebied zullen in toenemende mate last krijgen van de gevolgen van jarenlange intensivering van de landbouw. Veel percelen hebben te lijden onder het gebruik van zware machines en gewasbeschermingsmiddelen. De helft van de landbouwbodems is verdicht.
Dit staat in het rapport ''De bodem bereikt?!'' van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur. Door verdichting van de bodem wordt water minder makkelijk vastgehouden, wat kan leiden tot verdroging of juist tot vernatting omdat er water op de grond blijft staan. Bij vernatting spoelen stikstof en fosfaat sneller af naar sloten en andere watergangen. Bij verdroging is er kans op erosie. Dit uit zich onder meer in het verwaaien van de bovenste grondlaag.
Door eenzijdige toepassing van monoculturen, zoals snijmais en raaigras, treedt verlies aan biodiversiteit op, aldus het rapport. Bij intensieve bouwplannen (zoals aardappelen, uien of bieten) is sprake van een gering aandeel rustgewassen, waardoor er te weinig organische stoffen in de bodem worden opgebouwd.
Iets kopen bij bol.com? Klk hier en steun met je aankoop Levende Have
Veel van wat er in het rapport naar voren wordt gebracht is al geruime tijd bekend. Vooral de gevolgen voor de natuur zijn veelvuldig onder de aandacht gebracht. Maar dat functies van landbouwgrond in gevaar zijn, komt minder vaak in de publiciteit. Ook particulieren met een stuk grond krijgen daarmee te maken. Wellicht is hun eigen grond door extensief gebruik niet verdicht, maar de percelen daaromheen wel. Daar zal het nodige moeten veranderen.
De Rli schrijft: ''Nog niet alle partijen zijn ervan overtuigd dat een omschakeling nodig is; ze zien niet de urgentie om de weg in te slaan naar vitale bodems die geschikt zijn voor meerdere functies. En soms is die overtuiging er wel, maar staan (economische) wetten en praktische bezwaren verandering in de weg. Er is behoefte aan een maatschappelijke beweging in de richting van vitale bodems die meerdere functies dienen.''
Volgens de Rli zou landbouw, bosbouw, natuur, kwaliteit en opslag van (drink)water en opslag van koolstof moeten plaatsvinden op bodems die daarvoor geschikt zijn zonder gebruik van (kunst)mest en bestrijdingsmiddelen of aanpassing van waterpeilen. Dat kan betekenen dat sommige functies op bepaalde bodems niet meer mogelijk zijn, omdat die de vitaliteit van de bodem aantasten.
Een herinrichting van Nederland op basis een gezond bodembeleid is volgens de Rli een taak van de provincies.
Redactie Levende Have
