De ammoniakemissie van hobbybedrijven en van mestafzet bij particulieren en op natuurterreinen daalde tussen 2016 en 2017 van 6,6 tot 6,4 miljoen kg. Dat blijkt uit het rapport ‘’Emissies naar lucht uit de landbouw 2017’’. De afname komt doordat er in 2017 minder mest is toegediend.
Van die 6,4 miljoen kg is wat betreft de hobbybedrijven en particulieren 1,6 miljoen toe te schrijven aan de emissies van dieren en 3,3 miljoen aan de afzet van mest van landbouwbedrijven. 0,7 Miljoen kg ammoniak komt voort uit het uitscharen van runderen in natuurterrein en de afzet van mest in natuurterreinen. Verder gebruiken de hobbybedrijven, particulieren en natuurterreinen kunstmest en compost, in totaal goed voor 0,8 miljoen kg stikstof.
Zoals eerder gemeld op deze website, komt de bijdrage van hobbybedrijven en mestafzet bij particulieren en op natuurterreinen nog altijd neer op circa 5% van de totale NH3-emissie uit de landbouw, 120 miljoen kg. Terwijl de emissies vanuit hobbybedrijven, particulieren en natuurterreinen iets afnamen, nam de totale emissie van de landbouw tussen 2016 en 2017 toe, zo blijkt uit het rapport. De emissiecijfers zijn berekend met het rekenmodel NEMA (National Emission Model for Agriculture).
iets kopen bij bol.com? Klik hier en steun met je aankoop Levende Have
Afzet van mest
De afzet van mest naar hobbybedrijven is gebaseerd op wat veehouders en mesthandelaren zelf aangeven op het vervoersbewijs dierlijke mest. Daar is de afvoer naar bedrijven die niet herkend zijn als landbouwbedrijf, intermediair of mestverwerker bij opgeteld. Het gaat vooral om mest van melkkoeien en jongvee. Niet uit te sluiten valt dat de cijfers over de afzet van mest naar hobbybedrijven zijn vertekend door mestfraude. ‘’Bij het opstellen van de uitgangspunten voor de bepaling van de afzet buiten de Nederlandse landbouw is hier zoveel mogelijk rekening mee gehouden’’, aldus de samenstellers van het rapport.
Emissies van dieren
Naast de afzet van mest, zorgen ook de dieren van hobbybedrijven en particulieren voor emissies van ammoniak. Het rapport meldt dat het hierbij om 1,6 miljoen kg stikstof gaat. Een optelsom van stal en opslag van mest (1,3 miljoen kg) en van beweiding en begrazing (0,3 miljoen kg). In het rapport wordt gesproken over paarden, pony’s, ezels en schapen op hobbybedrijven en bij particulieren. Er staan de volgende aantallen vermeld: 323.000 paarden en pony’s, 300 ezels en 94.000 schapen bij particulieren (ruim tien procent van het totaal aantal schapen). De gehanteerde emissiefactoren voor paarden en pony’s en schapen zijn hoog: 27,8 voor schapen, 19,5 voor paarden en 29 voor pony’s.
De Sectorraad Paarden heeft bij het ministerie van LNV om opheldering gevraagd over de effecten en oplossingen voor getroffen stikstofmaatregelen. Ook houders van paarden die moeten beschikken over een natuurbeschermingswetvergunning, hebben last van deze maatregelen. Zij kunnen hun vergunning op het moment niet wijzigen.
Over de gehanteerde bronnen legt het rapport de volgende verantwoording af:
De Landbouwtelling is als onderdeel van de Gecombineerde Opgave (GO) de bron van het aantal dieren per diercategorie. In de Landbouwtelling worden alleen dieren geteld die voorkomen op landbouwbedrijven. Dieren die niet op landbouwbedrijven worden gehouden, blijven buiten de waarneming. Met ingang van 2016 wordt voor de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Inschrijving in het Handelsregister met een agrarische SBI (Standaard BedrijfsIndeling) is leidend bij de bepaling of er sprake is van een landbouwbedrijf. Met deze afbakening wordt zo nauw mogelijk aangesloten bij de statistische verordeningen van Eurostat en de (Nederlandse) implementatie van het begrip 'actieve landbouwer' uit het Gemeenschappelijk 20 |WOt-technical report 147 Landbouwbeleid (GLB). De afbakening van de Landbouwtelling op basis van informatie uit het Handelsregister heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en op dieraantallen zijn beperkt, behalve bij schapen, paarden en pony's. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening op basis van het Handelsregister wordt uitgesloten, zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeherende organisaties. Vóór de gewijzigde afbakening van de Landbouwtelling vond in NEMA al een bijtelling plaats van het geschatte aantal paarden en pony’s dat niet op landbouwbedrijven voorkomt. De emissies van deze categorie werden afzonderlijk berekend en weergegeven. Met ingang van 2016 is deze bijtelling verhoogd met het aantal paarden en pony’s dat door de gewijzigde afbakening van landbouwbedrijven buiten de Landbouwtelling valt. Daarnaast wordt nu ook voor schapen en ezels een bijtelling toegepast. De emissies van de dieren buiten de Landbouwtelling worden afzonderlijk weergegeven.
Wat zijn hobbybedrijven?
Na lezing van het rapport dringt de vraag zich op: wat zijn hobbybedrijven? Beschikken zij over voldoende grond om 3,3 miljoen kg mest van landbouwbedrijven af te nemen? Uitgaande van een bemestingsnorm van 170 kg N per ha zou dat neerkomen op een kleine 20.000 ha.
De laatste publicatie over hobbybedrijven dateert van 2015 en is te vinden op de website van Compendium voor de Leefomgeving. Tot die hobbybedrijven worden kleine bedrijven gerekend, met een standaardopbrengst van 3.000 tot 25.000 euro. Hoeveel van die hobbyboeren er zijn, is te vinden op de website van het CBS. In 2018 ging het om 8.860 bedrijven. Zij hadden met elkaar ruim 54.000 ha in gebruik.
Redactie Levende Have/ Bron: Emissies uit lucht naar landbouw 2017
Eerder bericht:
Ook hobbymatig houden van vee is bron van stikstof
