Als er al besloten kan en mag worden tot het afschieten van een wolf, dan heeft dat slechts een zeer beperkt tot geen effect. Demissionair landbouwminister Carola Schouten zet in een antwoord op vragen van Van Campen en Valstar (VVD) op een rij waarom we in Nederland nog ver weg zijn van zogeheten beheersmaatregelen.
Aanleiding voor de vragen vormden berichten over dode schapen en een pleidooi in Duitsland voor een intensievere jacht. Zoals bekend worden in een aantal Europese lidstaten zoals Duitsland, Frankrijk, Zweden, Finland, Slowakije en Griekenland wolven afgeschoten. Volgens Schouten gaat het hier om uitzonderingen op de regels van het Verdrag van Bern en de Habitatrichtlijn. Deze regels schrijven voor dat bij afschot sprake moet zijn van een in het Verdrag van Bern c.q. Habitatrichtlijn genoemd doel (bijvoorbeeld onderzoek, openbare veiligheid of het voorkomen van ernstige schade aan vee). Bovendien moeten er geen bevredigende alternatieven zijn voor het beoogde ingrijpen én het ingrijpen het bereiken van een goede staat van instandhouding niet belemmeren. ''Vooral deze laatste twee eisen maken afschot van een gezonde wolf al snel problematisch'', aldus Schouten. ''Het is regelmatig voorgekomen dat lidstaten in dit verband op de vingers getikt zijn door de Europese Commissie voor afschot van wolven of andere grote roofdieren dat niet in overeenstemming was met de internationale regels.''
Iets kopen bij bol.com? Klik hier en steun met je aankoop Levende Have
Ontheffingen kunnen worden verstrekt voor het afschieten van wolven die ongewenst gedrag vertonen richting mensen, voor wolven die ondragelijk lijden of niet zelfstandig kunnen overleven in het wild of voor wolven die herhaaldelijk goed beschermd vee aanvallen.
Schouten sluit niet uit dat dit ook voor Nederland in de toekomst van toepassing kunnen zijn, bijvoorbeeld in het geval van gehabitueerde *) of anderszins voor mensen gevaarlijke wolven. ''Er is momenteel geen onderzoek dat een causaal verband aantoont tussen legaal afschot van wolven en vermindering van predatie op vee. De mogelijkheid die in het buitenland via derogaties geboden wordt voor legaal afschot zijn vaak ook bedoeld om het draagvlak voor wolven te vergroten in conflictsituaties. Aangezien wolven territoriaal zijn hangt het optreden van schade aan vee samen met de aanwezigheid van wolven en niet zozeer met de aantallen die aanwezig zijn in een territorium of gebied. Afschot van één of enkele dieren heeft daarom slechts een zeer beperkt of geen effect.''
Volgens Schouten zijn we in Nederland nog lang niet voorbij het punt waarop afschot van wolven als optie in beeld komt. Er is volgens haar nog veel te winnen bij een betere preventie, ''vooral wanneer de veehouder deskundige ondersteuning krijgt bij de keuze en de uitvoering van de maatregelen.'' Uit de cijfers blijkt dat het aantal vastgestelde gevallen van wolvenschade sterk is gestegen (van 9 in 2017 naar 95 in 2020) maar de absolute aantallen duiden nog niet op de aanwezigheid van gigantisch probleem. ''De toename in deze aantallen is in lijn met het toegenomen aantal wolven dat zich in Nederland heeft gevestigd'', aldus Schouten. Er zit bovendien een fors verschil tussen het aantal gemelde en het aantal vastgestelde gevallen van schade. In 2020 bleek van de 139 meldingen 95 betrekking te hebben op schade door een wolf. Dat is iets meer dan twee derde.
*) Gehabitueerde wolven zijn wolven die gewend zijn geraakt aan de mens, door bijvoorbeeld lokken met vlees of een actieve benadering gedurende de eerste levensmaanden.
Redactie Levende Have/Foto Pixnio
