Bij schapen en geiten kan longontsteking voorkomen, veroorzaakt door de bacterie Mannhaemia haemolytica. Dit wordt ook wel zomerlongontsteking genoemd. Dat is niet geheel juist, want de aandoening doet zich ook voor in het voorjaar en de herfst. Vooral bij opgroeiende lammeren.
De bacterie komt gewoon voor in de neus- en keelholte van gezonde schapen en geiten. Dieren kunnen ineens ziek worden. Zomerlongontsteking treft vooral opgroeiende lammeren, hoewel ook oudere dieren risico lopen. Meestal worden er meerdere dieren uit een koppel ziek of gaan dood. Slechte weersomstandigheden, grote schommelingen in dag- en dachttemperatuur, een slecht klimaat op stal en stress rond het spenen zijn mogelijke oorzaken van ziekte door Mannhaemia haemolytica.
Symptomen
Bij zomerlongontsteking kunnen plotseling een paar lammeren dood gaan. Ziekteverschijnselen treden acuut op. Dieren die niet overlijden zijn benauwd, ze hoesten, hebben koorts, ze eten niet, hebben neusuitvloeiing en vermageren.
Behandeling
Bij een snel verloop van de ziekte, komt behandeling meestal te laat. Gaat het allemaal minder snel, dan kunnen antibiotica en ontstekingsremmers helpen, maar ook dan is behandeling vaak te laat. Dieren die wel herstellen, worden vaak niet helemaal meer de oude.
Preventie
Belangrijk zijn een goed stalklimaat, niet teveel dieren bij elkaar, geen aanvoer van nieuwe dieren gedurende de periode dat de lammeren opgroeien, en het verminderen van stress. Ook kan er gevaccineerd worden met een combinatievaccin dat tevens weerstand opwekt tegen 'het bloed'. Omdat antistoffen tegen zomerlongontsteking wel via de biest aan de lammeren worden doorgegeven, maar deze bescherming vrij snel afloopt, kunnen lammeren vanaf een leeftijd van 3 weken voor de eerste keer en twee tot vier weken later voor de tweede keer worden ingeënt.
Bibersteinia trehalosi
Problemen door de verwante bacterie Bibersteinia trehalosi treden doorgaans op in de periode van september tot december bij lammeren die in hetzelfde jaar zijn geboren. Ook bij deze infectie zijn lammeren vaak acuut ziek en worden ze dood gevonden met vocht uit neus en bek. Als ze nog leven, zijn ze benauwd. De prognose voor deze dieren is slecht; een behandeling helpt zelden. Longen, neus- en keelholte, en het voorste deel maagdarmkanaal zijn gevuld met vocht en de lever vertoont afwijkingen.
Pasteurella multocida
Soms komt bij lammeren pasteurellose voor, veroorzaakt door Pasteurella multocida. Dit doet zich vaker voor bij geiten dan bij schapen. De longontsteking is vaak ernstig.
Terug naar:
