Landelijk kennisnetwerk van houders van boerderijdieren

Slepende melkziekte

Slepende melkziekte (acetonemie), niet te verwarren met melkziekte , ontstaat wanneer hoog drachtige ooien een rantsoen krijgen dat niet is afgestemd op haar situatie. De ziekte wordt ook wel drachtigheidsvergiftiging genoemd. Vaak gaat het om ooien die een meerling dragen. Ooien die drachtig zijn van meerdere lammeren hebben meer behoefte aan energie en calcium. Bij drie- en vierlingdrachten is het risico weer een stuk groter dan bij tweeling drachten. Het risico is ook groter bij ooien die meerdere, zware lammeren produceren. 

Slepende melkziekte is met goede voeding te voorkomen. Aan het eind van de dracht (de laatste zes weken) moet een ooi zoveel voer krijgen dat de conditie niet of nauwelijks afneemt. Lukt dat niet (bijvoorbeeld omdat ze te weinig voer krijgt of omdat de lammeren zoveel ruimte in de buik innemen dat er weinig plek is voor voeropname), dan moet ze haar vetreserve aanspreken. Ook kan er sprake zijn van een calciumtekort.
Bij de vetafbraak komen vetzuren vrij die verbrand worden in de lever. Krijgt de lever echter te veel aangeboden, dan wordt een deel van de vetzuren omgezet in giftige stoffen. De vergiftiging loopt op naarmate het verschil tussen de hoeveelheid energie die ze nodig heeft en die ze via het voer binnen krijgt, groter wordt.

Verschijnselen
De ziekteverschijnselen treden geleidelijk op, maar soms ook acuut. Ooien zonderen zich af, eten en herkauwen minder, ze zijn traag en slap en kunnen wankel lopen. Later blijven ze liggen en kunnen ze blindheid, spierrillingen en stuiptrekkingen vertonen.
Hartslag en ademhaling versnellen tot ze uiteindelijk in coma raken. De meeste dieren sterven. Een keizersnede kan de ooi redden, maar de lammeren niet. Slechts in een heel vroeg stadium kan behandelen effect hebben.

Voorkomen
Een schapenhouder dient dus met de voergift de conditie van de ooi te sturen. Basis is smakelijk en kwalitatief goed Ruwvoer voor herkauwers . Geef aan het eind van de dracht - de laatste twee tot vier weken voor aflammeren - krachtvoer, als de ooien in conditie afnemen.
Scheer de ooien, en zeker de ooien die meerlingen dragen, ruim voor het aflammeren. Geschoren ooien nemen meer voer op en kunnen hun warmte beter kwijt. Dit verkleint de kans op slepende melkziekte.

Behandelen
Treedt de ziekte op, dan is de afloop meestal fataal. Wat helpt is een glucose-infuus, maar dat moet dan wel vier tot vijf keer per dag door de dierenarts worden ingebracht en dat is iets teveel van het goede.

Om te voorkomen dat de ziekte om zich heen grijpt bij de rest van het koppel moet echter direct het rantsoen worden aangepast. De slepende melkziekte is immers door verkeerd voeren ontstaan.
Bij dreigende of beginnende slepende melkziekte is direct energie verstrekken het belangrijkst. Dat kan glucose, propyleen-glycol of geconcentreerde elektrolytoplossing zijn. De dierhouder kan zelf propyleenglycol toedienen. Vraag de dierenarts eventueel een injectie te geven met corticosteroiden. Stimuleer verder de eetlust door smakelijk en licht verteerbaar voer te geven, zoals krachtvoer, voederbieten, aardappelen, pulp en smakelijk hooi. Stimuleer lichaamsbeweging en pas op met stress. Plotselinge veranderingen kunnen het ontstaan van slepende melkziekte bevorderen.

Terug naar:

Aanbevolen door Levende Have

Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag
Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag €14,95

Bestellen? Klik hier
Schapen in de weiden van de lage landen
NIEUW! Schapen in de weiden van de lage landen  € 24.90

Bestellen? Klik hier

Cover dierenwelzijn de wet en onze democratie
 Dierenwelzijn,
 de wet en 
 onze democratie
 
Gratis te downloaden
 Klik hier