De draagtijd van een ooi is vijf maanden min een week. Belangrijk in deze periode is dat de ooi in een goede conditie blijft. Zorg ervoor dat ze voldoende ruwvoer krijgt van een goede kwaliteit en geef haar in de laatste maand van de dracht ook krachtvoer. Goede voeding is van belang voor de ontwikkeling van het lam en van het uier, biest- en melkproductie.
Wanneer de geboorte van het lam zich aankondigt, zondert de ooi zich doorgaans van de kudde af. Ook komt het voor dat ooien binnen de kudde aflammeren. Direct na de geboorte van het lam begint de ooi het lam droog en schoon te likken. Binnen 1 tot 2 uur na de geboorte drinkt het lam de eerste slokjes biest .
Rust
Hobbyschapen lammeren meestal probleemloos af. De ooien zijn vooral gebaat bij rust. Een ooi lammert het rustigst af als er geen mensen bij zijn. Schapen van grote, gespierde rassen hebben soms moeite met aflammeren. In dat geval is het verstandig de ooien tijdig naar de stal te halen, om een oogje in het zeil te kunnen houden. Ingrijpen is alleen nodig bij een afwijkende ligging. De meeste ooien lammeren binnen twee uur na het begin van de ontsluiting af. Duurt de ontsluitingsfase langer dan drie uur, dan is het nuttig de ooi inwendig te onderzoeken. Ook als de ooi hard perst zonder dat de geboorte vordert, is het belangrijk hulp te bieden. Heb je daar geen ervaring mee, waarschuw dan de dierenarts. Laat niet zo maar een andere schapenhouder dat klusje even klaren. Tenzij je zeker weet dat hij of zij daar veel ervaring mee heeft.
Navel
Ontsmet direct na de geboorte de navel van het lam. Dat kan door het lam op te tillen en de navelstreng in een dopje gevuld met jodium te dompelen. Dit voorkomt dat zich via de navel infecties binnendringen die gewrichts- en hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken.
Onderkoeling bij lammeren
Lammeren die niet door de moeder worden geaccepteerd en dus niet door de ooi worden gelikt en verzorgd, kunnen vrij snel na de geboorte onderkoeld raken. Dat risico op onderkoeling is aanwezig als hun temperatuur onder de 39 graden zakt. Geef het lam dan te drinken (biest
), maak het droog, wrijf ze warm en plaats het lam eventueel onder een warmtelamp. Lameren die ouder zijn dan vijf uur, die hun kopje niet meer omhoog kunnen houden, moeten eerst een glucoseingectie krijgen en daarna worden opgewarmd. Verder goed in de gaten houden en geregeld temperaturen.
Lammeren die moeite hebben met staan
In een koppel schapen met kopergebrek gedurende de dracht kunnen lammeren dood worden geboren. Bij de overlevende lammeren lopen de verschijnselen uiteen. Een deel van de lammeren is klein en zwak en kan niet staan en drinken. Een ander deel heeft coördinatiestoornissen in de achterhand die variëren in ernst. Soms is alleen sprake van een wankele, onzekere gang in de achterhand. In ernstige gevallen is de achterhand geheel of gedeeltelijk verlamd, knikt het lam door de gewrichten en is opstaan en lopen bijna onmogelijk. Soms helpt het om de zwakkere poten te verstevigen met een stuk pijp isolatie. Zorg wel dat het onderste en bovenste gedeelte vrij blijft zodat het lam goed op kan staan.
Over het verstoten van lammeren staat op deze website een aparte wiki.
Adam Henson maakte een video over het aflammeren
Ook het filmteam van Levende Have was aanwezig tijdens de geboorte van een lam.
Deze film laat zien hoe een normale geboorte van een lam bij een schaap in zijn werk gaat.
- Eerst verschijnt de waterblaas, de lammeren zijn in aantocht. De ooi krabt met haar poten op de grond, dit is heel natuurlijk gedrag zo maakt ze een plek voor het lam.
- Vervolgens zien we de pootjesblaas, kan je een snuit en de pootjes zien dan is alles in orde en hoef je geen actie te ondernemen. Is de blaas leeg dan kan er sprake zijn van een verkeerde ligging.
- Zoals je kunt zien is de ooi voor het aflammeren geschoren. Sommige fokkers doen dat om het aflammeren goed te kunnen volgen en om te voorkomen dat de ooi vervuild.
- Direct na de geboorte worden de eventuele vliezen van neus en mond verwijderd en wordt het lam bij de ooi gelegd.
- De navel wordt ontsmet met jodium om infecties te voorkomen.
- De oormerken worden er gelijk ingebracht, op dit moment is het bewustzijn van het lam laag en heeft het lam er het minste last van.
- De familie Bosgoed melkt het schaap om er zeker van te zijn dat het lam de eerste biest binnen krijgt. Direct na de geboorte is de zuigreflex het grootst. Ook kunnen ze zo het uier controleren en door het melken wordt bovendien eventuele weeën opgewekt voor het geval er een tweede lam in aantocht is.
- Tot slot gaan de lammeren onder een lamp om ze warm te houden.
(Advertenties)
)
De ziekte Q-koorts heeft enkele jaren geleden tot een verhoogde waakzaamheid geboden rond het aflammeren geleid. Tijdens het aflammeren komen immers veel bacteriën vrij, met name tijdens verwerpingen.
Uitgebreide informatie over Q- koorts waaronder de hygiënevoorschriften bij het aflammeren zijn te vinden op de website van Levende Have
Zie dossier Q-koorts, voorzorgsmaatregelen bij het aflammeren
Gerelateerde onderwerpen:
- Biest
- Voortplanten van schapen
- Melkziekte
- Voeding van lammeren
- Ooi verstoot haar lam
- Vitaminen en mineralen voor schapen
Terug naar:
