Landelijk kennisnetwerk van houders van boerderijdieren

Sociale rangorde bij runderen

Sociale rangorde bij runderen

Runderen kunnen ongeveer vijftig tot zeventig andere individuen herkennen. Binnen de groepen onderhouden ze sociale relaties met andere runderen. Het geheel van deze relaties vormt de sociale rangorde, die vaak gedurende langere tijd stabiel is. Bij hechte sociale verbanden treedt synchroon gedrag op: de dieren grazen en herkauwen en rusten gelijktijdig. (1)

Koeien sluiten vriendschappen voor het leven. Ze hebben vaste maatjes met wie ze graag samen grazen of samen slapen. Afhankelijk van hun onderlinge relaties houden ze een zekere afstand tot elkaar: van enkele decimeters tot enkele meters. Door te dreigen, te wijken en elkaar te likken bevestigen runderen hun onderlinge relaties. Ze likken elkaar op plaatsen waar ze zelf niet bij kunnen. Dit likken heeft een kalmerend effect. Bovendien worden op deze manier parasieten verwijderd. Naarmate koeien meer op leeftijd raken, neemt hun betekenis voor de kudde en het jonge vee toe. Ze zorgen voor continuïteit, door overdracht van kennis en ervaring. (2)

Opgroeiende kalveren krijgen gedurende de zoogperiode bij hun sociale integratie een rang mee die afhangt van de eigen leeftijd en van de rang van de moeder. Kalveren rusten de eerste dagen na de geboorte veel, maar na twee weken beginnen ze met spelen (schijngevechten, rennen, elkaar beklimmen, bokken, schoppen, hoofdschudden, met poten schrapen) waarmee ze sociaal gedrag aanleren, ter voorbereiding op het aangaan van sociale relaties en het bij elkaar blijven van de groep. (1)

De dominantieverhouding tussen stieren is minder stabiel dan die tussen koeien. Stieren van drie tot vijf jaar zijn meestal de meest dominante en zijn verantwoordelijk voor de meeste nakomelingen.
De stabiele sociale structuur voorkomt conflicten binnen de kudde. Als er toch gevechten ontstaan, bijvoorbeeld tussen dieren van gelijke rangorde, kunnen die enkele seconden tot bijna een uur duren. (1)

(1) Natuurlijk gedrag van melkvee en vleeskalveren, RDA juni 2006 (2) Vriendinnen voor het leven, Levende Have februari 2007


Meer over gedrag van runderen:

Gerelateerde onderwerpen:

Terug naar:

Aanbevolen door Levende Have

Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag
Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag €14,95

Bestellen? Klik hier
Schapen in de weiden van de lage landen
NIEUW! Schapen in de weiden van de lage landen  € 24.90

Bestellen? Klik hier

Cover dierenwelzijn de wet en onze democratie
 Dierenwelzijn,
 de wet en 
 onze democratie
 
Gratis te downloaden
 Klik hier