Landelijk kennisnetwerk van houders van boerderijdieren

Leghorn

Leghorn
De Leghorn komt wereldwijd voor, maar elk land heeft zijn eigen type. De Nederlandse Leghorn is betrekkelijk slank. De Amerikaanse zit wat ruimer in de veren en de Engelse ziet er ‘’geblokt’’ uit. In Italië beschouwen ze het Nederlandse type als het meest oorspronkelijk. 
 
Het kan soms raar lopen met een ras. Kippen gingen en gaan de hele wereld over en door al die omzwervingen is het vaak lastig om vast te stellen waar een ras nu precies is ontstaan. Velen menen te weten dat de Leghorn Italië als bakermat heeft. Het ras zou zijn vernoemd naar de Italiaanse havenstad Livorno, in het Engels Leghorn. Maar of de kippen ook echt een Italiaans ras zijn? Voor zover we de herkomst kunnen traceren, is het wellicht beter te spreken van een Amerikaans ras met Mediterrane trekjes. Hoewel de Italianen zelf aan het begin van de twintigste eeuw zeker hebben geprobeerd uit het allegaartje landhoenders dat zich de streek van Livorno ophield, een eigen productieras te fokken - de Livorno – maakte dit ras buiten Italië weinig indruk.
 

Kippenboek in prijs verlaagd

 

In de annalen van de kippenhistorie staan wat betreft de Leghorn enkele jaartallen vast. Bijvoorbeeld 1853. Toen kocht een zekere mr. Simpson in New York uit een scheepslading kippen een witte haan en 4 witte hennen plus een blauwe hen. Deze dieren vormden de basis van de huidige Leghorn populatie. Of ze afkomstig waren uit Italië of behoorden tot de groep Spaanse rassen, die in de negentiende eeuw de hele wereld over gingen, valt niet met zekerheid te zeggen. Vermoedelijk zijn in die tijd veel meer zendingen kippen uit het Middellandse zeegebied in de Verenigde Staten aangekomen. Wel staat vast dat uit deze mengelmoes aan dieren door de Amerikanen de Leghorn is gecreëerd, dat wil zeggen een kip met gele benen en witte oren, die vooral veel grote, witte eieren legt. In 1869 kwamen deze Leghorns in Engeland terecht. Op een afbeelding uit die tijd staan althans dieren die een grote overeenkomst vertonen met de huidige Amerikaanse Leghorn. Vanuit Engeland begon de Leghorn een zegetocht over het vaste land van Europa. Want zulke superleggers wilden ze overal wel hebben.

 
Verschillende typen
In de loop der jaren ontstonden er in de verschillende landen verschillende typen Leghorns. Zo heeft de Amerikaanse Leghornhaan zoals wij die nu kennen, een uitbundige staart. Ook de kam van het Amerikaanse type onderscheidt zich van die van andere Leghorns: hij is kleiner en fijner van weefsel. Deze Amerikaanse Leghornversie komt ook voor in Nederland, alleen in de witte kleurslag. Bij de Amerikaanse Leghorn krielen zijn tevens de buffkleurige dieren erkend.
 
Het Engelse type groeide in omvang en kreeg een wat ‘’geblokt’’ uiterlijk. Ook de kopversierselen werden groter en forser. Het sierlijke van de Amerikaanse kamvorm ging volledig verloren. Ook staat deze versie hoger op de poten. De staart is kleiner en smaller. Vermoedelijk is de Minorca gebruikt om deze veranderingen tot stand te brengen. De grote Engelse Leghorn is in Nederland alleen erkend in de witte kleurslag, terwijl bij de krielen ook de zwarten zijn erkend. In Engeland kent men een groot aantal kleurslagen van dit type.
 
Het Nederlandse type
De Nederlandse Leghorn kenmerkt zich door een krachtige, gestrekte vorm en een tamelijk slank postuur. De hanen wegen tussen 2,5 tot 3,5 kg en de hennen tussen de 2,25 tot 2,75 kg. Het ras is erkend zowel met een enkele als met een rozekam. Deze laatste versie zie je vrijwel nooit in ons land. De kam staat bij de haan rechtop, is middelgroot en telt vijf of zes kamtanden. Bij de hen hoort de kam vooraan recht op te staan. Aan de achterzijde valt de kam sierlijk naar één kant. Dit is een typisch kenmerk van rassen uit het de Middellandse Zeegebied, waaraan de Nederlandse fokkers veel waarde hechten. Om fraai te kunnen omvallen moet de kam wel voldoende groot zijn. 
De grote Nederlandse Leghorns zijn erkend in twintig kleurslagen, waaronder de unieke kleurslag witbont. Andere bekende kleurslagen zijn patrijs en zilverpatrijs. In de patrijskleurslagen zijn nog acht andere varianten beschikbaar. En natuurlijk zijn er de witten en zwarten. Bij de krielen zijn zelfs 22 kleurslagen erkend.
 
Legras bij uitstek
De Nederlandse Leghorn maakt al jaren deel uit van ons Nederlandse pluimveebestand. Vooral als productieras. Ooit waren meer dan tachtig procent van alle productiedieren Leghorns. Door de komst van de hybriden zie je tegenwoordig geen Leghorns meer bij de productiebedrijven, maar de Leghorn vormt nog wel steeds een belangrijk onderdeel van de hybridelijnen.
 
Al in het midden van de jaren dertig van de vorige eeuw werd er voor de Nederlandse variant van de Leghorn een eigen standaard opgesteld. Dit was onlangs reden voor de Stichting Zeldzame Huisdierrassen de Nederlandse Leghorn als Nederlands ras te beschouwen. Het voldoet immers aan de criteria: de Leghorn is langer dan veertig jaar en zeven generaties in ons land gefokt en heeft een eigen verschijningsvorm. Dat uiterlijk van de Nederlandse Leghorn is ook in Italië niet onopgemerkt gebleven. De Italianen zijn zeer gecharmeerd van het Nederlandse type. Ze hebben besloten dat als hun type Leghorn te beschouwen en zullen het in de toekomst als Livorno op de Europese shows in de kooien brengen. 
 
Ondertussen wordt dit sierlijke en levendige ras in ons land alleen nog in stand gehouden door hobbyfokkers, die hun inspanningen beloond zien met een behoorlijke legkracht. De Leghorn is misschien niet de meest rustige kip, maar het gedrag is vaak afhankelijk van de eigenaar. Wanneer je dieren kalm benadert en vertroetelt, zijn zelfs de levendigste rassen plezierig in de omgang.
 
Plussen en minnen
+ Goede leggers, ook in de winter kunnen ze eieren leggen
+ Keuze uit twintig kleurslagen
+ Vitaal, groeit snel, vroegrijp
- Moeilijk handtam te krijgen
- Kammen hebben in de winter extra verzorging nodig (insmeren met vaseline om bevriezing te voorkomen)
- Hen wordt vrijwel niet broeds
 

Terug naar:

 

Aanbevolen door Levende Have

Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag
Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag €14,95

Bestellen? Klik hier
Schapen in de weiden van de lage landen
NIEUW! Schapen in de weiden van de lage landen  € 24.90

Bestellen? Klik hier

Cover dierenwelzijn de wet en onze democratie
 Dierenwelzijn,
 de wet en 
 onze democratie
 
Gratis te downloaden
 Klik hier