Landelijk kennisnetwerk van houders van boerderijdieren

Kippenhok

Bouwtekening kippenhok

Kippenhokken zijn er in alle soorten en maten. Belangrijk is dat kippen in het kippenhok voldoende ruimte hebben, dat er zitstokken zijn en dat het goed schoon te houden is. Dient het hok alleen als nachthok, dan is een vierkante meter per drie kippen van gemiddeld formaat voldoende. Verblijven de kippen langdurig in het hok en de ren en hebben ze verder geen uitloopmogelijkheden, dan is een afmeting van 3m2 per kip wenselijk.
De bodem van de ren kan verhard worden, met behulp van tegels. Dat is makkelijker schoon te maken. Een bodem zonder verharding kan geregeld worden omgespit. Andere mogelijkheid is een verplaatsbaar kippenhok. Voor het schoonhouden is stahoogte wel handig. In het nachthok kunnen ook legnesten worden aangebracht. Denk er ook aan dat je in tijden van vogelgriep de ren kunt afdekken.

Zitstokken
Een kippenhok bevat zitstokken en legnesten van minimaal 35 bij 35 cm. Een legnest per drie hennen is meer dan genoeg. Het liefst op gelijke hoogte en van gelijke grootte, anders ontstaat er concurrentie rond het beste nest en dat geeft onrust en kapotte eieren. Een schuin dak boven de legnesten voorkomt dat de kippen hierboven 'op stok gaan' en de nesten bevuilen.
Zitstokken zijn bij voorkeur rechthoekig en kunnen het beste ''zwevend'' worden aangebracht (zie luizen, vlooien en mijten bij kippen ). Kippen die op stok zitten laten hun ontlasting gewoon vallen, dus een opvang daarvan in de vorm van makkelijk te reinigen planken of bakken voorkomt dat dagelijks het hele hok moet worden schoon gemaakt.

Kippen willen niet op stok
Soms willen de kippen niet op stok, wat je ook probeert.  Je kunt dan kijken of er misschien iets mis is met de zitstokken. Advies voor grotere rassen: ongeveer zes cm breed en vijf centimeter dik. Voor middelzware en lichte rassen kun je 5,5 centimeter breed en vier centimeter dik aanhouden, en voor krielen is vier cm breed en 3,5 cm dik voldoende. De zitstokken moeten rechthoekig zijn, maar je kunt de scherpe hoeken wel iets afronden.Het kan ook zijn dat de plek waar de zitstokken zich bevinden door de kippen niet als prettig wordt ervaren.Zitten ze er op de tocht? Ook de hoogte van de zitstokken luistert nogal nauw. Voor de meeste rassen geldt een hoogte van zo'n 80 cm.De sierkipjes zullen wat kleiner zijn. Voor deze kipjes kun je de zitstok wat lager plaatsen.Vier tot vijf krielen hebben genoeg aan een zitstok van een meter. Zwaardere rassen hebben meer ruimte nodig: twee tot drie kippen per meter.

Automatisch sluiten van kippenluik
Door een slim systeem van bewegende zitstokken kunnen kippen zelf de deur van hun hok sluiten. Dat is handig voor het geval je niet thuis bent en de kippen 's avonds toch veilig in een dicht hok moeten kunnen slapen. Het systeem staat beschreven in het artikel ''Kippenliefhebber is de vos te slim af''. Je kunt ook kiezen voor een automatisch kippenluik dat opent en sluit op een vooraf ingestelde tijd, óf afhankelijk van zonsopkomst en -ondergang.

Kunstlicht of daglicht
Wie de eierproductie wil reguleren kan gebruik maken van kunstlicht. Gebruik geen tl-licht, dit knippert continu. In tegenstelling tot het menselijk oog kan het kippenoog dit onrustige beeld wel signaleren.
Vlak voor aanvang van de leg bedraagt de hoeveelheid licht per etmaal 12  uur (dag en kunstlicht tesamen). Dit kan oplopen tot maximaal 16 uur halverwege de legperiode.
Het beste is natuurlijk om de kippen bloot te stellen aan daglicht en de kip rust te gunnen als de dagen gaan korten. Het natuurlijke ritme van het korten en lengen van de dagen beschermt al het dierlijke leven en dus ook dat van kippen tegen voedseltekorten en zorgt voor de overleving van de soort. Gaan de dagen weer lengen dan prikkelt dat ook het hormoonsysteem en zet dat aan tot lichamelijke activiteit. 
Kippen onderscheiden licht en donker met behulp van hun derde oog, de pijnappel, een oogachtig orgaan vlak onder de schedel. Het regelt de hormoonhuishouding en ook de biologische klok. Daglicht en dan in het bijzonder direct zonlicht is ook van belang voor vorming van vitamine D3. 

Legnesten
Een legnest van 30 cm bij 30 cm per drie kippen moet voldoende zijn. Plaats de legnesten bij voorkeur op een donkere plek, op een hoogte van ongeveer tien tot 40 cm van de grond. Leg onderin het legnest een krant en daarbovenop stro of strooisel. Plaats de legnesten indien mogelijk allemaal op dezelfde hoogte. In de praktijk zal blijken of de kippen alle legnesten gebruiken, of dat ze toch een voorkeur hebben voor een bepaald nest. Is het kippenhok toegankelijk voor katten, kraaien, eksters en andere dieren die ook wel een eitje lusten: er bestaan speciale legnesten waarbij het ei naar voren rolt en in een afgesloten bakje terecht komt.

Het is bekend dat vogels goed kunnen ruiken. Daarom kunnen er gerust wat kruiden aan het legnest worden toegevoegd. Niet alle kruiden zijn overigens geschikt. Hou het bij munt, lavendel en oregano. Hennen vinden dat niet alleen lekker ruiken, ze worden ook rustiger van een bedje met lavendel. Verse kruiden moeten bovendien geregeld worden vervangen, anders gaan ze schimmelen. Gebruik dus gedroogde kruiden, of verschoon het legnest geregeld. En hou er rekening mee dat eischalen poreus zijn en geurtjes kunnen opnemen. Vermijd dus direct contact tussen de kruiden en de eieren.

Drink- en voerbak kunnen onder een afdakje in de ren worden geplaatst.  Denk om het reinigen en ontsmetten van kippenhok , inclusief de legnesten. Dit vanwege de hygiëne, maar ook vanwege het klimaat in het hok.

Ventilatie in het kippenhok
In een kippenhok is ventilatie nodig om de ammoniak uit de uitwerpselen af te voeren. De ventilatieopeningen - smalle stroken afgeschermd met fijn gaas - kunnen het beste tegenover elkaar worden aangebracht, vlak onder het dak, zodat de kippen niet op de tocht zitten als ze op stok gaan en de opstijgende lucht toch snel het hok kan verlaten. Maak de ventilatieopeningen wel afsluitbaar, voor het geval het erg hard waait en de wind dwars door het hok blaast. Om een overdaad aan ammoniaklucht te voorkomen, is het goed de uitwerpselen geregeld te verwijderen. Haal dan ook stof en spinnenwebben weg. Beide zijn niet bevorderlijk voor een gezond binnenklimaat

Zelf een kippenhok timmeren? Levende Have heeft verschillende bouwtekeningen beschikbaar.

Gerelateerde onderwerpen:

Terug naar:

Aanbevolen door Levende Have

Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag
Dierenwelzijn, de wet en natuurlijk gedrag €14,95

Bestellen? Klik hier
Schapen in de weiden van de lage landen
NIEUW! Schapen in de weiden van de lage landen  € 24.90

Bestellen? Klik hier

Cover dierenwelzijn de wet en onze democratie
 Dierenwelzijn,
 de wet en 
 onze democratie
 
Gratis te downloaden
 Klik hier