Gekuifde eenden hebben een bolvormige vederkuif achterop de kop. De kuiffactor kan bij ieder tam eendenras worden ingefokt. Deze frivole versiering moet al vele honderden jaren bekend zijn, getuige de witte en wildkleurige gekuifde eenden op de "hoenderhoven" van de zeventiende-eeuwse schilders Jan Steen en Melchior d' Hondecoeter.
Paring van gekuifde eenden levert zowel gekuifde als ongekuifde kuikens op. Hetzelfde geldt voor ongekuifde nakomelingen van gekuifde ouders. Kuifeenden komen in twee vormen voor, de grote kuifeend, meestal wit van kleur en de kleine kuifeend, iets kleiner als de wilde eend maar in allerlei kleuren en schitterende kuiven. Vooral de kleine kuifeend is een echt Hollands product en hebben als bijnaam de "Rodenburg kuifjes", genoemd naar de bekende fokker die deze eenden tientallen jaren heeft gefokt.
De kuif op een eend is een afwijking, een mutatie die samenhangt met een misvormde schedel. In de schedel van het kuiken zit een gaatje waardoor de veertjes naar buiten komen. Dat de dieren al die eeuwen hebben stand gehouden, mag een wonder heten. Het fokken met kuifeenden is immers geen sinecure. Heeft moedereend een kuif en vadereend ook, dan brengen ze kuikens voort die al in het ei sterven. De kuif is een zogeheten ‘’lethaalfactor’’, hij is dodelijk. Zolang slechts een van de ouderdieren een kuif heeft, is de kans op dode kuikens een stuk minder groot. Wel is het aantal nakomelingen met kuif altijd beperkt: slechts vijftig procent. De fokkerij vergt dus nogal wat kennis en ook geduld. En het is de vraag of het ethisch verantwoord is.
Zie ook artikel: Tweestrijd: fokken van kuifeenden moet aan banden
De kuifeend en de dwergkuifeend verkeren volgens opgave van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen al jaren in een kritieke toestand.
Terug naar:
