Veterinair gezien behoort een alpaca tot de herkauwers. Er zijn wel technische verschillen (kleine herkauwer en rund versus kameelachtigen). Niet alleen in anatomie (een alpaca heeft 3 i.p.v. 4 magen en "echte tenen i.p.v. klauwen"), maar ook in vatbaarheid voor verschillende ziekten. Zo zou Blauwtong weinig voorkomen bij alpaca's, maar er zijn inmiddels wel enkele gevallen bekend van alpaca's die eraan zijn overleden. Voor BVD (Boviene Virale Diarree) zijn alpaca's erg gevoelig, maar dat zijn alle herkauwers (schaap en rund).
Worminfecties bij alpaca's
Alpaca's zijn gevoelig voor diverse wormen in het maag- en darmkanaal. Geregeld ontwormen is dus noodzakelijk. Doe dit altijd op basis van mestonderzoek. Bij alpaca's kunnen ook infecties met haemonchus voorkomen. Dit is een worm die bloedarmoede verzoorzaakt. Onlangs is er ook een specifieke worminfectie bij alpaca's geconstateerd (Cameled Strongylus). Deze komt niet voor bij andere herkauwers. Een worminfectie heeft bij alpaca's ook veel ernstigere gevolgen dan bij een rund of schaap. Dit is een vaak onderschat probleem bij alpacahouders. Zo is ook schurft bij alpaca's een ernstige tot dodelijke infectie. (zie ook wiki over worminfecties bij alpaca's).
Tuberculose
Nederland is vrij van tuberculose bij alpaca's, maar door de import van dieren uit gebieden waar tuberculose heerst, zou deze ziekte kunnen worden ingesleept.
Clostridium
Vaccinatie wordt aangeraden tegen clostridium. Gebruik een vaccin dat ook type A omvat. De gevoeligste leeftijdsgroep voor Clostridium enterotoxemie zijn de veulens. Alpacaveulens zijn de eerste 2-3 maanden van hun leven afhankelijk van de antistoffen die ze meekrijgen van hun moeder. Deze verkrijgen ze bij de opname van biest tijdens de eerste 24 levensuren. Vaccineren op heel jonge leeftijd heeft niet veel zin, omdat het immuunsysteem van deze jonge dieren nog niet ontwikkeld is en geen antistoffen kan aanmaken. Een veulen dat voldoende goede biest heeft gedronken tijdens de eerste levensuren, is beschermd gedurende een twee- tot drietal maanden. Aangeraden wordt een veulen voor de eerste keer te vaccineren op 8-12 weken, met daarop volgend de tweede vaccinatie een maand later. Daarnaast is het ook verstandig om de merries op ongeveer één maand voor de geboorte te vaccineren. Dit om het antistoffengehalte in de biest te verhogen. Onder normale omstandigheden is het voldoende om volwassen dieren één à twee keer per jaar te vaccineren. De enige goede methode om een veulen, dat niet voldoende biest heeft gedronken gedurende de eerste 24 levensuren, toch antistoffen mee te geven, is een plasma-infuus.
Coccidiose
Coccidiose kan worden voorkomen door een goede hygiene, mestonderzoek, in quarantaine houden van nieuwe dieren, niet te intensief beweiden. De meest gemene parasiet is de Eimeiria macusaniensis. Deze hoeft niet altijd in de mest te worden aangetroffen, maar kan toch aanwezig zijn in het lichaam van de alpaca. Als deze parasiet in de mest wordt aangeorffen is behandeling direct noodzakelijk.
Vitamine D
In de zomer is bij onbewolkt weer midden op de dag de UV-B straling het hoogst. Wanneer de zon laag staat is de UV-B opbrengst voor het dier aanzienlijk minder. Ook bewolking en schaduw verminderen de UV-straling. Op grote hoogte is de UV-B straling ook hoger. Lama’s en alpaca’s die uit het Andesgebergte komen, hebben zich door pigmentatie in de huid en een dichte vacht aangepast aan sterke straling. Op zeeniveau gehouden zijn ze daardoor dan wel gevoeliger voor vitamine D gebrek. Hierin verschillen ze van andere voor de hobby gehouden dieren. Een gebrek aan vitamine D leidt tot "broosheid" van de botten, bekend als rachitis. Ribben en overige botten kunnen gemakkelijk breken. Het is een veel voorkomende aandoening bij jonge alpaca's die kan leiden tot de dood. Rachitis is te voorkomen door vitamine D toe te dienen. Niet teveel, want dat is ook weer niet goed. Overleg met de dierenarts.
Zandkoliek
Alpaca's die op een te schrale weide worden gehouden, kunnen last krijgen van zandkoliek. Koliek kan zich uiten in een wat slomer alpaca, vermagert snel, kan bloedarmoede hebben (lichte verkleuring van het gehemelte), kreunen, tandenknarsen, ongewone houding bij het zitten, bijten aan de buik of achterste, lopen anders dan normaal, zo af en toe wat dunne mest of bij een verstopping helemaal geen mest meer. Deze zieke alpaca’s kunnen zich niet verweren tegen allerlei parasieten. De eetlust kan in het begin nog goed zijn maar nutriënten worden niet opgenomen door verstoring in de spijsvertering.
Een veearts moet er wel zeker van zijn dat de diagnose zandkoliek is want er zijn meerdere ziektes met ongeveer dezelfde symptomen. Denk daarbij aan een verdraaide darm of maagzweren. Therapie bestaat enerzijds uit het verminderen van de opname van zand en anderzijds het verhogen van de afvoer van het zand via de mest. Wanneer u denkt dat uw alpaca zandkoliek heeft is het noodzaak tijdig de veearts erbij te halen. Bij een vroege diagnose is zandkoliek makkelijk te verhelpen door dagelijks een hoeveelheid paraffine olie toe te dienen.
Alpaca's met blauwe ogen
Glasogen of maanogen bij alpaca's kunnen duiden op een genetisch defect dat samenhangt met doofheid. Er zijn ook alpaca's met blauwe ogen, maar de kennis daarover is beperkt. David E Anderson, onderzoeksleider landbouwhuisdieren van de Ohio State University, zegt daarover. ‘’Het is een mythe te denken dat alle blauwogigen niets horen. Het is ook een mythe dat alle alpaca’s met bruine ogen wel goed kunnen horen. Net zo goed als het een mythe is dat alpaca’s met een bruine of zwarte vacht per definitie geen last hebben van een gehoorafwijking. Veel van de dove alpaca’s die we getest hebben, dragen een zwarte vacht.’’
Gerelateerde onderwerpen:
- Schurft bij alpaca's
- Tuberculose bij alpaca's
- Clostridium bij lama's en alpaca's
- Worminfecties bij alpaca's
Terug naar:
