Bij de behandeling van een geit met diarree moet onderscheid worden gemaakt in leeftijd. Een zogend lam heeft een andere benadering nodig dan een gespeend lam of een volwassen geit.
Het zuigend lam
Een zuigend lam kan diarree hebben ten gevolge van infecties door verminderde weerstand. Die verminderde weerstand kan zijn ontstaan door een slechte biestopname. Een pasgeboren lam moet zo snel mogelijk minimaal 50 tot 100 ml biest opnemen vanwege de antistoffen. De mogelijkheid om antistoffen op te nemen, neemt al na enkele uren af, is 24 uur na de geboorte al gehalveerd en na 48 uur miniem. De beste biest is die van de moedergeit. Als er twijfel is of het lam goed bij de moeder drinkt, moet men niet aarzelen en het lam met de fles voldoende biest geven. In geval van nood kan men ook voor koeienbiest kiezen (mits van een paratbc onverdacht bedrijf). Kunstbiest is gemaakt van koeien- of schapenbiest. De werking ervan is uitermate dubieus bij geiten. Zorg daarom voor enige voorraad geitenbiest in de diepvries. Bij het ontdooien niet teveel verhitten (niet boven de 50 graden). Het beste is au bain marie en nooit in de magnetron. Een zwak lam met diarree zal snel afkoelen en uitdrogen. Het lam moet dus onder de lamp (27 graden) en vocht toegediend krijgen met elektrolyten (verkrijgbaar in zakjes). Bestaat het vermoeden van een infectie, dan is toediening van antibiotica noodzakelijk. Hiervoor is wel het advies van de dierenarts nodig. Voor verschillende infecties (coli, cryptosporidiosis) bestaan verschillende antibiotica.
Het oudere lam
Diarree bij lammeren, vlak voor of na het spenen, kan het gevolg zijn van drie verschillende infecties. Worminfecties: dieren die intensief worden gehouden, buiten in een beperkte ruimte en altijd op dezelfde wei, kunnen al op een leeftijd van zes weken diarreeverschijnselen vertonen. Met behulp van mestonderzoek is vast te stellen of er inderdaad wormen in de ontlasting zitten. Coccidiosis: deze darminfectie komt meestal voor bij dieren die binnen worden gehouden. De diarree is soms wat bloederig. Bij een stevige infectie zien de dieren er mager en ziek uit. Mestonderzoek geeft niet volledig uitsluitsel, want ook in de mest van gezonde geiten kunnen coccidieën voorkomen. Behandeling in overleg met de dierenarts. Het bloed of clostridium: de clostridiumbacterie komt normaal in de darmen voor, maar kan zich door verschillende oorzaken plotseling razendsnel vermeerderen. De gevolgen kunnen zeer ernstig zijn. Soms gaan lammeren al dood voordat ze diarree hebben. De bacterie produceert namelijk gifstoffen die de darmwand beschadigen. Daardoor kunnen er naast diarree ook bloedingen optreden. De diarree kleurt rood ten gevolge van het bloed. De meest voorkomende oorzaak is plotselinge voerverandering, zoals het verweiden naar een verse weide met overdadig mals gras of een plotselinge toename van krachtvoer. Daarnaast is het van belang dat het voer altijd voldoende structuur heeft. Behandeling met antibiotica heeft een uiterst matig effect. Belangrijk is dus preventie. Het is ook mogelijk geiten te vaccineren tegen het bloed.
De volwassen geit
Bij volwassen geiten zal bij een constant rantsoen en bewust omgaan met een dreigende wormbesmetting niet zo gauw diarree optreden. Heeft een geit desondanks last van diarree, dan kunnen er wormen in het spel zijn, een clostridiuminfectie of een vergiftiging. Worminfectie: men mag ervan uitgaan dat volwassen dieren een redelijke natuurlijke weerstand hebben. Maar bij een hoge infectiedruk (afhankelijk van de wijze waarop de dieren worden gehouden) kunnen ziekteverschijnselen ontstaan. Bestaat het vermoeden van een infectie, dan is deskundig advies geboden. Clostridium: zie het oudere lam. Bij volwassen dieren heeft een dergelijke darminfectie vaker een milder verloop. Vergiftigingen: een geit kan na en bezoek aan de tuin nogal eens van slag raken. Ontgiften kan door het toedienen van Norit, of door het drinken van hooithee, eikenbladthee, het eten van witbrood en het toedienen van een vitamine- en mineraleninjectie.
Tips:
Vraag je bij diarree af: Welke leeftijd heeft het dier? Zijn er meerdere dieren met diarree? Maakt de geit een zieke indruk? Heeft de geit koorts? (boven de 39,5 graden) Wat is de kleur van de mest en zit er bloed bij? Wacht niet te lang met het raadplegen van een dierenarts. Sommige infecties kunnen al binnen 24 uur fataal zijn. (1)
(1) Geert Boink, De Nederlandse Landgeit, maart 2007
Terug naar:
