Caprine arthritis encephalitis (CAE) is een besmettelijke hersen- en gewrichtsaandoening bij geiten, veroorzaakt door een virus. Heeft een van je dieren CAE, dan is de kans groot dat meerdere dieren besmet zijn. Tien tot dertig procent van de besmette dieren krijgt op den duur klachten. Dat kan variëren van hersenontsteking bij lammeren, gewrichtsontsteking bij oudere geiten, uierontsteking, longontsteking. De meest voorkomende besmettingsroute is via de moedermelk. Maar ook andere lichaamsvloeistoffen kunnen virus bevatten. Het virus kan zelfs via uitademen worden overgedragen.
Jonge lammeren kunnen via de mond geïnfecteerd worden met biest
of melk. Besmetting met CAE is ook mogelijk via uitwerpselen, vooral bij langdurig en intensief contact zoals dat bij melkgeiten voor kan komen.
De ziekte komt alleen voor bij geiten. Schapen krijgen geen CAE maar kunnen het virus wel doorgeven. De ziekte is verwant aan zwoegerziekte bij schapen.
Na een infectie duurt het maanden en soms jaren voordat er antistoffen tegen het virus in het bloed aanwezig zijn. De eerste ziekteverschijnselen verschijnen nog later.
Er is geen behandeling of vaccin tegen CAE. Met biest uitgescheiden anti-CAE antistoffen geven geen bescherming tegen CAE.
Symptomen
De ziekte komt alleen voor bij geiten. Schapen krijgen geen CAE maar kunnen het virus wel doorgeven. De ziekte is verwant aan zwoegerziekte bij schapen.
Na een infectie duurt het maanden en soms jaren voordat er antistoffen tegen het virus in het bloed aanwezig zijn. De eerste ziekteverschijnselen verschijnen nog later.
Er is geen behandeling of vaccin tegen CAE. Met biest uitgescheiden anti-CAE antistoffen geven geen bescherming tegen CAE.
Symptomen
De ziekte kent drie vormen : hersenontsteking, chronische gewrichtsontsteking en chronische bindweefselontsteking.
De eerste verschijnselen zijn vermagering en een dorre vacht. Vervolgens ontstaat er gewrichtsontsteking (meest opvallend zijn de voorknieen en de hakken). Bij dieren jonger dan 1 jaar met CAE treden nogal eens verlammingsverschijnselen op aan de achterhand ten gevolge van aantasting van het centraal zenuwstelsel. Bij volwassen dieren kan het uier verharden en opdrogen. Ook kan er in bepalade gevallen longontsteking optreden. CAE komt voor bij geiten van alle leeftijden. Wel is de aard van het ziektebeeld onder andere afhankelijk van de leeftijd.
De hersenontsteking (encefalitis) komt vooral voor bij lammeren op een leeftijd van twee tot zes maanden. De eerste verschijnselen zijn een onzekere gang van één of beide achterpoten, die snel verergert en binnen één of twee weken leidt tot verlamming van de achterhand. Langzaam raakt ook de voorhand verlamd. Het dier herstelt niet meer van deze ziekteverschijnselen en zal overlijden.
De chronische gewrichtsontsteking (artritis) komt voor bij volwassen geiten. Dit wordt dikke knieënziekte genoemd. Het begint met gezwollen en pijnlijke kniegewrichten van de voorpoten. Dit breidt zich langzaam uit naar de gewrichten van de schouders, heupen, bekken en knieën van de achterpoten.
Het verloop is wisselend. Het dier sterft uiteindelijk aan bijkomende ziekteverschijnselen.
De chronische gewrichtsontsteking (artritis) komt voor bij volwassen geiten. Dit wordt dikke knieënziekte genoemd. Het begint met gezwollen en pijnlijke kniegewrichten van de voorpoten. Dit breidt zich langzaam uit naar de gewrichten van de schouders, heupen, bekken en knieën van de achterpoten.
Het verloop is wisselend. Het dier sterft uiteindelijk aan bijkomende ziekteverschijnselen.
De chronische bindweefselontsteking kan zich voordoen in de longen of in de uier. De ontsteking in de longen geeft een versnelde ademhaling met soms een hoest. Bij een uierontsteking vermindert de melkproductie.
CAE is een groot probleem in de Nederlandse melkgeitenhouderij. Een geitenbedrijf dat niet CAE-vrij is, kan nauwelijks een hoge melkproductie halen.
Onderzoek
Door middel van bloedonderzoek kan vastgesteld worden of een geit besmet is. Hierbij wordt ook onderzocht of het dier besmet is met Caseous lymphadenitis (CL (caseous lymphadenitis) ). De positief reagerende dieren worden afgevoerd. Na een half jaar wordt dit herhaald.
CAE is een groot probleem in de Nederlandse melkgeitenhouderij. Een geitenbedrijf dat niet CAE-vrij is, kan nauwelijks een hoge melkproductie halen.
Onderzoek
Door middel van bloedonderzoek kan vastgesteld worden of een geit besmet is. Hierbij wordt ook onderzocht of het dier besmet is met Caseous lymphadenitis (CL (caseous lymphadenitis) ). De positief reagerende dieren worden afgevoerd. Na een half jaar wordt dit herhaald.
Als na twee bloedonderzoeken geen besmette dieren op een bedrijf aanwezig zijn, krijgt het van de Gezondheidsdienst voor Dieren in Deventer de status certificaatwaardig. Deze onverdacht status is één jaar geldig. Na een jaar vindt er weer een bloedonderzoek plaats. Zijn de uitslagen weer negatief dan krijgt het bedrijf een certificaatwaardige status en vervolgens wordt het bedrijf minimaal elke twee jaar onderzocht op CL en CAE om certificaatwaardig te blijven.
Doel van de certificering is dat op termijn de gehele Nederlandse geitenstapel vrij zal zijn van CAE en CL.
Terug naar:
Doel van de certificering is dat op termijn de gehele Nederlandse geitenstapel vrij zal zijn van CAE en CL.
Terug naar:
