Na een dracht van tien tot veertien maanden wordt het ezelveulen geboren. Ezels hebben zelden tweelingen. Na de geboorte staat het veulen binnen een paar minuten op zijn benen. Het ezelveulen komt volledig bedekt met haar ter wereld.
De ezel geeft zelf niet echt aan dat er een veulen op komst is.
Wel zijn er de volgende lichamelijke kenmerken:
- het uier en de tepels zwellen enigszins op
- de ezelin zondert zich af van andere dieren en zoekteen eigen plek
- de ezelin ligt wat meer
- de banden raken losser (het gedeelte langs de staartinzet)
- de buik valt in als het veulen naar achteren opschuift hetgeen een teken is dat het eraan komt
- de ezelin laat de melk schieten (het veulen kan binnen 24 uur worden geboren).
Het is belangrijk dat de ezelin tijdens de geboorte rust heeft. Bij slecht weer moet de merrie bijtijds naar de stal worden gebracht, waar ze in een dikke laag stro kan liggen. Bekijk de geboorte van een afstand. Blijkt dat het vlies niet kapot gaat, maak dan neus en mond vrij. De navelstreng kan het beste enkele uren na de geboorte in een bekertje met jodium worden gedoopt.
Voor pasgeboren ezels is het van groot belang dat ze snel gaan drinken, zodat ze biest binnen krijgen. Biest verschaft het veulen immuniteit tegen infectieziekten. Is het veulen te zwak om te staan en te drinken, dan moet het met de voeding worden geholpen. Geef in eerste instantie 55 gram moedermelk (colostrum).
Het gebeurt een hele enkele keer dat de moeder overlijdt tijdens de bevalling. Normaal likt de moeder het veulen schoon en brengt ze de bloedsomloop op gang. Is de moeder overleden of zo verzwakt dat ze daar niet toe in staat is, dan moet het veulen worden drooggewreven met handdoeken en onder een warmtelamp worden gelegd.
Voor ezelveulens is, bij gebrek aan moedermelk, kunstmelk van bijvoorbeeld Pavo de beste oplossing. Koemelk is ongeschikt. Is er geitenmelk voorradig, dan kan daarvoor gekozen worden.
Er kan gebruik worden gemaakt van flessen en spenen voor lammeren.
De melk wordt in het begin in kleine hoeveelheden om het uur gegeven: 100 ml per kilogram lichaamsgewicht per dag gedurende de eerste 48 uur. Deze hoeveelheid moet over voldoende keren worden verdeeld.
Advies bij een veulen van ongeveer 10 kg:
dag 1-2 18-20 voedingen, maximaal 100 ml per voeding
dag 3-4 12 voedingen, ongeveer 150 ml per voeding
dag 5-7 10 voedingen, ongeveer 200 ml per voeding
week 2 en 3 8 voedingen
Als het veulen goed groeit kunnen vanaf de vierde week de nachtelijke voedingen achterwege worden gelaten.
Ezelsveulens beginnen al in de eerste levensweek te sabbelen aan gras, hooi en stro. Er echt van eten komt pas later, rond de vierde levensweek. Opvallend is dat ze dan vaak rond mestplekken gaan grazen of zelfs hapjes van de poep van groepsgenoten gaan nemen. Verbied dat niet, het veulen doet dat niet voor niets. Het jonge dier krijgt zo de nog ontbrekende micro-organismen voor de vertering van ruwvezels binnen.
Het veulen heeft naast melk ook gewoon vers drinkwater nodig. Al vrij snel kan vast voer worden aangeboden, bestaande uit een mengsel van gelijke delen broodzemelen, havermout en maïsvlokken. Vanaf de derde of vierde week eet het ezelveulen ook hooi.
Het veulen kan het beste met ongeveer zes weken worden ontwormd en met een half jaar worden gevaccineerd tegen tetanus en influenza.
Het kan na acht tot tien maanden worden gespeend.
Terug naar:
