Door Tjalling Huisman
Voeding van oudere dieren is geen groot aandachtspunt in de diervoedingswetenschap. Dat is niet onbegrijpelijk. Veel onderzoek richt zich op de voeding van hoogproductieve dieren en dat is voor veel dieren maar een beperkte periode. Het einde van het productieve leven betekent voor dieren geen pensioen, maar vaak het einde van het leven. Afgezet tegen de ‘normale’ levensverwachting is dat relatief jong.
Houders van gezelschapsdieren en hobbydieren hebben andere doelstellingen. Velen laten hun dieren zo oud mogelijk worden. Op enig moment komt men er dan achter dat ook voor dieren de ouderdom vaak met gebreken komt.
Voor veel diersoorten geldt dat de problemen met gebit en mondholte toenemen. Dit kan te maken hebben met het jarenlang geven van voer dat te weinig slijtage veroorzaakt aan doorgroeiende gebitten. Dit fenomeen is regelmatig waar te nemen bij konijnen, knaagdieren en paarden bijvoorbeeld. Ook kan er sprake zijn van beschadiging of verlies van gebitsdelen, vooral bij zeer oude dieren.
Dit alles leidt tot een minder goede opname en verwerking van het voer. Voerresten, plukken voer die uit de bek van het dier vallen, grotere delen in de uitwerpselen – dat zijn allemaal signalen dat het niet goed gaat. Problemen in de mondholte zijn vaak de oorzaak van vermagering omdat dieren minder gaan eten en het voer vaak ook minder goed verwerken.
Kant en klare recepten hoe hier mee om te gaan zijn er eigenlijk niet. Ervaringen van anderen opzoeken en uitproberen kan enig soelaas bieden. Een paar algemene vuistregels zijn er wel te geven. Deze gelden in het bijzonder voor oudere graseters. Grofstengelig hooi of ander ruwvoer is uit den boze voor dieren met voerproblemen. De dieren kunnen dit slecht verwerken en bovendien is dergelijk ruwvoer vrijwel altijd armer aan eiwit en mineralen. Terwijl de relatieve behoefte hieraan juist stijgt bij oudere dieren. De eventueel bijgevoerde brokken kunnen worden vervangen door een brok met wat hogere gehalten.
Omdat de dieren vaak vermageren naarmate ze ouder worden, zijn dierhouders geneigd extra veel krachtvoer te gaan geven. Dat werkt meestal averechts omdat ook oudere dieren gevoelig zijn voor de gevolgen van veel krachtvoer in het rantsoen, te weten: verstoringen in het maagdarmstelsel.
De basis van succesrijk voeren van oudere dieren ligt echter in de jeugd. Voeding die vanaf het begin zo is samengesteld dat het optimaal bijdraagt aan een gezond maagdarmstelsel inclusief de mondholte, zorgt voor dieren die lang gezond kunnen functioneren.
